نارگیل روضه!
یادداشت علیرضا رأفتی روزنامهنگار
همه چیز از آنجا شروع شد که دوست عزیزی عکسی را فرستاد و زیرش نوشت: «نارگیل روضه ارباب زمینگیرم کرد!» عکس خودش بود که یک نارگیل سبز رنگ که بالایش را سوراخ کرده و نی گذاشتهاند را دستش گرفته است. ماجرا این بود که آن نارگیل را بعد از روضه سیدالشهدا در شبهای محرم از هیات گرفته بود. در واقع آن نارگیل که یک نی سفیدرنگ سرو شده بود، پذیرایی بعد از روضه بود. چیزی در مقام همین چای قندپهلویی که ما بعد از روضه میدهیم یا چای غلیظ شیرینی که عراقیها میدهند یا قهوهای که بعضی تکیههای قدیمی تهران و شمیران میدهند دست عزادار سیدالشهدا. آن دوست عزیز به همراه چند نفر دیگر چمدان بسته بودند و دهه اول محرم رفته بودند تایلند! چرا من باید بعد از این جمله علامت تعجب بگذارم؟ به همان دلیلی که شما هم وقتی آن گزاره را خواندید چشمهایتان گرد شد و خندهای دوید گوشه لپتان. چه کسی فکرش را میکند که عدهای ماه محرم بروند تایلند؟ معمول است که عزاداران سیدالشهدا دهه اول خودشان را برسانند به کربلا یا آنهاییشان که پابند روضهاند، بمانند شهرشان و پرچم روضهشان را بالا نگه دارند یا مثل آن دوست هیاتیمان که میگفت محرمها خود امام حسین (ع) هم تهران است! از این هیات به آن هیات بروند و جرعهجرعه عشق را سر بکشند.
آن دوست عزیز برای این که کاری برای بلند کردن پرچم روضه امام حسین در لنگه دیگری از دنیا بکند بلند شده بود و با چند عاشق مثل خودش رفته بود تایلند و سالهای بعدش هم سر از مالزی درآورد. روایتی که از مراسم عزای سیدالشهدا در مالزی داشت عجیب بود. انگار، هر چه کشورهای غربی سبک و شیوه عزاداریشان را از عراقیها گرفتهاند، کشورهای شرقی همه چیزشان شبیه به ماست. برای سیدالشهدا (ع) ایرانی عزاداری میکنند و حتی کلماتی هم که در این باره استفاده میکنند فارسی است. کلماتی مثل «عزا»، «عزاداری» و «حسینیه»... اینها را بگذارید کنار دهها نوحه و شعر فارسی که شیعیان مالزی و تایلند از حفظ میخوانند و حتی معنای دقیق و کلمه به کلمه آن را نمیدانند.
روزگاری بریتانیا پرچماش را زد در خاک هند و بنایش را گذاشت که این منطقه را به نفع خودش تجزیه و تصاحب کند. یکی از جریانهایی که در این منطقه باید از بین میرفت «تشیع»بود. این مذهب که ایستادن در برابر ظالم در آن یک رکن اساسی است، یا باید به طور کامل از بین میرفت یا تبدیل میشد به مذهب منفعلی که تمام فعالیتش در چارچوب یک حسینیه است. به همین دلیل هم هزاران شیعه از هند و پاکستان به کشورهای شرقی رفتند و سالها بعد، خلاف آنچه انگلیسیها میخواستند کشورهای مالزی و تایلند به قطبهای تشیع در شرق تبدیل شدند و امروز پرچم عزای سیدالشهدا و مبارزه با ظلم در این کشورها بلند است.