شناسایی توانمندیهای جوانان پژوهشگر در «جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان»
مسیر آینده با ایدههای درخشان جوانان
رشد علوم پایه و حمایت از طرحها و ایدههای جوانان در این حوزه به کاربردیسازی علوم پایه و پیشرفت و توسعه کشور کمک میکند. جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان یکی از آن رویدادهای علمی است که با حمایت ایدهپردازان جوان و کسبوکارهای مبتنی بر فناوری و با هدف تبدیل دارایی فکری به ثروت، میتواند جوانان خلاق و ایدهپرداز را شناسایی و آنها را به سمت مسیر پیشرفت هدایت کند.
امسال ششمین دوره این جشنواره برگزار شد و در مراسم اختتامیه آن در دانشکده فیزیک دانشگاه تهران، از برگزیدگان در بخشهای ایدهپردازی، کسبوکارهای نوپا و استاد نمونه جوان تقدیر به عمل آمد. بر همین اساس گفتوگویی با برگزارکنندگان و تعدادی از ایدهپردازان جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان داشتهایم.
جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان در گروههای زیستشناسی، شیمی فیزیک، زمینشناسی، ریاضی و علوم رایانه برگزار شد و در ششمین دوره آن گروه تخصصی هوش مصنوعی نیز در رویداد شرکت داشت. دکتر علیرضا ساری، دبیر علمی جشنواره، درباره طرحها و ایدههای ارائهشده توضیح میدهد: «امسال 302 ایدهپرداز طرحهای خود را به جشنواره ارسال کردند و 40 کسبوکار نوپا و 51 استاد نمونه جوان نیز در رویداد شرکت داشتند. در مرحله اول، پس از داوری علمی طرحها 41 ایده از مجموعه ایدههای ارسالی انتخاب شده و در بخش کسبوکار جوان 11 برگزیده و از میان استادان نمونه جوان هفت نفر انتخاب شدند. در بخش داوری تخصصی و ارائه، نتایج نهایی به دست آمد و در نهایت 12 ایده برتر، چهار کسبوکار و دو استاد نمونه جوان در مراسم اختتامیه معرفی شدند.»
بنیاد علم و فناوری جمیلی با همکاری دانشگاههای تهران، شریف، امیرکبیر و بهشتی جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان را برگزار کردهاست تا با بررسی طرحهای ایدهپردازان جوان از آنها حمایت کند. مهندس ابراهیم جمیلی، رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره میگوید: «امسال جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان در تقویم علمی کشور ثبت شدهاست. جوانانی که ایدههای نو و خلاقانه دارند میتوانند طرحهای خود را به جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان ارائه دهند و از حمایتهای بنیاد برخوردار شوند. طرحهای برگزیده در این رویداد کمکهزینههایی را دریافت میکنند و با پشتیبانیهای بعدی به سمت مسیر جذب سرمایهگذار هدایت میشوند.»
استفاده از ضایعات میوه در ایمپلنتها
یکی از ایدههای نوآورانه برگزیده در جشنواره، تولید مادهای برای پوششدهی ایمپلنتها و استفاده از آنها در بدن انسان است. فاطمه یوسفصابر، دانشجوی دانشگاه اصفهان، درباره این طرح توضیح میدهد: «ایده ما استفاده از ضایعات میوهها و کشاورزی به عنوان منبعی برای تولید ماده پوششدهی ایمپلنتهاست. با استفاده از این پوششها عفونت کمتری ایجاد میشود، ماندگاری ایمپلنتها بالاتر میرود و میتوان از آنها در تمام بخشهای بدن استفاده کرد. ما ماده مورد نیاز را از ضایعات میوه با درصد بالا و خلوص 99 درصد استخراج و ایمپلنتها را تهیه کردیم و پوشش را روی آنها قرار دادیم. در این پژوهش آزمایش کشت سلولی انجام شده و در حال حاضر تنها مرحله باقیمانده آزمایش بالینی و قرارگیری ایمپلنتها در بدن انسان است.» ایدهپردازان حاضر در جشنواره امیدوار هستند با دریافت حمایتها بتوانند طرحهای خود را به تولید برسانند. یوسفصابر میگوید: «امیدواریم این طرح به بخش صنعتی و تولید انبوه برسد. در حال حاضر نمونه این کار در ایران وجود ندارد و تمام ایمپلنتها وارداتی هستند. در صورتی که محصول به نتیجه برسد میتوان آن را جایگزین محصولات خارجی کرد. این طرح یک کار بین رشتهای میان متخصصان رشتههای میکروبیولوژی و مهندسی مواد بود و با شرکت در این جشنواره قصد داشتیم به معرفی طرح خودمان به دیگران بپردازیم تا شاید بتوانیم سرمایهگذارهایی نیز پیدا کنیم.»
توموگرافی الکترومغناطیسی در صنایع
از جمله شاخههای علومپایه که در جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان حاضر بود، میتوان به رشته فیزیک اشاره کرد. یکی از طرحهای برگزیده در این شاخه به برشنگاری الکترومغناطیسی اختصاص دارد. جلیل تقیزاده، فارغالتحصیل دکتری مکانیک بیوسیستم از دانشگاه تهران توضیح میدهد: «در تصویربرداری سیتیاسکن توموگرافی یا برشنگاری کامپیوتری مورد استفاده قرار میگیرد. روشی که ما در این طرح استفاده کردیم برشنگاری القای الکترومغناطیس است که از قانون القای فارادی فیزیک الهام گرفته شدهاست. در این ایده حسگرها دورتادور مسیر تصویربرداری قرار میگیرند و با استفاده از اعمال جریان، اطلاعات از سیال داخل لوله ثبت و ارائه میشوند. این سامانه برای اندازهگیری چگالی سیال در کشتیهای لایروب استفاده میشود و در حال حاضر برای اندازهگیری مشخصههای بتون مسلح، قراردادی با شهرداری امضا شدهاست.»
به گفته تقیزاده، بخشی از این طرح در بیست و چهارمین جشنواره جوان خوارزمی نیز ارائه شده و همچنین فرآیند ثبت اختراع آن انجام گرفتهاست. تقیزاده اشاره میکند: «نمونه اولیه این کار ساخته شده، تاییدیه علمی از دانشگاه تهران دریافت کرده و مقالههای متعددی نیز در مجلههای خارجی و داخلی از آن به چاپ رسیدهاست. امیدواریم پس از طی مراحل دانشبنیانی، بتوانیم طرح را به تجاریسازی و همکاری با سازمانهای دولتی برسانیم.»
زخمپوشهای نانوالیاف آنتیباکتریال
اندیشمندان و دانشمندان جوان با ایدههای خود میتوانند نیازهای کشور و جامعه را در عرصههای مختلف پاسخ دهند. سعیده صالحی، دانشجوی دکتری مواد زیستی دانشگاه نجفآباد، درباره طرح خود توضیح میدهد: «ایده ما در این جشنواره تولید و ساخت زخمپوشهای نانو الیاف آنتیباکتریال جذبپذیر از کتیرا و پکتین برای درمان زخمها بود. زخمهای قابل درمان با این محصول شامل زخمهای بیماران دیابتی، زخم بستر و حتی زخمهای بیماران ایبی یا همان پروانهای میشود. کتیرا و پکتین که هر دو از مواد طبیعی و گیاهی هستند، در کشور ما به راحتی در دسترس قرار دارند. آزمایشهای بالینی این کار انجام شده و امروز در مرحله آخر دریافت کد اخلاق بالینی هستیم.» آینده ایدههای ارائه شده در چنین جشنوارههایی و رسیدن به اهداف تعیین شده، از جمله نکات مهمی است که باید به آنها توجه شود.
مائده فرهوش - گروه دانش و سلامت
جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان در گروههای زیستشناسی، شیمی فیزیک، زمینشناسی، ریاضی و علوم رایانه برگزار شد و در ششمین دوره آن گروه تخصصی هوش مصنوعی نیز در رویداد شرکت داشت. دکتر علیرضا ساری، دبیر علمی جشنواره، درباره طرحها و ایدههای ارائهشده توضیح میدهد: «امسال 302 ایدهپرداز طرحهای خود را به جشنواره ارسال کردند و 40 کسبوکار نوپا و 51 استاد نمونه جوان نیز در رویداد شرکت داشتند. در مرحله اول، پس از داوری علمی طرحها 41 ایده از مجموعه ایدههای ارسالی انتخاب شده و در بخش کسبوکار جوان 11 برگزیده و از میان استادان نمونه جوان هفت نفر انتخاب شدند. در بخش داوری تخصصی و ارائه، نتایج نهایی به دست آمد و در نهایت 12 ایده برتر، چهار کسبوکار و دو استاد نمونه جوان در مراسم اختتامیه معرفی شدند.»
بنیاد علم و فناوری جمیلی با همکاری دانشگاههای تهران، شریف، امیرکبیر و بهشتی جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان را برگزار کردهاست تا با بررسی طرحهای ایدهپردازان جوان از آنها حمایت کند. مهندس ابراهیم جمیلی، رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره میگوید: «امسال جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان در تقویم علمی کشور ثبت شدهاست. جوانانی که ایدههای نو و خلاقانه دارند میتوانند طرحهای خود را به جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان ارائه دهند و از حمایتهای بنیاد برخوردار شوند. طرحهای برگزیده در این رویداد کمکهزینههایی را دریافت میکنند و با پشتیبانیهای بعدی به سمت مسیر جذب سرمایهگذار هدایت میشوند.»
استفاده از ضایعات میوه در ایمپلنتها
یکی از ایدههای نوآورانه برگزیده در جشنواره، تولید مادهای برای پوششدهی ایمپلنتها و استفاده از آنها در بدن انسان است. فاطمه یوسفصابر، دانشجوی دانشگاه اصفهان، درباره این طرح توضیح میدهد: «ایده ما استفاده از ضایعات میوهها و کشاورزی به عنوان منبعی برای تولید ماده پوششدهی ایمپلنتهاست. با استفاده از این پوششها عفونت کمتری ایجاد میشود، ماندگاری ایمپلنتها بالاتر میرود و میتوان از آنها در تمام بخشهای بدن استفاده کرد. ما ماده مورد نیاز را از ضایعات میوه با درصد بالا و خلوص 99 درصد استخراج و ایمپلنتها را تهیه کردیم و پوشش را روی آنها قرار دادیم. در این پژوهش آزمایش کشت سلولی انجام شده و در حال حاضر تنها مرحله باقیمانده آزمایش بالینی و قرارگیری ایمپلنتها در بدن انسان است.» ایدهپردازان حاضر در جشنواره امیدوار هستند با دریافت حمایتها بتوانند طرحهای خود را به تولید برسانند. یوسفصابر میگوید: «امیدواریم این طرح به بخش صنعتی و تولید انبوه برسد. در حال حاضر نمونه این کار در ایران وجود ندارد و تمام ایمپلنتها وارداتی هستند. در صورتی که محصول به نتیجه برسد میتوان آن را جایگزین محصولات خارجی کرد. این طرح یک کار بین رشتهای میان متخصصان رشتههای میکروبیولوژی و مهندسی مواد بود و با شرکت در این جشنواره قصد داشتیم به معرفی طرح خودمان به دیگران بپردازیم تا شاید بتوانیم سرمایهگذارهایی نیز پیدا کنیم.»
توموگرافی الکترومغناطیسی در صنایع
از جمله شاخههای علومپایه که در جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان حاضر بود، میتوان به رشته فیزیک اشاره کرد. یکی از طرحهای برگزیده در این شاخه به برشنگاری الکترومغناطیسی اختصاص دارد. جلیل تقیزاده، فارغالتحصیل دکتری مکانیک بیوسیستم از دانشگاه تهران توضیح میدهد: «در تصویربرداری سیتیاسکن توموگرافی یا برشنگاری کامپیوتری مورد استفاده قرار میگیرد. روشی که ما در این طرح استفاده کردیم برشنگاری القای الکترومغناطیس است که از قانون القای فارادی فیزیک الهام گرفته شدهاست. در این ایده حسگرها دورتادور مسیر تصویربرداری قرار میگیرند و با استفاده از اعمال جریان، اطلاعات از سیال داخل لوله ثبت و ارائه میشوند. این سامانه برای اندازهگیری چگالی سیال در کشتیهای لایروب استفاده میشود و در حال حاضر برای اندازهگیری مشخصههای بتون مسلح، قراردادی با شهرداری امضا شدهاست.»
به گفته تقیزاده، بخشی از این طرح در بیست و چهارمین جشنواره جوان خوارزمی نیز ارائه شده و همچنین فرآیند ثبت اختراع آن انجام گرفتهاست. تقیزاده اشاره میکند: «نمونه اولیه این کار ساخته شده، تاییدیه علمی از دانشگاه تهران دریافت کرده و مقالههای متعددی نیز در مجلههای خارجی و داخلی از آن به چاپ رسیدهاست. امیدواریم پس از طی مراحل دانشبنیانی، بتوانیم طرح را به تجاریسازی و همکاری با سازمانهای دولتی برسانیم.»
زخمپوشهای نانوالیاف آنتیباکتریال
اندیشمندان و دانشمندان جوان با ایدههای خود میتوانند نیازهای کشور و جامعه را در عرصههای مختلف پاسخ دهند. سعیده صالحی، دانشجوی دکتری مواد زیستی دانشگاه نجفآباد، درباره طرح خود توضیح میدهد: «ایده ما در این جشنواره تولید و ساخت زخمپوشهای نانو الیاف آنتیباکتریال جذبپذیر از کتیرا و پکتین برای درمان زخمها بود. زخمهای قابل درمان با این محصول شامل زخمهای بیماران دیابتی، زخم بستر و حتی زخمهای بیماران ایبی یا همان پروانهای میشود. کتیرا و پکتین که هر دو از مواد طبیعی و گیاهی هستند، در کشور ما به راحتی در دسترس قرار دارند. آزمایشهای بالینی این کار انجام شده و امروز در مرحله آخر دریافت کد اخلاق بالینی هستیم.» آینده ایدههای ارائه شده در چنین جشنوارههایی و رسیدن به اهداف تعیین شده، از جمله نکات مهمی است که باید به آنها توجه شود.
مائده فرهوش - گروه دانش و سلامت
تیتر خبرها