شاخصه‌های دینداری اموی از نگاه ائمه‌اطهار
قسمت‌دوم فصل‌جدید برنامه تلویزیونی «سوره» با حضور محسن الویری، تاریخ‌پژوه و عضو هیات‌علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) از شبکه‌چهار سیما پخش شد. در این برنامه موضوع «دینداری‌اموی» موردبحث قرار گرفت.
به گزارش جام‌جم، الویری ابتدای برنامه درخصوص ضرورت و اهمیت پرداختن به موضوع دینداری اموی گفت: در نگاه ما طلبه‌های تاریخ، تاریخ هیچ‌گاه بررسی گذشته نیست بنابراین اصولا هربحث تاریخی یک آورده‌ای برای ما دارد که کمینه‌ترین آورده این است که به کنجکاوی و پرسش‌های بسیاری پاسخ داده شده است؛ به همین دلیل هربحث تاریخی حتما آورده‌ای برای امروز ما دارد ولی آنچه که خاص درباره بنی‌امیه مطرح است این که درباره ائمه‌اطهار این پرسش مطرح است که آنها در زمان خودشان چه چیزی را می‌خواستند نفی کنند. وجه دوم هم این که شناخت تاریخ و سیره ائمه‌اطهار، کمک به فهم جامعه‌ای می‌کند که آنها در آن زندگی می‌کردند. اگر ما حرف‌هایی را که درباره بنی‌امیه زده‌شده، مبنای بحث‌مان قرار دهیم می‌دانیم که اهل‌بیت پیامبر که بودند. در مجالس ما رسم نیست درباره شمر، ابن‌زیاد و... حرف زده شود و حتی بد هم محسوب می‌شود، در حالی‌که تا وقتی از شخصیت‌های منفی حرف نزنیم، بحث کامل نمی‌شود مثل اینکه بخواهیم از یک تعزیه نقش‌های منفی را حذف کنیم. صحبت‌کردن و پرداختن به شخصیت‌های منفی و همین موضوع برنامه شما یعنی بنی‌امیه بسیار خوب و مفید است.
الویری سپس نمونه‌هایی برای صحبت‌هایش از جلدهفتم تاریخ طبری ذکر کرد و توضیح داد: جمله‌ای که معاویه هنگام ورود کوفه از امام‌حسن(ع) نقل کرد یا به شهادت‌رساندن امام‌حسین(ع) به نام دین ازجمله کارهایی است که به نام دین انجام شده است یا مثلا هشام‌بن عبدالملک یک دوره‌ای مردم را از فریضه حج محروم کرد چون معتقد بود وقتی آنها به حج می‌روند تحت‌تاثیر تبلیغات اموی قرار می‌گیرند و در عوض بدعت‌هایی برای جایگزینی حج به‌وجود آورد و این یکی از نمونه‌های غیردینی است که در پوشش دین انجام می‌شود. قدرت برای امویان آنقدر مهم است که برای حفظ آن در شرایطی استفاده ابزاری از دین می‌کردند و در برخی مواقع هم بدعت می‌کردند علاوه براین در برخی از دوره‌های خلافت بنی‌امیه مثل یزیدبن عبدالملک خرافه و انحطاط بسیاری وجود داشت. بنی‌امیه این تلقی را رواج داد که خلیفه را جانشین خدا در زمین می‌دانست نه جانشین رسول‌ا... و در واقع آنها می‌خواستند به جایگاه خلیفه، قدسیت بدهند.
الویری تصریح کرد: آموزش یکجانبه ایمان از دیگر شاخصه‌های دینداری امویان است. آنها راه آموزش ایمان را باز گذاشتند ولی راه آموزش شرک را باز نگذاشتند تا وقتی مردم به شرک کشیده شدند متوجه آن نشوند. شاخص دیگر این که بنی‌امیه به وسیله اهرم فشار مردم را به دینداری تشویق می‌کردند و امام‌صادق(ع) به‌صراحت این شاخصه را اعلام کردند در حالی‌که اگر شیوه دینداری به‌گونه‌ای باشد که مردم از دین زده شوند یعنی دینداری ما دینداری اموی است. به عبارت دیگر بنی‌امیه با شمشیر و ستمگری حکمرانی می‌کردند ولی حکومت علوی با وقار و متانت است. ویژه‌برنامه سوره محرم امسال با عنوان «فصل بنی‌امیه» با تهیه‌کنندگی مرتضی روحانی و سردبیری و اجرای مسعود دیانی هرشب ساعت 22و30دقیقه از شبکه چهار سیما پخش می‌شود.
