اشباح بدون رد پا در آفریقا

ادریس دبی، رئیس‌جمهوری چاد در درگیری با شورشیان کشته شد

اشباح بدون رد پا در آفریقا

منازعات در آفریقا میان شورشیان و حکومت‌ها و ارتش‌های این قاره، وارد مرحله حادی شده است. کشته شدن رئیس‌جمهوری چاد در درگیری با شورشیان، نقطه آشکارساز بحران‌های تازه در آفریقاست. به نظر می‌رسد همزمانی این رخدادها با نفود داعش و دیگر گروه‌های تروریستی و تکفیری در مناطق مختلف آفریقا بی‌ارتباط نباشد.

ادریس دبی، رئیس‌جمهوری چاد که پیشتر در جریان درگیری‌های جاری در کشورش با شورشیان زخمی شده بود در پی شدت جراحات وارده جان‌باخت. به گفته فرماندهان نیروهای مسلح، رئیس‌جمهوری چاد در حالی که عملیات ارتش کشورش در نبرد با شورشیان را در شمال چاد فرماندهی می‌کرد، ابتدای هفته جاری مجروح شده بود. سخنگوی ارتش چاد در نطقی تلویزیونی اعلام کرد که ادریس دبی بر اثر شدت جراحات جان باخته است.
این فرمانده ارشد ارتش در بیانیه‌ای که در تلویزیون خوانده شد، تصریح کرد: ادریس دبی اینتو، رئیس‌جمهوری، رئیس کشور و فرمانده عالی نیروهای مسلح برای دفاع از تمامیت ارضی کشور پا به میدان نبرد گذاشت و آخرین نفس‌های خود را در این راه کشید. با تاسف عمیق به مردم چاد اعلام می‌کنیم که مارشال چاد روز سه‌شنبه بیستم آوریل ۲۰۲۱ چشم از جهان فروبست.
 مقررات منع رفت‌وآمد در چاد
در پی اعلام خبر کشته شدن رئیس‌جمهوری چاد ارتش این کشور مقررات منع رفت‌وآمد وضع کرد و مرزهای این کشور نیز به دستور نیروهای مسلح بسته شده است. بر اساس گزارش یورونیوز، مقامات ارتش اعلام کرده‌اند یک شورای نظامی به ریاست پسر ادریس دبی مسؤولیت دستگاه اجرایی در این کشور را در دست گرفته است. ادریس دبی از ۳۰سال پیش تاکنون بر مستند قدرت قرار داشت. ادریس دبی ۶۸ساله که پیشینه‌ای نظامی داشت سال ۱۹۹۰ در پی کودتا در این کشور قدرت را در دست گرفت و در آگوست سال گذشته میلادی به درجه مارشالی ارتقا پیدا کرد. وی بر اساس نتایج اولیه انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری در چاد که دوشنبه ‌شب توسط نهاد ملی نظارت بر انتخابات اعلام شد با کسب بیش از ۷۹درصد آرا برای یک دوره دیگر شش‌ساله بار دیگر برای هدایت دستگاه اجرایی کشورش انتخاب شده بود.
 چه کسی مقصر است؟
بدون شک آمریکا و کشورهای اروپایی نقش به سزایی در تشدید بحران‌های امنیتی در کشورهای مختلف آفریقایی داشته‌اند. بسیاری از تحلیلگران مسائل آفریقا بر این باورند که ضعیف نگاه داشتن ارتش‌های آفریقایی در مقابل تقویت گروه‌های تروریستی شبه نظامی مانند بوکوحرام، از جمله استراتژی‌های معین و شناخته شده در حوزه سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا و کشورهای اروپایی دخیل در بحران‌های آفریقا( مانند فرانسه و انگلیس) محسوب می‌شود. در این معادله، نمی‌توان نقش رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی را نیز نادیده انگاشت. پس از شکست داعش در منطقه غرب آسیا، یکی از اصلی ترین اقدامات مشترک ریاض و تل‌آویو، گسیل داشتن تروریست‌های داعش به آفریقا در کنار تقویت شاخه‌های آفریقایی آن بوده است. در این میان، دشمنان امنیت آمریکا سعی دارند میان شورشیان مناطق قبایلی یا جدایی طلب و گروه‌های تروریستی- تکفیری پیوند مستقیمی برقرار سازند. این دو گروه به تازگی، نه تنها در مقابل یکدیگر قرار نگرفته‌اند، بلکه هم افزایی با یکدیگر علیه حکومت‌ها و دولت‌های آفریقایی را در دستور کار قرار داده‌اند. محصول حضور طولانی مدت نظامیان غربی در کشورهای مختلف آفریقایی و تسلط آنها بر معادلات پشت پرده سیاسی برخی از این کشورها، نه تنها سرکوب تروریست‌ها و شورشیان نبوده، بلکه تقویت آنها بوده است.


چشم طمع بوکوحرام به چاد
گروه تروریستی بوکوحرام که عملا به شاخه اصلی داعش در آفریقا تبدیل شده است، طی ماه‌های گذشته و اخیر تحرکات گسترده‌ای را در کشورهای مختلف آفریقایی آغاز کرده که یکی از اصلی‌ترین آنها، اشغال یکی از شهرهای موزامبیک بوده است. اما اکنون ماجرا وارد مرحله جدی‌تری شده است. شبه نظامیان بوکوحرام اخیرا با یورش به یکی از پایگاه‌های ارتش چاد، بیش از بیست و سه سرباز تحت آموزش را کشته و ده‌ها نفر را زخمی کردند. منابع اطلاعاتی چاد اعلام کردند که این حمله به یکی از پایگاه‌های ارتش واقع در نزدیکی شهر دانگدالا رخ داده و نیروهای بوکوحرام برای اجرای آن نیمه شب از مرز نیجر عبور و در خاک چاد کمین کرده بودند.
شبه نظامیان افراطی بوکوحرام حدود یک دهه است که با هدف برقراری خلافت اسلامی، عملیات‌های تروریستی خود را از شمال شرقی نیجریه آغاز کرده و دامنه آن را به محدوده کشورهای همسایه از جمله چاد، نیجر و کامرون گسترش داده‌اند.در جریان اقدامات تروریستی بوکوحرام تاکنون ۳۰ هزار نفر کشته و دو میلیون نفر آواره شده‌اند.