غرغرهای ویراستارباشی
در غلط نغلتیم
فهیمه اسماعیلی / ویراستار
چشمهای بهآبافتادهام را با دستهایم پوشاندهام و دارم پشتهم و ریزریز و البته از راه دور غر میزنم به جان آقای نویسنده! واژههای متن هم خستهتر از من، دارند به جان خودم غر میزنند كه بابا بیخیال ویراستار باشی! گیر دادهای به این «حیات» بینوا و ولكن ماجرا هم نیستی! صدایم بلند میشود كه حیات نه و حیاط! این گناهیها هم گیج شدهاند از این گیجبازیهای آقای....
نامبرده در یك متن حجیم و پر از «حیاط» یكیدرمیان «حیات» نوشته است. من كه نمیدانستم چطور ممكن است یك نویسنده حیاط را با حیات قاطی كند، حالا خودم گیج شدهام از سروصدای بازی كودكان در حیاط خانه قهرمان داستان و به حیاتی میاندیشم كه روایت قهرمان داستان در بستر آن شكل میگیرد. از اینها گذشته، اصلاً استفاده اشتباه این دو واژه بهجای هم برای یك شهروند با سطح سواد دیپلم هم پذیرفتنی نیست، چه برسد به نامبرده كه دستی به قلم دارد.
همانطور كه میان حیات و حیاط در رفتوآمد و كلنجار بودم، ناگهان چشمم شد اندازه چشمان قورباغه! مگر میشود نویسنده باشی و «قورباغه» را بنویسی «غورباقه!»
متمركز شده بودم كه غورباقهها را درست كنم كه ناگهان «توفان» آقای نویسنده طوفان دیگری راه انداخت. شاهكار این بود كه «طوفان» را «توفان» نوشته بود، بهگمان اینكه توفان همان طوفان است.
از آن شاهكارتر هم واژه «غلطیدن» بود كه در همان متن پر از حیات و غورباقه به چشمم خورد. منظور نویسنده محترم «غلتیدن» بوده البته.
خب، حالا به حقیر حق میدهید كه بهعنوان یك جوجهویراستار حرص بخورم از آنهمه غلطنویسی؟! تمام حرف بر سر دقتكردن در نوشتار واژگان است؛ خب هركسی ممكن است املای صحیح برخی واژگان و عبارات در لحظه به ذهنش خطور نكند و اشتباه بنویسدش؛ مثلاً همین دیروز در حال ویرایش كتابی بودم كه به واژه «ضمخت» برخوردم. هرچند این هم از دید من پذیرفتنی نیست، اما میتوان تصور كرد كه نویسنده خیال كرده زمخت و ضخیم از یك ریشهاند، این غلط املایی را بدون غرغر اصلاح كرد. البته كم نیستند نویسندگان باسواد و پاكنویسی كه حتی به قواعد ویرایش رایانهای هم مسلطاند؛ اما كار سختی نیست مراجعه به اینترنت و جستن املای صحیح واژهها، اگر فرهنگ لغت در دسترسمان نیست.
غر اول برای عموم شهروندان از دانشآموزان تا دانشجویان مقطع دكتری، اینكه حیات را با حیاط اشتباه نگیرید! حیات بهمعنی زندگی و زیست است و حیاط یعنی محوطه و صحن خانه!
در غر دوم به تفاوت معنایی «طوفان» و «توفان» تنها به اشارهای اكتفا میكنم: «طوفان» همان بادهای شدید و ویرانگر است. توفان هم یعنی غرّان و از مصدر توفیدن است. پس لطفاً این دو واژه را هم بهجای یكدیگر به كار نبرید.
قورباغه هم با همین صورت نوشتاری درست است. لطفاً خلاقیت به خرج ندهید و قورباقه، غورباقه یا غورباغه ننویسید.
و اما غر بعد، منظور آقای نویسنده از غلطیدن بیشك غلتیدن بوده، نه چیز دیگری. غلتزدن و غلتخوردن و غلتاندن با همین صورت املایی درست است.
تا غری دیگر، بدرود.
نامبرده در یك متن حجیم و پر از «حیاط» یكیدرمیان «حیات» نوشته است. من كه نمیدانستم چطور ممكن است یك نویسنده حیاط را با حیات قاطی كند، حالا خودم گیج شدهام از سروصدای بازی كودكان در حیاط خانه قهرمان داستان و به حیاتی میاندیشم كه روایت قهرمان داستان در بستر آن شكل میگیرد. از اینها گذشته، اصلاً استفاده اشتباه این دو واژه بهجای هم برای یك شهروند با سطح سواد دیپلم هم پذیرفتنی نیست، چه برسد به نامبرده كه دستی به قلم دارد.
همانطور كه میان حیات و حیاط در رفتوآمد و كلنجار بودم، ناگهان چشمم شد اندازه چشمان قورباغه! مگر میشود نویسنده باشی و «قورباغه» را بنویسی «غورباقه!»
متمركز شده بودم كه غورباقهها را درست كنم كه ناگهان «توفان» آقای نویسنده طوفان دیگری راه انداخت. شاهكار این بود كه «طوفان» را «توفان» نوشته بود، بهگمان اینكه توفان همان طوفان است.
از آن شاهكارتر هم واژه «غلطیدن» بود كه در همان متن پر از حیات و غورباقه به چشمم خورد. منظور نویسنده محترم «غلتیدن» بوده البته.
خب، حالا به حقیر حق میدهید كه بهعنوان یك جوجهویراستار حرص بخورم از آنهمه غلطنویسی؟! تمام حرف بر سر دقتكردن در نوشتار واژگان است؛ خب هركسی ممكن است املای صحیح برخی واژگان و عبارات در لحظه به ذهنش خطور نكند و اشتباه بنویسدش؛ مثلاً همین دیروز در حال ویرایش كتابی بودم كه به واژه «ضمخت» برخوردم. هرچند این هم از دید من پذیرفتنی نیست، اما میتوان تصور كرد كه نویسنده خیال كرده زمخت و ضخیم از یك ریشهاند، این غلط املایی را بدون غرغر اصلاح كرد. البته كم نیستند نویسندگان باسواد و پاكنویسی كه حتی به قواعد ویرایش رایانهای هم مسلطاند؛ اما كار سختی نیست مراجعه به اینترنت و جستن املای صحیح واژهها، اگر فرهنگ لغت در دسترسمان نیست.
غر اول برای عموم شهروندان از دانشآموزان تا دانشجویان مقطع دكتری، اینكه حیات را با حیاط اشتباه نگیرید! حیات بهمعنی زندگی و زیست است و حیاط یعنی محوطه و صحن خانه!
در غر دوم به تفاوت معنایی «طوفان» و «توفان» تنها به اشارهای اكتفا میكنم: «طوفان» همان بادهای شدید و ویرانگر است. توفان هم یعنی غرّان و از مصدر توفیدن است. پس لطفاً این دو واژه را هم بهجای یكدیگر به كار نبرید.
قورباغه هم با همین صورت نوشتاری درست است. لطفاً خلاقیت به خرج ندهید و قورباقه، غورباقه یا غورباغه ننویسید.
و اما غر بعد، منظور آقای نویسنده از غلطیدن بیشك غلتیدن بوده، نه چیز دیگری. غلتزدن و غلتخوردن و غلتاندن با همین صورت املایی درست است.
تا غری دیگر، بدرود.