مدیریت رهای كرونا
مهدی زارع كارشناس مدیریت بحران
اینكه بحران كرونا چرا به مرحلهای رسیده كه بیش از 80 درصد كشور در وضعیت قرمز و نارنجی قرار دارد، از دو جنبه قابل بررسی است. بخشی از این مساله به مردم برمیگردد كه در قبال انتقال بیماری مسؤولیت فردی دارند و نباید به سفر میرفتند؛ اما مساله مهم دیگر، نحوه مدیریت و هدایت جمعیت به سمت شهرهای آبی و زرد است كه در تعطیلات نوروزی آزاد گذاشته شد. كارشناسان معتقدند كه برای كنترل كرونا باید فاصلهگذاری اجتماعی رعایت شود، اتفاقی كه در نوروز 99 افتاد و در نوروز 1400 به آن بیتوجهی شد. در واقع ضعف مدیریت و تشویق مردم به دید و بازدید و سفر به شهرهای آبی و زرد، باعث بروز این مشكل شده است.
مسلما اتفاق امروز كشور، به خاطر بیتدبیری ستاد ملی مبارزه با كرونا در مدیریت كروناست. برای نمونه ستاد ملی مبارزه با كرونا، محدودیتها را تشدید نكرد و اجازه داد تا مردم به سفر بروند یا دید و بازدید نوروز، انجام دهند. اتفاقی كه حداقل باعث شد در نوروز، حتی تالارهای پذیرایی باز و مراسم عروسی و عزا برگزار شود، اما مسائل اقتصادی نمیتواند دلیلی باشد تا جان مردم به خطر بیفتد و روزانه حدود 200 ایرانی جان خود را از دست بدهند.
لازم به یادآوری است كه اگر از ستاد ملی مقابله با كرونا صدای واحد و درستی شنیده نشود، شرایط شیوع ویروس كرونا در كشور بدتر از این روزها خواهد شد.
به این ترتیب باید ابتدا برنامه واكسیناسیون سرعت بگیرد، زیرا كمتر از یك درصد مردم واكسن كرونا دریافته كردهاند كه این نگرانكننده است. بنابراین از هر كشوری كه دولت و مسؤولان وزارت بهداشت صلاح میدانند، باید واكسن تهیه شود. دومین نكته این كه محدودیتهای مناسب اعمال شود و به اعمال محدودیتها هم نظارت شود. باید كرونا به صورت یكپارچه مدیریت و از تجمع مردم جلوگیری شود. در اینخصوص میتوان به صفهای خرید مرغ اشاره كرد، باید گفت مساله توزیع مرغ، به بحران كرونا ربطی ندارد، اما با تجمع مردم در صفهای طولانی، شدت انتقال ویروس كرونا بیشتر میشود.
افزون بر این فرماندهی ستاد ملی مبارزه با كرونا برعهده وزارت بهداشت و درمان است و مدیران این وزارتخانه باید حرف اول و آخر را بزنند. رهبرمعظم انقلاب هم بارها اعلام كردهاند باید به نظر كارشناسان حوزه بهداشت توجه كرد. به همین دلیل وقتی به هشدارهای وزیر بهداشت و درمان درباره وضعیت كرونا در كشور توجه نمیشود، مساله عجیبی است. اگر به سخنان وزیر بهداشت توجه نشود، نمیتوان به كنترل كرونا در كشور امیدوار بود. برای نمونه میتوان به پروازهای انجام گرفته به تركیه یا به سایر هشدارهایی كه مطرح میشود، اما به آن توجه نمیشود، اشاره كرد. به نظر میرسد كه مدیریت واحدی در ستاد مقابله با كرونا در جریان نیست یا ملاحظات سیاسی در مدیریت این بحران نقش دارد.
لازم به یادآوری است كه مناسبترین راه برای مقابله با ویروس كرونا، تعطیلی دو هفتهای كشور است. راهكاری كه در برخی از كشورهای اروپا هم درنظر گرفتهشده است.
در كنار این مسائل، دولت باید برای ارائه خدمات الكترونیك به مردم نیز تلاش كند و مدیران شركتهای دولتی و خصوصی برای اجرای دوركاری تلاش كنند. افزون براین باید برای كاهش بار ناوگان حمل و نقل عمومی نیز چارهای اندیشیده شود، زیرا شهروندان قادر نیستند در قطارهای مترو و اتوبوسهای شهری فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت كنند. با مرگ فاصلهگذاری اجتماعی نیز شرایط برای فراگیری كرونا تسهیل میشود.