انبوهی از کانال‌های تلگرامی در این زمینه فعال هستند و با ارائه فریبکارانه نوسانات قیمت در زمان‌های مختلف روز، فعالان ثابت این بازار و افرادی که هنگام تشدید نوسانات از روی رصد بازار برای خرید و فروش اقدام می‌کنند را در تشویش دائم قرار می‌دهند. درواقع نوعی قیمت‌سازی و ایجاد اختلال هدفمند در کار است تا عملیات عادی بازار مختل شود. برای مثال در شرایطی که قیمت دلار، روز دوشنبه در پایان معاملات به 39 هزار و 721 تومان رسید و روز گذشته (سه‌شنبه) هم بازار ارز متاثر از «تعطیلی عمومی» به صورت غیررسمی در جریان بود و کشف قیمت رسمی صورت نمی‌گرفت اما دلار تلگرامی تعطیل نبود! 
     
هدفگذاری روانی روی دلار 42 هزار تومانی 
روز گذشته، کانال‌های تلگرامی قیمت خرید و فروش دلار را اعلام کردند. براساس ارزیابی صاحبان این کانال‌ها، قیمت دلار در روز سه‌شنبه در محدود 42 هزار تومان قرار گرفته است! درواقع این کانال‌ها در حاشیه بازار یک بازار قیمت‌گذاری تشکیل داده‌اند؛ بازاری که هم قیمت فروش و هم قیمت خرید در آن اعلام می‌شود. در نتیجه این کانال‌ها علاوه‌بر این‌که در روزهای برقراری معاملات رسمی، برای بازار تعیین تکلیف و به آن جهت‌دهی می‌کنند، در تعطیلی‌های عمومی هم به معاملات خیالی چنگ می‌اندازند و روی آنها نرخ تعیین می‌کنند. به همین صورت روز بعد، معاملات را با قیمت‌هایی که می‌خواهند شکل می‌دهند؛ نوعی جنگ روانی که سازماندهی فرامرزی پشت آن وجود دارد. صاحبان دلار تلگرامی با تغییر انتظار از قیمت در روز پس از تعطیلی، فضای هراس ایجاد می‌کنند. با این هدف که روز چهارشنبه (7دی) معاملات روزانه دلار با قیمت 42هزار تومان آغاز شود. بدین ترتیب، در حالی که ابتدای هفته با ساخت حباب مصنوعی انتظارات تلاش می‌شد که  قیمت دلار وارد محدود 41هزار شود، حالا اصرار  بر قیمت 42 هزار تومان است.
   
 بازی روانی با قیمت «تتر‌»
عامل دیگر این روایت دروغین، به بازار رمز ارز «تِتِر» برمی گردد. تتر ارزی است که آن را برای خرید و فروش در صرافی‌های رمزارز به‌کار می‌گیرند. درواقع زمانی که شما بخواهید از یک صرافی خارجی بیت‌کوین، اتریوم و... بخرید، این خرید را با رمرزارز تتر انجام می‌دهید. ارزش «تتر» همیشه برابر حدود یک دلار است اما قیمت رمزارزهای دیگر، متفاوت و پرنوسان است. فایده خرید تتر که همیشه ارزش آن حدود یک دلار است این است که هر زمان بخواهید می‌توانید آن را خرید کنید و مثلا دو هفته دیگر با آن بیت‌کوین بخرید؛ بدون این‌که نگران کاهش ارزش آن در برابر بیت‌کوین و دیگر ارزهای مجازی باشید. البته ارزهای دیگری هم به غیر از تتر وجود دارد که همیشه ارزش آنها برابر یک دلار است. از طرفی شما هرزمان که بخواهید می‌توانید بیت‌کوینی که مثلا با قیمت 14 هزار دلار خریده‌اید و بر روی قیمت 17 هزار دلار فروخته‌اید را به تتر تبدیل کنید تا نگران تغییر ارزش سود سرمایه‌گذاری‌تان با نوسان قیمت بیت‌کوین نباشید. از آنجا که در ایران خرید و فروش تتر به عنوان ارز مبنای تبدیل سرمایه از بیت‌کوین به تتر و از تتر به بیت‌کوین باب است، قیمت تتر برای فعالان بازار رمزارز مهم است اما دلیلی ندارد که قیمت این رمزارز برای فعالان بازار ارزهای کاغذی و افرادی که نگران نوسان قیمت دلار و تاثیر آن بر زندگی روزمره‌شان هستند، هم مهم باشد. با این حال اشخاصی که قیمت دلارهای تلگرامی را باد می‌کنند، از قیمت تتر هم بهره می‌برند و با آن بازی می‌کنند. از آنجا که بازار جهانی رمزارزها در هیچ زمانی تعطیلی‌بردار نیست و 24 ساعت در آن کشف قیمت صورت می‌گیرد، صرافی‌های رمزارز که در داخل کشور فعال هستند، به صورت شبانه‌روزی قیمت تتر را اعلام می‌کنند. باتوجه به نزدیکی قیمت تتر به دلار کاغذی، کانال‌های عرضه دلار تلگرامی، در یک حرکت متقلبانه و به جهت ایجاد تشویش در بازار دلار کاغذی، قیمت تتر را قیمت واقعی دلار جا می‌زنند!

بی‌ثبات‌سازی  ذهن جامعه
قیمت دلار همواره حدود 2000 تا 3000 هزار تومان کمتر از قیمت تتر است اما کانال‌های اطلاع‌رسانی قیمت ارز با سوء‌استفاده از این تفاوت قیمت و ناآگاهی بیشتر مردم از ماهیت تتر، ارزش دلار در کف بازار را هم تعیین می‌کنند. برای مثال تترروز گذشته در صرافی‌های رمز ارز 42 هزار و 374 تومان معامله شد اما کانال‌های تلگرامی با استفاده از قیمت تتر، بازار روزهای آینده دلار را به قله‌های قیمتی مدنظر خود جهش می‌دهند؛ انگار که بازار جعلی آنها عین واقعیت است. فایده این روش برای آنها این است که آرام آرام و ظرف چند روز، دلار تلگرامی را وارد محدوده قیمتی 45 تا 50 هزار تومان می‌کنند. این جاعلان قیمت‌ساز از قبل هم پیش‌بینی می‌کنند که ظرف روزهای آینده با دلار 50 هزار تومانی دست‌به‌گریبان خواهید بود. در کل با وجود این‌که در مدیریت بازار ارز شاهد مشکلات ساختاری و سیاست‌گذاری‌های مقطعی، روزانه و شتابزده هستیم اما در پس این فضا، بی‌ثبات‌سازی ذهنی جامعه دنبال می‌شود. به نظر، نبردی دائمی علیه زندگی و معیشت مردم در جریان است؛ این بار از پشت عینک دلار تلگرامی.

پیام عابدی - گروه اقتصاد