گمشده در دوردست‌ها
بازگشت اسكات كارپنتر، فضانورد سفینه مركوری در سوم خرداد 41 با دقایق طولانی پراز اضطراب و هولناك همراه بود. زیرا هیچ‌كس به درستی خبر نداشت فضانورد هنوز زنده است یا جان سپرده. بعدا مشخص شد سفینه كارپنتر در حدود 400 كیلومتر دورتر از نقطه‌ای كه قبلا پیش‌بینی كرده بودند، فرود آمده است. گرچه بلافاصله تعداد زیادی هواپیماهای نیروی هوایی كه مأمور همكاری برای نجات فضانورد و سفینه كیهانی بودند به حركت درآمدند، اما تا مدتی نسبتا طولانی برقراری ارتباط با كارپنتر میسر نشد. سرانجام یكی از ناوشكن‌هایی كه به جست‌وجوی محل فرود فضانورد رفته بود، محل بازگشت را كشف كرد و به كمك او رفت.
 نبرد با سرما
در ماجرای بعدی سفینه وسخود-2 در 28 اسفند 43 در آخرین مراحل سفر دچار مشكلات فنی شد. دستگاه هدایت خودكار سفینه از كار افتاد و ناو به جای ورود به جو زمین، حركت در مدار را ادامه داد. به همین دلیل بیلیایف، فرمانده سفینه مجبور شد هدایت ناو را شخصاً به عهده بگیرد. اما از آنجا كه وسخود در مسیر غیرعادی پیش می‌رفت، او فقط توانست آن را سالم برگرداند. ولی سفینه در نزدیكی شهر پرم در جنگل‌های پر از برف و به فاصله هزار كیلومتری منطقه پیش‌بینی‌شده فرود آمد. فضانوردان نزدیك دو شبانه‌روز در انتظار گروه نجات با سرما و وحشت از مردن بر اثر یخ زدن به‌سر بردند. سرانجام یك گروه نجات توانستند فضانوردان را پیدا كنند و پس از ساعت‌ها پیاده‌روی در میان راه جنگلی پر از برف، آنها را به محل استقرار گروه نجات برسانند تا به وسیله بالگرد به نزدیك‌ترین شهر اعزام شوند.
 تحمل فشار سنگین
در حادثه‌ای دیگر در 16 فروردین 54، فضاپیمای سایوز-18 كه قرار بود با دو سرنشین راهی فضا شود تا به ایستگاه مداری سالیوت-4 بپیوندد، در رسیدن به مدار زمین ناكام ماند. پنج دقیقه پس از پرتاب در زمانی كه باید طبقه دوم موشك بالا برنده سفینه از طبقه سوم جدا می‌شد، این كار صورت نگرفت. لازارف و ماكارف، سرنشینان سایوز مجبور شدند با استفاده از سامانه اضطراری، خود را نجات دهند. سفینه جمعاً 20 دقیقه پرواز داشت و تا ارتفاع 192 كیلومتری اوج گرفت و سرانجام در سیبری غربی، نزدیك مرز چین به فاصله 1574 كیلومتری محل پرتاب و در منطقه‌ای كوهستانی- جنگلی در دامنه كوه فرود آمد. جدا از این‌كه طی این بازگشت هولناك، فضانوردان فشاری معادل 6/20  برابر جاذبه را تحمل كردند، نزدیك دو روز معطل ماندند تا گروه‌های نجات محل فرود آنان را پیدا كرده و به كمك شان بیایند. جالب آن كه طی عملیات امدادرسانی به فضانوردان، یكی از بالگردهای گروه نجات در خاك چین فرود آمد. در آن زمان جنگ سرد بین مسكو و پكن شدت یافته بود و همین موضع باعث شد خدمه بالگردی كه اشتباهی فرود آمده بودند، چند ماه مهمان زندان چینی‌ها باشند.
 فرود در توفان و دریاچه
فرود بی‌برنامه ناو كیهانی سایوز-23 در 24 مهر 55 كه با دو كیهان‌نورد به نام‌های ویاچسلاو زودوف و والری روژدستونسكی كه زمین را به مقصد الحاق به سالیوت-5 ترك كرده بود نیز درسی شد تا تمرین جدی فرود در آب به برنامه فضانوردان روس اضافه شود. سفینه‌های سرنشین‌دار روسیه از همان آغاز عصر پرواز انسان به فضا، در محدوده این سرزمین و روی خاك فرود می‌آمدند اما در جریان پرواز، فضانوردان سایوز-23 نتوانستند مأموریت پیش‌بینی‌شده خود را به انجام برسانند و سفینه خود را به سالیوت-5 متصل كنند،زیرا سامانه الحاق سفینه دچار مشكل شد. فضانوردان چند بار سعی كردند این الحاق صورت بگیرد ولی موفق نشدند. این تلاش‌ها باعث شد ذخیره سوخت سفینه به شكل خطرناكی كاهش یابد. سرانجام مركز هدایت پرواز به‌اجبار دستور بازگشت اضطراری را داد. این در شرایطی بود كه منطقه فرود را توفان وحشتناكی در بر گرفته بود. در زمان فرود، باد به داخل چتر نجات سفینه پیچید و آن را به سوی دریاچه تنگیز برد. برخورد سفینه با یخ سطح دریاچه، باعث شكستن آن شد، چتر نجات پر از آب شد و سفینه را به داخل آب كشید. گروه نجات سعی كرد سفینه را از آب بگیرد، اما نشد. وضعیت خطرناك جوی و زاویه نشستن سفینه به گونه‌ای بود كه فضانوردان نمی‌توانستند از سفینه بیرون بیایند تا گروه نجات آنها را با بالگرد به ساحل برساند. سرانجام شناگران سفینه را به كابل یكی از بالگردها وصل كردند. به دلیل پرآب‌شدن چتر نجات، وزن سفینه بالا رفته بود و داشت غرق می‌شد. اما بالگرد، چند ساعت سفینه را در وضعیتی نگه داشت كه غرق نشود و آهسته آهسته آن را روی دریاچه كشاند و به ساحل برد. سرانجام صبح روز بعد توانستند فضانوردان را از سفینه خارج كنند.
پیش‌بینی‌های قبلی و تجربیات تلخی مانند آنچه گفته شد زمینه‌هایی را فراهم آورد كه كارشناسان سازمان فضایی روسیه و آمریكا، تمرین‌های بسیار سخت و پیچیده‌ای را برای فضانوردان طراحی كرده و به اجرا بگذارند. اینك فضانوردان غیر از دوره‌های آموزش فنی نظری و عملی مربوط به سامانه‌های فضایی و پرواز به فضا، این دوره آموزشی و تمرینی را هم باید ببینند: زندگی در شرایط فرود اضطراری در نقطه دور افتاده و غیرقابل سكونت، فرود در آب، فرود در مناطق صعب العبور كوهستانی و جنگلی چه در آفتاب گرم تابستان و چه در سرمای سخت زمستان.
آنها باید بیاموزند چطور در شرایط بسیار سخت كه در برخی موارد تصورش هم ممكن نیست، عملا زندگی كرده و مشكلاتشان را حل كنند. عكس‌هایی كه می‌بینید مربوط به تمرین فضانوردان است. مربیان به آنها آموزش می‌دهند در صورت فرود سفینه در بیابان بی‌آب و علف یا جنگلی انبوه و دیگر شرایط پیش‌بینی‌نشده، چطور با امكانات اندكی كه دارند نیازهای زیستی‌شان را تا رسیدن گروه‌های امداد و نجات برطرف كنند و زنده بمانند.