شرایط تعیین مهریه
برخی مهریه‌ها گاهی جنجال به پا کرده و در جامعه خبرساز می‌شوند. برای تعیین مهریه باید شرایطی را در نظر گرفت تا قابل ثبت و مطالبه باشد. در حال حاضر دفاتر ازدواج مهریه‌های نامتعارف را ثبت نمی‌کنند و دیگر شاهد ثبت مهریه‌هایی مانند دست و پا و چشم نیستیم. مهریه عبارت است از مال معینی که دارای ارزش مالی بوده و ضمن عقد نکاح از سوی زوج (مرد) به زوجه (زن) تملیک و داده می‌شود و گاهی ممکن است به جای مال، انجام کاری به نفع زن باشد مانند تعهد مرد به آموزش قرآن به زن.
یکی از شروط اصلی مهریه، مالیت آن است. آنچه به عنوان مهریه تعیین می‌شود باید امکان خرید و فروش داشته‌باشد. برای مثال هوا مالیت ندارد و قابل خرید و فروش نیست. شرط بعدی، قابل تملک بودن است. برای مثال اماکن ملی و عمومی یا ملکی که متعلق به دیگری است قابلیت تملک ندارد. مهریه همچنین باید معین باشد. یعنی مشخص باشد و نمی‌توان صندوقچه پر از طلا در عمق اقیانوس را به عنوان مهریه تعیین کند. برای تعیین مهریه سقفی وجود ندارد و طرفین می‌توانند از یک ریال تا هر میزان سکه یا وجه مالی یا منفعتی را به‌عنوان مهریه و به نفع زن در سند ازدواج درج کنند. اگر افرادی مهریه خود را موارد عجیب و غریب و خارج از عرف قرار دهند، در واقع مثل این است که برای مهریه خود چیزی را ذکر نکردند، چون طبق مواد قانون مدنی، اگر مهریه مال و مالیت نداشته‌باشد، آن مهر باطل است و چیز باطل مثل آن است که اصلا آن چیز وجود ندارد.
پس فرقی بین کسی که مهر خود را چیزهایی مانند بال مگس، قلب مادر شوهر و... قرار می‌دهد با کسی که در زمان عقد ازدواج برای خود سهوا یا عمدا مهری قرار نمی‌دهد، وجود ندارد.
مهریه در فقه و حقوق اسلامی سه نوع مهم دارد. نخست، مهر المسمی که مهری است که زن و شوهر قبل از انعقاد عقد نسبت به مقدار و میزان آن توافق کرده و آن را در عقد ذکر می کنند. تعیین میزان مهر مطابق ماده 1080 قانون مدنی منوط به تراضی طرفین است و محدودیتی در این خصوص در قانون پیش بینی نشده است.
دوم ،مهرالمثل. اگر در زمان انعقاد عقد درباره مهریه توافق نشده یا این که مهریه نوعی تعیین شده که مطابق قانون نبوده، ولی عمل زناشویی بین زوجین رخ داده است، در این حالت براساس عرف و عادت محل و وضع خاص زوجه مانند تحصیلات، سن، شغل و امثال آن مهریه ای هم شأن زنان مشابه وی تعیین می شود که به این نوع مهریه مهرالمثل می گویند.
و در آخر، مهرالمتعه.در نکاحی که دائم بوده و مهریه ذکر نشده یا شرط عدم مهر شده باشد، زوج به زوجه مطلقه خود که با او نزدیکی نکرده است، مهریه ای پرداخت می کند و به این مهریه اصطلاحا مهرالمتعه گفته می‌شود.
یکی از شروط اصلی مهریه، مالیت آن است. آنچه به عنوان مهریه تعیین می‌شود باید امکان خرید و فروش داشته‌باشد. برای مثال هوا مالیت ندارد و قابل خرید و فروش نیست. شرط بعدی، قابل تملک بودن است. برای مثال اماکن ملی و عمومی یا ملکی که متعلق به دیگری است قابلیت تملک ندارد. مهریه همچنین باید معین باشد. یعنی مشخص باشد و نمی‌توان صندوقچه پر از طلا در عمق اقیانوس را به عنوان مهریه تعیین کند. برای تعیین مهریه سقفی وجود ندارد و طرفین می‌توانند از یک ریال تا هر میزان سکه یا وجه مالی یا منفعتی را به‌عنوان مهریه و به نفع زن در سند ازدواج درج کنند. اگر افرادی مهریه خود را موارد عجیب و غریب و خارج از عرف قرار دهند، در واقع مثل این است که برای مهریه خود چیزی را ذکر نکردند، چون طبق مواد قانون مدنی، اگر مهریه مال و مالیت نداشته‌باشد، آن مهر باطل است و چیز باطل مثل آن است که اصلا آن چیز وجود ندارد.
پس فرقی بین کسی که مهر خود را چیزهایی مانند بال مگس، قلب مادر شوهر و... قرار می‌دهد با کسی که در زمان عقد ازدواج برای خود سهوا یا عمدا مهری قرار نمی‌دهد، وجود ندارد.
مهریه در فقه و حقوق اسلامی سه نوع مهم دارد. نخست، مهر المسمی که مهری است که زن و شوهر قبل از انعقاد عقد نسبت به مقدار و میزان آن توافق کرده و آن را در عقد ذکر می کنند. تعیین میزان مهر مطابق ماده 1080 قانون مدنی منوط به تراضی طرفین است و محدودیتی در این خصوص در قانون پیش بینی نشده است.
دوم ،مهرالمثل. اگر در زمان انعقاد عقد درباره مهریه توافق نشده یا این که مهریه نوعی تعیین شده که مطابق قانون نبوده، ولی عمل زناشویی بین زوجین رخ داده است، در این حالت براساس عرف و عادت محل و وضع خاص زوجه مانند تحصیلات، سن، شغل و امثال آن مهریه ای هم شأن زنان مشابه وی تعیین می شود که به این نوع مهریه مهرالمثل می گویند.
و در آخر، مهرالمتعه.در نکاحی که دائم بوده و مهریه ذکر نشده یا شرط عدم مهر شده باشد، زوج به زوجه مطلقه خود که با او نزدیکی نکرده است، مهریه ای پرداخت می کند و به این مهریه اصطلاحا مهرالمتعه گفته می‌شود.
