رونمایی کتاب «علامه محمدتقی جعفری: سرگذشت و ایام، آرا و اندیشهها»؛
هنر خوب گوشدادن را بلد بود
کتاب «علامه محمدتقی جعفری: سرگذشت و ایام، آرا و اندیشهها» نوشته علی جعفری با حضور مهدی گلشنی، محمدرضا اسدی و سیدمجتبی حسینی و علی جعفری (فرزند علامه و نویسنده کتاب) در خانه کتاب و ادبیات ایران رونمایی شد. این کتاب حاوی زندگینامه، گزیدهای از اندیشهها، خاطرات، دستخطها و اسناد در صفحات مصور رنگی است که با همکاری دفتر نشر فرهنگ اسلامی و دفتر نشر آثار علامه محمدتقی جعفری منتشر شده است.
مسلمانی، محور شخصیت علمیو اجتماعی علامه جعفری
مهندس سیدمجتبی حسینی از شاگردان علامهجعفری ضمن گرامیداشت یاد و خاطره این عالم دینی، بیان کرد: علامه محمدتقی جعفری قبل از تمام ویژگیها و خصوصیات فردی، علمی و اجتماعی، یک مسلمان بود و بقیه وجوه شخصیتی ایشان حول این محور اساسی شکل گرفت. این مسلمان، همزمان یک فیلسوف، فقیه و دانشمند است. او از معدود آدمهایی است که من هیچگاه و در هیچ شرایط عملی مغایر با آیات قرآن و روایات اسلامی در رفتار و اندیشه ایشان ندیدم. بسیار اهل تعامل بود و دلیل جذابیت علامهجعفری برای اهالی علم و عموم مردم در درجه نخست محتوای علمی سطح بالا در طرح مسائل نبود، بلکه بیشتر به دلیل اخلاق، منش و رفتارشان جذب ایشان میشدند. او به قول و قرارهایی که میگذاشت، بسیار وفادار بود و هرگز قولی نمیداد که نتواند به آن عمل کند.
وی با تأکید بر اینکه بسیاری از مشکلات پیرامون ما از ناتوانی در گوش دادن به دیگران است، ادامه داد: علامه جعفری برخلاف بسیاری از بزرگان و شخصیتهای مطرح، هنر خوب گوش دادن را بلد بود و در مواجهه با افراد با هر تفکر و اندیشهای تعصب افراط و تفریطی نداشت و همین موضوع، محبوبیت او را حتی بین مخالفانش بیشتر میکرد. هرکسی از ما آرزو دارد که محضر بزرگانی مانند علامه جعفری را درک کند و در شرایطی که ایشان از میان ما رفته و دسترسی به وجودشان ممکن نیست، کتاب حاضر میتواند بهخوبی این حس همنشینی و همراهی را بین مخاطبان ایجاد کند. بنابراین به همه کسانی که ارادتی به این دانشمند بزرگ معاصر دارند و میخواهند با آرا و اندیشهها و زندگی شخصی ایشان آشنا شوند، توصیه میکنم این کتاب را مطالعه کنند.
علامه جعفری، مبتکر طرحی نو در فلسفه اسلامی
در ادامه این مراسم، محمدرضا اسدی؛ استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به تفاوت حیات و تفکر فلسفی علامه جعفری با دیگر فیلسوفان اسلامی از گذشته تا امروز، گفت: در سنت فلسفی اسلامی از زمان ابنسینا تا اندیشمندان معاصر که بر پایه «موجود به ماهو موجود» شکل گرفته که خود برگرفته از فلسفه یونان و ارسطو بود و با وجود نقدهایی که ابنسینا به این تفکر فلسفی داشت اما خود هم برهمان محور حرکت کرد و فلسفه اسلامی هم تا امروز بر این محور استوار است اما علامه جعفری این دیدگاه فلسفی را قبول نداشت و شناخت «من» و «انسان» را محور تفکر فلسفی خود قرار داد و از این نظر، من فلسفه اسلامی را به قبل و بعد از علامه جعفری تقسیم میکنم. در واقع علامه جعفری دغدغه توجه به مسائل روز را داشت و کوشش میکرد بهعنوان عالم دینی به مسائل روز بیتفاوت نباشد.
وی ضمن تشریح تفاوت ریشهای بستر تفکر علامه جعفری با فلسفه ارسطویی با اشاره بر محوریت انسان و ارتباط انسان و جهان(عالم هستی) که طرح و اندیشهای نو در فلسفه اسلامیاست، افزود: علامه جعفری تأکید داشت که برای شناخت انسان باید به این شش پرسش پاسخ داد که این پرسشها میتواند پرسش هر انسانی باشد که عبارتند از «من کیستم؟»، «از کجا آمدم؟»، «به کجا میروم؟»، «برای چه آمدم؟»، «با کیستم؟» و «به کجا میروم؟». علامه اعتقاد داشت که در حیات معقول این شش پرسش بهواسطه همکاری دین، علم و فلسفه پاسخ داده میشود. برخی از این پرسشها مانند «من از کجا آمدم» و «به کجا میروم» در محدوده پاسخگویی علم نیست.
اسدی تصریح کرد: علم و فلسفه میتوانند در مسیر پاسخگویی به این پرسشها به کمک دین بیایند ولی دین باید محور باشد. مرحوم جعفری میگفت حیات معقول، سه بال دین و علم و فلسفه دارد. دین میتواند بر علم پرتوافشانی کند و بگوید اگر میخواهی انسان را بشناسی، انسان محدود به این حیات نیست. میتواند بدون اینکه باری بر فلسفه باشد بر او پرتو بیفکند و بگوید حیات بشری دارای اصول الهی است.
استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر عمق نگاه علامه جعفری ادامه داد: علامه از این علم و فلسفه مادی و پوزیتیویستی دوری میکرد. نگاه انتقادی به تفکر فلسفی و علم جدید و حتی نگاه انتقادی به فلسفه اسلامی داشت و معتقد بود نظام فلسفی اسلام نباید محدود به چند فیلسوف شود، تفکر تا وقتی حیات وجود دارد، جریان دارد. این نگاه استاد برخاسته از تعالم دینی ماست. تأکید علامه جعفری این بود که ما یک متر و میزان به نام ترازوی الهی داریم. حقایق دینی میزان هستند و به انسانشناسی، طبیعتشناسی و تاریخشناسی جهت میدهد. در بخش پایانی این مراسم، علیجعفری فرزند علامه جعفری و نویسنده کتاب «علامه محمدتقی جعفری: سرگذشت و ایام، آرا و اندیشهها»، گفت: این کتاب حاصل گفتوگو و جمعآوری اطلاعات و مباحث پیرامون علامه جعفری است که کار آن از زمان فوت ایشان بهصورت ناپیوسته شروع و در پنج سال اخیر با جدیت بیشتر پیگیری شد و به چاپ رسید.
مهندس سیدمجتبی حسینی از شاگردان علامهجعفری ضمن گرامیداشت یاد و خاطره این عالم دینی، بیان کرد: علامه محمدتقی جعفری قبل از تمام ویژگیها و خصوصیات فردی، علمی و اجتماعی، یک مسلمان بود و بقیه وجوه شخصیتی ایشان حول این محور اساسی شکل گرفت. این مسلمان، همزمان یک فیلسوف، فقیه و دانشمند است. او از معدود آدمهایی است که من هیچگاه و در هیچ شرایط عملی مغایر با آیات قرآن و روایات اسلامی در رفتار و اندیشه ایشان ندیدم. بسیار اهل تعامل بود و دلیل جذابیت علامهجعفری برای اهالی علم و عموم مردم در درجه نخست محتوای علمی سطح بالا در طرح مسائل نبود، بلکه بیشتر به دلیل اخلاق، منش و رفتارشان جذب ایشان میشدند. او به قول و قرارهایی که میگذاشت، بسیار وفادار بود و هرگز قولی نمیداد که نتواند به آن عمل کند.
وی با تأکید بر اینکه بسیاری از مشکلات پیرامون ما از ناتوانی در گوش دادن به دیگران است، ادامه داد: علامه جعفری برخلاف بسیاری از بزرگان و شخصیتهای مطرح، هنر خوب گوش دادن را بلد بود و در مواجهه با افراد با هر تفکر و اندیشهای تعصب افراط و تفریطی نداشت و همین موضوع، محبوبیت او را حتی بین مخالفانش بیشتر میکرد. هرکسی از ما آرزو دارد که محضر بزرگانی مانند علامه جعفری را درک کند و در شرایطی که ایشان از میان ما رفته و دسترسی به وجودشان ممکن نیست، کتاب حاضر میتواند بهخوبی این حس همنشینی و همراهی را بین مخاطبان ایجاد کند. بنابراین به همه کسانی که ارادتی به این دانشمند بزرگ معاصر دارند و میخواهند با آرا و اندیشهها و زندگی شخصی ایشان آشنا شوند، توصیه میکنم این کتاب را مطالعه کنند.
علامه جعفری، مبتکر طرحی نو در فلسفه اسلامی
در ادامه این مراسم، محمدرضا اسدی؛ استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به تفاوت حیات و تفکر فلسفی علامه جعفری با دیگر فیلسوفان اسلامی از گذشته تا امروز، گفت: در سنت فلسفی اسلامی از زمان ابنسینا تا اندیشمندان معاصر که بر پایه «موجود به ماهو موجود» شکل گرفته که خود برگرفته از فلسفه یونان و ارسطو بود و با وجود نقدهایی که ابنسینا به این تفکر فلسفی داشت اما خود هم برهمان محور حرکت کرد و فلسفه اسلامی هم تا امروز بر این محور استوار است اما علامه جعفری این دیدگاه فلسفی را قبول نداشت و شناخت «من» و «انسان» را محور تفکر فلسفی خود قرار داد و از این نظر، من فلسفه اسلامی را به قبل و بعد از علامه جعفری تقسیم میکنم. در واقع علامه جعفری دغدغه توجه به مسائل روز را داشت و کوشش میکرد بهعنوان عالم دینی به مسائل روز بیتفاوت نباشد.
وی ضمن تشریح تفاوت ریشهای بستر تفکر علامه جعفری با فلسفه ارسطویی با اشاره بر محوریت انسان و ارتباط انسان و جهان(عالم هستی) که طرح و اندیشهای نو در فلسفه اسلامیاست، افزود: علامه جعفری تأکید داشت که برای شناخت انسان باید به این شش پرسش پاسخ داد که این پرسشها میتواند پرسش هر انسانی باشد که عبارتند از «من کیستم؟»، «از کجا آمدم؟»، «به کجا میروم؟»، «برای چه آمدم؟»، «با کیستم؟» و «به کجا میروم؟». علامه اعتقاد داشت که در حیات معقول این شش پرسش بهواسطه همکاری دین، علم و فلسفه پاسخ داده میشود. برخی از این پرسشها مانند «من از کجا آمدم» و «به کجا میروم» در محدوده پاسخگویی علم نیست.
اسدی تصریح کرد: علم و فلسفه میتوانند در مسیر پاسخگویی به این پرسشها به کمک دین بیایند ولی دین باید محور باشد. مرحوم جعفری میگفت حیات معقول، سه بال دین و علم و فلسفه دارد. دین میتواند بر علم پرتوافشانی کند و بگوید اگر میخواهی انسان را بشناسی، انسان محدود به این حیات نیست. میتواند بدون اینکه باری بر فلسفه باشد بر او پرتو بیفکند و بگوید حیات بشری دارای اصول الهی است.
استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر عمق نگاه علامه جعفری ادامه داد: علامه از این علم و فلسفه مادی و پوزیتیویستی دوری میکرد. نگاه انتقادی به تفکر فلسفی و علم جدید و حتی نگاه انتقادی به فلسفه اسلامی داشت و معتقد بود نظام فلسفی اسلام نباید محدود به چند فیلسوف شود، تفکر تا وقتی حیات وجود دارد، جریان دارد. این نگاه استاد برخاسته از تعالم دینی ماست. تأکید علامه جعفری این بود که ما یک متر و میزان به نام ترازوی الهی داریم. حقایق دینی میزان هستند و به انسانشناسی، طبیعتشناسی و تاریخشناسی جهت میدهد. در بخش پایانی این مراسم، علیجعفری فرزند علامه جعفری و نویسنده کتاب «علامه محمدتقی جعفری: سرگذشت و ایام، آرا و اندیشهها»، گفت: این کتاب حاصل گفتوگو و جمعآوری اطلاعات و مباحث پیرامون علامه جعفری است که کار آن از زمان فوت ایشان بهصورت ناپیوسته شروع و در پنج سال اخیر با جدیت بیشتر پیگیری شد و به چاپ رسید.