ولایت پنجشیر در شمال‌شرقی افغانستان واقع شده است. مطابق سرشماری سال گذشته ( 1399) جمعیتش 172895 نفر بوده و 3610 کیلومتر مربع مساحت دارد. مرکز این ولایت، شهر بازارک است. ساکنان پنجشیر، فارسی‌زبان و اکثرا از قوم تاجیک و سنی‌مذهب هستند. انابه، بازارک، پریان، خِنج، دَره، آبشار، روخه و شتل مناطق مختلف پنجشیر را تشکیل می‌دهند. بسیاری از جغرافی‌نویسان سده‌های نخستین اسلامی و پس از آن، از پنجشیر به‌عنوان یکی از شهرهای خراسان آن روزگار یاد کرده‌اند. در منابع جغرافیایی سده چهارم قمری، پنجشیر شهری بر فراز کوه، دارای بوستان‌های بسیار و با حدود ۱۰هزار نفر جمعیت وصف شده ‌است. همچنین بر‌اساس آنچه در تاریخ وصف شده‌، این شهر مملو از اقوام گوناگون بوده است. موقعیت جغرافیایی خاص پنجشیر مورد توجه بسیاری از تحلیلگران حوزه ژئوپلتیکی قرار گرفته است.
پنجشیر به فاصله ۱۲۰ کیلومتری به طرف شمال‌شرق کابل بین دو شاخه جنوبی هندوکش، از شمال‌شرق به جنوب‌غرب، موازی به امتداد هندوکش واقع است و دره‌های فرعی آن از شمال به جنوب و از جنوب به شمال امتداد دارد. یکی دیگر از ویژگی‌های خاص ولایت پنجشیر، اتصال آن با هفت ولایت افغانستان است.