بررسی قیمتهای بازار نشان میدهد یک وعده افطار ساده برای خانواده ۴ نفره حداقل ۱۰۳هزار تومان هزینه خواهد داشت
سفره افطار 3 برابر گران شد
ماه مبارک رمضان از راه رسید و عادات غذایی مردم تغییر کرد. فارغ از اینکه این ماه، فرصتی برای استغفار و راز و نیاز با خدا است باید هزینه خانوار در این ماه هم مورد بررسی قرار گیرد. هزینه خانوارها در این ماه تا حدی افزایش مییابد که این موضوع به همان عادات غذایی برمیگردد. برخی خانوارها ممکن است در طول سال برخی اقلام مانند خرما را در برنامه غذاییشان نداشته باشند اما در ماه مبارک رمضان رویه تغییر میکند و به دلیل اینکه این محصولات انرژی زیادی دارد و احساس گرسنگی را تا حد زیادی کاهش میدهد مصرف آن افزایش مییابد. به گواه مرکز آمار ایران، قیمت کالاهای اساسی طبق آخرین آمار نسبت به مدت مشابه سال 98 افزایش صددرصدی داشته که این موضوع میتواند هزینههای ماه مبارک رمضان را افزایش دهد. جامجم دراینباره بررسی کرده که میزان افزایش نرخ سفره ماه رمضان امسال با سال گذشته چقدر تفاوت دارد که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
چندی پیش حسن روحانی، رئیسجمهور از موفقیت دولت در بخش تنظیم بازار سخن گفت و تصریح کرد: به طور هفتگی و منظم در دولت وضعیت صد قلم کالای اساسی در بازار رصد و کنترل میشود. وی افزود: از صد قلم کالایی که برای مردم بسیار مهم است و باید در بازار در اختیار مردم باشد، تقریبا ۹۵ تا ۹۷درصد شرایط آن قابل قبول است. دو سه کالا هست که شرایط آن غیرقابلقبول است و باید شرایط آن را به شرایط قابلقبول برگردانیم. از سوی دیگر اسحاق جهانگیری در جلسه کارگروه تنظیم بازار و تأمین کالاهای اساسی ماه مبارک رمضان با تأکید بر اهمیت تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم در ماه مبارک رمضان، اعلام کرد باید همه دستگاههای دولتی و نظارتی و نیز تولیدکنندگان تلاش کنند تا کمبودی در زمینه تأمین کالاهای اساسی در کشور به وجود نیاید. وی تأمین کالاهای اساسی نظیر شکر، روغن، خرما، مرغ و تخممرغ، برنج و گوشت قرمز را از اولویتهای اصلی دستگاههای دولتی و تولیدکنندگان کشور عنوان کرد و معتقد است در ماه مبارک رمضان باید اقلام مورد نیاز سفره افطار مردم بهوفور و با قیمت مناسب در اختیارشان قرار بگیرد. جهانگیری با اشاره به افزایش تقاضا برای برخی کالاها در ماه رمضان گفت: گزارشهای اعلامشده از سوی دستگاهها نشان میدهد که به میزان لازم کالاهای مرتبط، تولید و ذخیرهسازی شده است و بر اساس پیشبینیها مشکل خاصی بهوجود نخواهد آمد. معاون اول رئیسجمهوری با تأکید بر ضرورت رصد روزانه بازارها، خواستار دخالت لازم ستاد تنظیمبازار برای جلوگیری از افزایش قیمت شد و افزود: همه دستگاهها بهویژه دستگاههای نظارتی و تعزیرات و سازمان حمایت از مصرفکنندگان باید با حضورشان در صحنه به مردم اطمینانبخشی کنند. سخنان رئیسجمهور و معاون اول رئیسجمهور در حالی مطرح میشود که بهتازگی صفهای مرغ و روغن جمع شده و بقیه کالاها با قیمتهای گرانتر نسبت به سال گذشته به دست مردم میرسد. این در حالی است که برای واردات کالاهای اساسی دولت ارز ترجیحی (4200 تومانی) در بودجه امسال قرار داد و زمانی که مجلس قصد حذف آن را داشت از نابسامانی بازار در صورت انجام این کار خبر داد. پس از اصرار دولت، مجلس قانع شد که تا شهریورماه ارز ترجیحی ادامه داشته باشد و طی این مدت سازوکاری برای حذف آن فراهم شود. مردادماه اختیارات دولت به رئیسجمهور جدید واگذار خواهد شد و بعید است تا آن زمان دولت دوازدهم در این زمینه کاری از پیش ببرد.
افزایش 3 برابری قیمت سفره ماه رمضان
برخی خانوارها پس از افطار تا سحر، وعده غذایی ندارند و معمولا یک وعده در سحر میل میکنند. یکی از غذاهایی که در این ماه زیاد پخت میشود انواع خورشت است. گوشت خورشتی گوسفندی اکنون کیلویی 160هزار تومان، ران گوسفندی 185هزار تومان، ماهیچه 210هزار تومان و شقه کیلویی 138هزار تومان است.
به طور میانگین اگر هر فرد در ماه مبارک رمضان ماهانه فقط یک کیلو گوشت مصرف کند برای یک خانوار چهار نفره حداقل باید 640 هزار تومان در نظر گرفت. به دلیل افزایش قیمت گوشت گوسفند در بازار، برخی خانوارها از گوشت گوساله استفاده میکنند.
ران گوساله کیلویی 135هزارتومان، شقه 105هزار تومان، ماهیچه 140هزار تومان و چرخ کرده مخلوط 110هزار تومان در بازار به فروش میرسد. یک خانوار چهارنفره برای مصرف گوشت گوساله نیز باید هزینهای بر پایه 500 هزار تومان را در نظر گرفت. سال گذشته گزارشی تهیه کردیم که هر سفره افطار برای خانوار 4 نفره حدود 34 هزار تومان هزینه داشت. آش و حلیم به ترتیب با قیمتهای 20 و 25هزار تومان عرضه میشدند که افزایش 90 تا 100درصدی را نسبت به سال گذشته تجربه کردهاند. همچنین هر کیلو خرما 24هزار تومان قیمت داشت که اکنون به42هزار تومان رسیده است.
سال گذشته سازمان حمایت اعلام کرده بود برنج هندی با قیمت کیلویی حداکثر ۸۰۰۰تومان، شکر با قیمت کیلویی حداکثر ۵۹۰۰تومان، مرغ با قیمت کیلویی حداکثر ۱۲هزار تومان، گوشت قرمز منجمد با قیمت مصوب کیلویی حداکثر ۴۲هزار تومان، ۵۰هزار تن روغن خام برای تولید انواع روغن نباتی در سقف قیمت مصوب و ۱۰۰هزار تن انواع خرمای مضافتی و کبکاب که با توجه به نوع، کیفیت، وزن بستهبندی و سایر مشخصههای آن توسط کارگروه تنظیم بازار استان قیمتگذاری میشود، در فروشگاههای زنجیرهای، اصناف منتخب، میادین میوه و ترهبار و تعاونیها برای ماه رمضان عرضه میشود. قیمت هر کیلوگرم گوشت گوسفندی با استخوان ۶۸ هزار و ۸۰۰تومان، گوشت گاو و گوساله بیاستخوان ۶۹ هزار تومان، گوشت مرغ ۱۲هزار تومان، هر شانه حدود دو کیلوگرمی تخممرغ ۲۱هزار و ۵۰۰تومان، شیر پاستوریزه یک لیتری 4900تومان، پنیر پاستوریزه ۴۵۰ گرمی 8800تومان و هر کیلو برنج داخلی درجه یک ۱۵هزار و ۷۰۰ تومان بود. حالا هر سفره افطار با توجه به افزایش قیمت کالاهای اساسی حداقل 100هزار تومان آب میخورد که این موضوع نشان از افزایش سه برابری نسبت به سال گذشته است.
به طور معمول هر خانواده چهارنفره به طور متوسط در ماه رمضان چهار کیلوگرم گوشت گوسفندی یا گاو، پنج کیلوگرم گوشت مرغ، سهکیلوگرم زولبیا و بامیه، سه کیلوگرم حلیم یا سهکیلوگرم آش، ۱۰ کیلوگرم برنج، چهار لیتر شیر، چهاربسته پنیر، چهار بسته خرما، یک بسته چای، دو بسته شکر، ۳۰ عدد نان بربری، ۳۰ عدد نان سنگک و دو لیتر روغن مصرف میکنند؛ بنابراین اگر افزایش قیمتی در هیچیک از کالای مذکور رخ ندهد، با یک حساب سرانگشتی میتوان فهمید رمضان امسال برای هر خانواده ایرانی سه میلیون تومان آب میخورد.
افزایش قیمت ارزانترین پروتئین گوشتی
مرغ یکی از اقلام پروتئینی است که بیشترین مصرف را در بین خانوارهای ایرانی خصوصا در ماه رمضان دارد. این کالا از فروردین گذشته تاکنون بیش از 100درصد افزایش قیمت داشته است. فروردین سال گذشته قیمت هر کیلو مرغ 11هزار تومان بود و یک مرغ کامل دوکیلویی با هزینه خرد کردن و بسته بندی 23هزار تومان تمام میشد. جالب اینجاست که برای واردات نهاده و خوراک دام همچنان ارز ترجیحی پرداخت میشود و مشخص نیست چه اتفاقی باعث شده مرغ به نرخ 24 هزار و 900 تومان برسد. همچنین برنج ایرانی که در بهمن سال 98 با قیمت 23هزار تومان به دست مردم میرسید، اکنون با قیمت 39هزار تومان عرضه میشود. برنج هندی نیز در زمان مذکور 11هزار تومان بود که اکنون با قیمت 30هزار تومان فروخته میشود. با اینکه انتظار میرفت بازار در ایام منتهی به نوروز و فروردین ماه تنظیم شود، این اتفاق نیفتاد و بسیاری از مردم برای تهیه اقلام اساسی ساعتها مجبور به ایستادن در صف بودند. حالا این انتظار وجود دارد که بازار در ماه رمضان تنظیم شود و اقلام اساسی و مورد مصرف در این ایام با نرخ متعادل فروخته شود. نان، پنیر، چای، شکر، خرما و سبزی اقلام ضروری و اساسی ماه رمضان هستند و برخی اقلام دیگر مانند زولبیا و بامیه، حلیم و آش نیز در برخی ایام مورد مصرف قرار میگیرد.
حداقل های سفره رمضان
طبق گفته مسؤولان ستاد تنظیم بازار خرما که یکی از اقلام پر مصرف است افزایش قیمت نخواهد داشت و قیمت این کالا از کیلویی 35هزار تومان تا 90 هزار تومان است. البته خرماهایی که اغلب به دست خانوارها میرسد در بازه قیمتی 38 تا 48هزار تومان قرار دارند. به طور متوسط هر فرد روزانه 50گرم پنیر مصرف میکند و اگر یک خانوار چهار نفره را در نظر بگیریم در پایان ماه شش کیلو پنیر مصرف کردهاست. قیمت هر بسته پنیر بستهبندی حدود 15 تا 17هزارتومان است که اگر کف قیمت را در نظر بگیریم، در پایان ماه 225هزار تومان برای پنیر پرداخته شدهاست. نان هم به صورت نامحسوسی اواخر سال گذشته افزایش قیمت داشت و نانواییهای سنگکی و بربری از پخت نان ساده خودداری میکنند و نان خود را با یک روکنجد با قیمت هزارتومان بالاتر از قیمت مصوب به فروش میرسانند. قیمت مصوب نان سنگک ساده 1800تومان و بربری ساده 1500تومان است. همچنین نان تافتون 850 و لواش با نرخ 300تومان فروخته میشود. البته ارقام مذکور در پایینترین سطح در نظر گرفتهشدهاست. یک خانواده چهار نفره حداقل روزانه یک نان سنگک مصرف دارند که رقم این کالا در یک ماه 54هزار تومان میشود. هر کیلو سبزی خوردن در بازار 25 تا 30هزار تومان است و اگر روزانه خانوار 200گرم مصرف سبزی داشتهباشد باید روزانه مبلغی حدود 10هزار تومان کنار بگذارد. زولبیا و بامیه هم قرار است با قیمت مصوب 48هزار تومان به دست مردم برسد. هر کیلوگرم حلیم ساده ۴۱هزار تومان و با مخلفات (شامل دارچین، کنجد، روغن حیوانی، نارگیل و …) ۴۵هزارتومان، آشرشته ساده ۴۰هزارتومان و با مخلفات ۴۳هزارتومان، آش شلهقلمکار ساده ۴۱هزارتومان و با مخلفات ۴۵هزارتومان، عرضه شود. در استان تهران همچنین هر پرس آش و حلیم نیز به قیمت ۲۰هزار تومان عرضه خواهدشد. به بیان بهتر برای یک خانواده چهار نفره که قصد داشتهباشند یک روز را به خرید حلیم یا آش اختصاص دهند، باید 80هزار تومان در هر روز بپردازند. چای جزو جدانشدنی از سفره افطار است. قیمت هر کیلو چای حدود 100هزار تومان است و به طور متوسط ماهانه بین 300 تا 400گرم مصرف میشود.