گفتوگوی صریح با گیتی معینی، بازیگر پركار دهه 80 كه این روزها خانهنشینی را تجربه میكند
بین اهالی سینما غریبیم اما پیش مردم عزیز
الهام فیروزبخت
با شنیدن نام گیتی معینی احتمالا اولین تصویری كه از ایشان به ذهنتان خطور میكند مادر خوشجنس، خوش سر و زبانی كه در عین جدیت بسیار طناز است. خانم معینی، بازیگری را با سریال «آینه عبرت» شروع كرد و حالا در
75 سالگی 86 فیلم و سریال را در كارنامه هنری خود دارد، اما چند سالی است كه دیگر كم كار شده و سالهایی هم بوده كه در هیچ فیلم و سریالی بازی نكرده یا نقشش بسیار بسیار كوتاه بوده است. در روزهایی كه اكثر پیشكسوتان خانهنشین شدهاند و پیشنهادی برای بازی ندارند پای صحبت خانم معینی نشستیم تا برایمان از علت كم كار بودن و سختیهای خانهنشینی بگوید.
رادیو خانه قدیمی من است
گیتی معینی را خیلی وقت است كه دیگر كم در تلویزیون میبینیم. بازیگری كه در دهه 80 جزو بازیگران پركار تلویزیون و سینما محسوب میشده این روزها عملا خانهنشین شده است. «رتبه دوم دانشگاه ادبیات را دارم و بعدتر لیسانس روانشناسیام را هم گرفتم. من قبل از كار سینما و تلویزیون هم در رادیو مشغول بودم و حرفه اصلیام گویندگی بود. این روزها باز هم به همان خانه اولم برگشتم و در رادیو سلامت مشغول فعالیت هستم، اما شاید هفتهای یكی دو بار بیشتر به من كار نرسد. باز هم خدا را شاكرم كه
رادیو را دارم.»
همچنان حقوقم 250 هزار تومان است
خانم معینی میگوید: «چند وقت پیش در مصاحبهای گفتم، حقوقی كه از وزارت ارشاد بهعنوان یك بازیگر دریافت میكنم 250 هزار تومان است. خیلیها در مقابل این حرف من جبهه گرفتند كه معینی مظلومنمایی میكند و چنین چیزی واقعیت ندارد، اما باید بگویم صحبتم عین واقعیت است. این در حالی است كه مبلغی كه من برای دارو پرداخت میكنم تا فقط بتوانم راه بروم، خیلی بیشتر از مقدار حقوقی است كه كه میگیرم. خدا را شكر گاهی برای اعیاد استیج میروم و حقوق كمی هم از رادیو دریافت میكنم، با این حال هم زندگیام
یك زندگی آرام و بیدغدغه نیست و با این همه تجربه كاری باز باید دغدغه مالی داشته باشم. هیچوقت شاكی نبوده و نیستم، با كم و زیادش ساختهام، اما بعد از این همه سال كار هنری و شاد كردن دل مردم، دلشكستهام و دعا میكنم ای كاش فریادرسی
بود.»
سكه تقلبی به من دادند
ایشان برای بازی در یك فیلم به عنوان دستمزد
یك سكه طلا دریافت كرد و وقتی برای فروشش اقدام میكند متوجه میشود سكه تقلبی است. «این حرف را همه جا گفتهام، اما باز هم تكرار میكنم تا زمانی كه پول میدهند و نقش میخرند و تا زمانی كه بازیگران نابلد را جلوی دوربین میبرند كاملا مشخص است كه من و امثال من باید خانهنشین باشیم و به قول معروف از جیب بخوریم. زمانی در سینما و تلویزیون ما در جایگاه خوبی قرار خواهیم گرفت كه فرهنگ بازیگری و معیارهای انتخاب بازیگر درست و بجا باشد، اما متاسفانه هیچ معیاری وجود ندارد. متاسفانه بازیگران پیشكسوت ما در وضعیت خوبی قرار ندارند و بعضیهایشان در وضعیت اسفباری هستند. چرا هیچكدام از كسانی كه مسؤولیتی در عرصه هنر دارند از خودشان نمیپرسند كسی كه شغل و حرفهای جز بازیگری ندارد واقعا با این خانهنشینی چه باید بكند؟ چرا باید بازیگرانی كه زمانی اسطوره بودهاند و همین تهیهكنندهها و كارگردانها توانستهاند با كمك گرفتن از بازی این بازیگران فیلمشان را بفروشند و بیشتر دیده شوند، به دست فراموشی
سپرده شوند.»
باندبازی
عامل اصلی تمام مسائل ماست
علت این كمكاریها از دید وی باندبازی و حضور مافیا در سینما و تلویزیون است. او میگوید مافیای فرهنگوهنر ما را هر روز به تباهی بیشتر نزدیك میكند و این اصلا اتفاق خوبی نیست «رابطه، باندبازی و خرید و فروش نقشها، سینما را به روز سیاه كشانده است. من و بازیگران قدیمی خوشنام كه میخواهیم صادقانه و خالصانه در این فضا كار كنیم و دنبال حاشیه نیستیم، در این وضعیت بیشترین آسیب را دیدهایم حالا شما به تمام مسائل و حاشیههایی كه در سینما و تلویزیون در جریان است، فامیلبازی را هم اضافه كنید. این را خیلی ساده میتوانید با نگاهی به تیتراژ فیلمها ببینید و خودتان كاملا متوجه این موضوع خواهید شد. متاسفانه تولیدات به سمتی رفته كه بازیگران جدید برای اكثر نقشها به كار گرفته میشوند، چرا كه اگر بخواهند از هنرمندان با تجربه استفاده كنند باید با ما قرارداد ببندند و پول پرداخت كنند، بنابراین بازیگران با تجربه بیكار و خانهنشین شدهاند. من نمیگویم بازیگران جدید اصلا نباید وارد این عرصه بشوند كه اتفاقا حضور چنین بازیگرانی خونی تازه در رگهای تلویزیون و سینماست، اما هر كسی باید با توجه به استعدادی كه دارد برای نقشی كه نوشته شده انتخاب شود، از طرفی هم بعضی از همین نیروهای تازه نفس و جوان، این روزها بیشتر در تولیدات هنری به دنبال درآمدزایی و تجارت هستند و این اصلا خوب نیست.»
خاطر مردم برای ما خیلی عزیز است
گیتی معینی وقتی صحبت از مردم میشود، گریه میكند: «درست است كه كارگردانها و تهیهكنندهها ما را فراموش كردهاند و ترجیح میدهند بازیگران جوان برایشان بازی كنند و خیلیها هم نتیجه كار برایشان مهم نیست، اما مردم تا دلتان بخواهد به من و همكارانم لطف دارند. به جرات میتوانم بگویم اگر تمام این سالها جفایی كه در حق ما بازیگران پیشكسوت شده را تحمل كردهایم تنها و تنها برای خاطر عزیز مردم ایران و لطف بیپایانشان بوده است. در روزگاری كه اهالی سینما ما را از یاد بردهاند مردم در كوچه و خیابان اگر ما را ببینند، درست مثل زمانهایی كه پركار بودیم و در تلویزیون و سینما حضور فعالی داشتیم به ما محبت میكنند، با ما عكس میگیرند
و دلگرممان میكنند.»
75 سالگی 86 فیلم و سریال را در كارنامه هنری خود دارد، اما چند سالی است كه دیگر كم كار شده و سالهایی هم بوده كه در هیچ فیلم و سریالی بازی نكرده یا نقشش بسیار بسیار كوتاه بوده است. در روزهایی كه اكثر پیشكسوتان خانهنشین شدهاند و پیشنهادی برای بازی ندارند پای صحبت خانم معینی نشستیم تا برایمان از علت كم كار بودن و سختیهای خانهنشینی بگوید.
رادیو خانه قدیمی من است
گیتی معینی را خیلی وقت است كه دیگر كم در تلویزیون میبینیم. بازیگری كه در دهه 80 جزو بازیگران پركار تلویزیون و سینما محسوب میشده این روزها عملا خانهنشین شده است. «رتبه دوم دانشگاه ادبیات را دارم و بعدتر لیسانس روانشناسیام را هم گرفتم. من قبل از كار سینما و تلویزیون هم در رادیو مشغول بودم و حرفه اصلیام گویندگی بود. این روزها باز هم به همان خانه اولم برگشتم و در رادیو سلامت مشغول فعالیت هستم، اما شاید هفتهای یكی دو بار بیشتر به من كار نرسد. باز هم خدا را شاكرم كه
رادیو را دارم.»
همچنان حقوقم 250 هزار تومان است
خانم معینی میگوید: «چند وقت پیش در مصاحبهای گفتم، حقوقی كه از وزارت ارشاد بهعنوان یك بازیگر دریافت میكنم 250 هزار تومان است. خیلیها در مقابل این حرف من جبهه گرفتند كه معینی مظلومنمایی میكند و چنین چیزی واقعیت ندارد، اما باید بگویم صحبتم عین واقعیت است. این در حالی است كه مبلغی كه من برای دارو پرداخت میكنم تا فقط بتوانم راه بروم، خیلی بیشتر از مقدار حقوقی است كه كه میگیرم. خدا را شكر گاهی برای اعیاد استیج میروم و حقوق كمی هم از رادیو دریافت میكنم، با این حال هم زندگیام
یك زندگی آرام و بیدغدغه نیست و با این همه تجربه كاری باز باید دغدغه مالی داشته باشم. هیچوقت شاكی نبوده و نیستم، با كم و زیادش ساختهام، اما بعد از این همه سال كار هنری و شاد كردن دل مردم، دلشكستهام و دعا میكنم ای كاش فریادرسی
بود.»
سكه تقلبی به من دادند
ایشان برای بازی در یك فیلم به عنوان دستمزد
یك سكه طلا دریافت كرد و وقتی برای فروشش اقدام میكند متوجه میشود سكه تقلبی است. «این حرف را همه جا گفتهام، اما باز هم تكرار میكنم تا زمانی كه پول میدهند و نقش میخرند و تا زمانی كه بازیگران نابلد را جلوی دوربین میبرند كاملا مشخص است كه من و امثال من باید خانهنشین باشیم و به قول معروف از جیب بخوریم. زمانی در سینما و تلویزیون ما در جایگاه خوبی قرار خواهیم گرفت كه فرهنگ بازیگری و معیارهای انتخاب بازیگر درست و بجا باشد، اما متاسفانه هیچ معیاری وجود ندارد. متاسفانه بازیگران پیشكسوت ما در وضعیت خوبی قرار ندارند و بعضیهایشان در وضعیت اسفباری هستند. چرا هیچكدام از كسانی كه مسؤولیتی در عرصه هنر دارند از خودشان نمیپرسند كسی كه شغل و حرفهای جز بازیگری ندارد واقعا با این خانهنشینی چه باید بكند؟ چرا باید بازیگرانی كه زمانی اسطوره بودهاند و همین تهیهكنندهها و كارگردانها توانستهاند با كمك گرفتن از بازی این بازیگران فیلمشان را بفروشند و بیشتر دیده شوند، به دست فراموشی
سپرده شوند.»
باندبازی
عامل اصلی تمام مسائل ماست
علت این كمكاریها از دید وی باندبازی و حضور مافیا در سینما و تلویزیون است. او میگوید مافیای فرهنگوهنر ما را هر روز به تباهی بیشتر نزدیك میكند و این اصلا اتفاق خوبی نیست «رابطه، باندبازی و خرید و فروش نقشها، سینما را به روز سیاه كشانده است. من و بازیگران قدیمی خوشنام كه میخواهیم صادقانه و خالصانه در این فضا كار كنیم و دنبال حاشیه نیستیم، در این وضعیت بیشترین آسیب را دیدهایم حالا شما به تمام مسائل و حاشیههایی كه در سینما و تلویزیون در جریان است، فامیلبازی را هم اضافه كنید. این را خیلی ساده میتوانید با نگاهی به تیتراژ فیلمها ببینید و خودتان كاملا متوجه این موضوع خواهید شد. متاسفانه تولیدات به سمتی رفته كه بازیگران جدید برای اكثر نقشها به كار گرفته میشوند، چرا كه اگر بخواهند از هنرمندان با تجربه استفاده كنند باید با ما قرارداد ببندند و پول پرداخت كنند، بنابراین بازیگران با تجربه بیكار و خانهنشین شدهاند. من نمیگویم بازیگران جدید اصلا نباید وارد این عرصه بشوند كه اتفاقا حضور چنین بازیگرانی خونی تازه در رگهای تلویزیون و سینماست، اما هر كسی باید با توجه به استعدادی كه دارد برای نقشی كه نوشته شده انتخاب شود، از طرفی هم بعضی از همین نیروهای تازه نفس و جوان، این روزها بیشتر در تولیدات هنری به دنبال درآمدزایی و تجارت هستند و این اصلا خوب نیست.»
خاطر مردم برای ما خیلی عزیز است
گیتی معینی وقتی صحبت از مردم میشود، گریه میكند: «درست است كه كارگردانها و تهیهكنندهها ما را فراموش كردهاند و ترجیح میدهند بازیگران جوان برایشان بازی كنند و خیلیها هم نتیجه كار برایشان مهم نیست، اما مردم تا دلتان بخواهد به من و همكارانم لطف دارند. به جرات میتوانم بگویم اگر تمام این سالها جفایی كه در حق ما بازیگران پیشكسوت شده را تحمل كردهایم تنها و تنها برای خاطر عزیز مردم ایران و لطف بیپایانشان بوده است. در روزگاری كه اهالی سینما ما را از یاد بردهاند مردم در كوچه و خیابان اگر ما را ببینند، درست مثل زمانهایی كه پركار بودیم و در تلویزیون و سینما حضور فعالی داشتیم به ما محبت میكنند، با ما عكس میگیرند
و دلگرممان میكنند.»