الکترونیک سازان فن آریا که تجهیزات حیاتی صنعت برق را متناسب با اولویتها و نیازمندیهای کشور تولید میکند، آماده مشارکت با سرمایهگذاران برای افزایش تولید است
خودکفایی در صنعت برق با اسفا
«تجهیزات نوآورانه بسازید یا کاری را انجام دهید که تابهحال در دنیا یا کشور انجام نشده باشد.» این جمله آشنایی است که کارآفرینان پیوسته در گوش شرکتهای دانشبنیان و پژوهشگران دانشگاهی زمزمه میکنند. استارتآپها هم بسته بهشکل فعالیتشان، برای جامه عمل پوشیدن به این جمله یکی از این سه شیوه را انتخاب میکنند: محصولی را از خارج از کشور خریداری میکنند و آن را مهندسی معکوس کرده و داخلیسازی میکنند. یا از این حالت فراتر میروند و محصول را با توجه به اولویتها، نیازمندیها و زیرساختهای کشور توسعه داده و محصولی جدید و بومیسازی شده میسازند. در حالت سوم با همت و خلاقیت خود محصولی کاملا نوآورانه و جدید خلق میکنند. برای استارتآپهای حوزه فنی مهندسی معمولا مسیر دوم به نتیجه بهتری منتهی می شود. امروز صنعت برق کشور به خودکفایی 95درصدی رسیده است و پنج درصد دیگر، تجهیزاتی استراتژیک، بهشدت موردنیاز کشور و جزو کالاهای تحریمی هستند. «الکترونیک سازان فن آریا» شرکتی دانشبنیان است که دقیقا روی تولید همین پنج درصد تجهیزات استراتژیک دست گذاشته است.
مهدی داور پناه، هم بنیانگذار و رئیس هیئت مدیره شرکت الکترونیک سازان فن آریا، از سال 92 عضو هیئتعلمی دانشگاه تهران و به تدریس مشغول هستند. آنچه باعث شد دکتر داور پناه، در کنار تدریس وارد صنعت هم شود، سابقه بیش از یک دهه فعالیت دکتر داور پناه در صنعت برق و دیدن دانشجویان نخبه و بااستعداد کشور بود. این دو عامل دستبهدست هم دادند و «الکترونیک سازان فن آریا» تحت نشان تجاری «اسفا» شکل گرفت. در ابتدا زمینه فعالیت این مجموعه، تحلیل تخصصی حوادث شبکه برق بود. اگر اتفاقی در تجهیزات برق رخ میداد، متخصصان این گروه علاوه بر بررسی و مدیریت حادثه، از تکرار آن نیز جلوگیری میکردند. با ادامه مسیر، گروه پویا و جوان شرکت بیش از آنکه دنبال حداکثر سود باشد، دنبال حل مشکلات و نیازهای اساسی صنایع برق بهصورت ارزانقیمت و وسیع بود. زیرا بهاینترتیب سود اقتصادی خوبی هم میتوانست در دراز مدت شکل بگیرد. این مجموعه تا به امروز 30 نفر از نخبگان دانشگاهی را در بخش تحقیق و توسعه و 6نفر را در بخش تولید مشغول به کارکرده است و با تشکیل یک زنجیره تامین بزرگ برای تولید محصولات، بیش از 50 نفر دیگر نیز در کنار این مجموعه در حال فعالیت و کسب درآمد هستند.
تشخیص فاز برق منازل با «فازیاب»
سیستم برق خانههای ما سه فاز است و با یکی از فازهای R، S یا T تغذیه میشود. تشخیص اینکه هر خانه با چه فازی تغذیه میشود، برای شرکتهای توزیع برق در انجام مطالعات و در متعادلساختن شبکه بسیار مهم است. فازیاب با کمک ارتباطات ماهوارهای میتواند فاز منازل خانگی را با دقت بسیار خوبی تشخص دهد. اولین سری فازیاب بهصورت نیمهاتوماتیک کار میکرد و سری دوم آن به تمام اتوماتیک ارتقا یافت. «فازیاب» اولین محصول تمام نوآورانه، الکترونیک سازان فن آریا است و هیچ نمونه مشابه داخلی یا خارجی ندارد. اما پس از فروش چند دستگاه از آن، پروژه فازیاب متوقف شد. گرچه فازیاب موردنیاز شرکتهای توزیع برق بوده و هست، ولی جزو اولویت نیازمندیهای آنها نیست. بههمین دلیل الکترونیک سازان فن آریا تصمیم گرفت بهسمت ساخت سایر تجهیزات موردنیاز صنعت برق با توجه به زیرساختهای کشور و اولویت های صنعت برق حرکت کند.
چرا صنایع علاقهمند به همکاری با اسفا هستند؟
در حال حاضر تجهیزات با سطح فناوری بالا مورد نیاز صنعت برق ممکن است بهعلت تحریمها به ما فروخته نشوند یا درصورت فروش، اگر مشکلی در عملکردشان پیش آید، پشتیبانی نخواهند داشت. ازاینرو خرید این تجهیزات باید از سازندگان خود کشور باشد که خودشان پتنت تجهیزات و دانش فنی آن را در اختیار داشته باشند. تمام محصولات اسفا چه در بخش نرمافزار یا سختافزار به صورت کاملا بومی طراحی و ساخته شده اند و 15 تا 50درصد بهترین نمونههای خارجی قیمت دارند.
افقهای روشن اسفا
شرکت الکترونیک سازان فن آریا از سال 95 کار خود را آغاز کرد و در اهداف بلندمدت خود تصمیم داشت در پنج سال اول، برند اول کشور در زمینه تجهیزات تخصصی، تجاری سازی شده باشد و در پنج سال دوم، به برند اول منطقه شدن دست پیدا کند و در پنج سال سوم، به بازار رقابتی اصلیاش، یعنی بازار بینالمللی وارد شود. امروز در آستانه پایان دوره اول، اسفا به هدف اول خود دست پیدا کرده و بهآینده روشن امیدوار است.
مجموعه فعالیتهای این شرکت در چهار دسته جای میگیرند
تجهیزات و رله های حفاظتی با نام HAFEZ: این تجهیزات برای تشخیص عیوب در شبکه برق استفاده میشود. این تجهیزات باید قابلیت اطمینان بسیار بالایی داشته باشند. اسفا پس از استفاده آزمایشی از این تجهیزات در بخش کوچکی از شبکه و اطمینان یافتن از عملکرد آن در حال حاضر حدود 40درصد نیاز بازار شرکت های توزیع برق را تامین میکند. ضریب رشد این محصول بهقدری بالا بوده است که در سال 99 بهعنوان «فناور برتر کشور» شناخته شدند.
هوشمندسازی شبکه با نام PAYESH: این بخش به دو قسمت محصولات سختافزار و نرمافزار تقسیم میشود.
سختافزار هوشمند: اگر در شبکه برق اتصال کوتاه رخ دهد، برق مشترکان منطقه قطع شده و معمولا دو سه ساعت زمان برای شناسایی مشکل و رفع آن نیاز است. با تجهیزات سختافزاری هوشمندسازی شبکه، زمان چندساعته میتواند در چند دقیقه انجام میشود و فقط برق یک محله کوچک بهجای یک منطقه قطع خواهد شد.
نرمافزار هوشمندسازی: این نرمافزار 30درصد مراحل ساخت خود را طی کرده است و در صورتی که نیاز جدی از طرف صنعت توزیع برق وجود داشته باشد، اسفا می تواند با همکاری برخی شرکت های داخلی تا یک سال و نیم آینده آن را بهصورت کاملا بومی آماده نماید. البته هنوز در صنعت نیاز جدی به آن وجود ندارد.
تست و عیبیابی تجهیزات پست های شبکه برق با نام KAVOSH: اسفا تنها سازنده برخی از تجهیزات عیبیابی سیستمهای برق در کشور است و محصولاتی برای تست تجهیزات فشار قوی پست های برق میسازد.
ارزآوری محصولات اسفاHAFEZ: در شبکههای توزیع برق سالانه به 2500 رله حفاظتی نیاز است و هر رله خارجی حدود 700دلار قیمت دارد، درحالیکه اسفا فقط با نصف این قیمت نیاز بازار را برطرف میکند.
پایش:
سختافزار هوشمند: محصولات اسفا با کارایی بسیار بیشتر نسبت به برخی از نمونههای خارجی بین یک سوم تا یک دهم آنها قیمت دارد.
39 شرکت توزیع برق هر یک نیاز به خرید این نرمافزار دارند. در مقابل یک میلیون دلار هزینه نرمافزار خارجی، اسفا با حدود 10میلیارد تومان این نرم افزار را در اختیار شرکت های توزیع برق قرار میدهد.
KAVOSH: در کشور در سه سال آینده به 1200 دستگاه آزمونگر تجهیزات الکتریک نیاز است و قیمت مجموعه ای از تجهیزات که قادر به تست تجهیزات مورد نظر در پستهای فشار قوی باشد، 100هزار دلار خریداری میشود. درحالیکه اسفا با عملکرد نسبتا مشابه با نمونه خارجی باقیمت 15هزار دلار بهفروش میرسد.
بهاینترتیب میبینیم اگر در این بخش سرمایهگذاری شود، ارزآوری بسیار خوبی برای کشور به همراه خواهد داشت. الکترونیک سازان فن آریا به تیمی در کنار خود نیاز دارد که نیازمندی های مربوط به صادرات، خدمات پس از فروش، شبکه فروش داخل کشور و زیرساخت های تولید انبوه را تامین کند.