دغدغه امنیت مراکز حساس

«طرح جامع حفاظتی از اماکن حساس» چیست و چرا مجلس به دنبال تصویب آن است؟

دغدغه امنیت مراکز حساس

تاسیسات‌هسته‌ای نطنز یکی از مهم‌ترین مراکز مرتبط با فناوری‌هسته‌ای جمهوری‌اسلامی است و عملا عمده‌ترین بخش غنی‌سازی اورانیوم در این تاسیسات صورت می‌گیرد. همین اهمیت و حساسیت باعث شده اقدامات زیادی برای حفاظت از این تاسیسات انجام شود که بخشی از آن پدافندی است و هموطنانی که از اطراف نطنز رد شده‌باشند احتمالا سامانه‌های پدافندی در اطراف این تاسیسات هسته‌ای را دیده‌اند. بخش‌هایی از اقدامات نیز به حوزه پدافند غیرعامل مربوط است؛ به این معنی که تاسیسات نطنز که به نام شهید احمدی‌روشن خوانده می‌شود از نظر استحکام نسبت به بمباران و حملات هوایی ایمن است و سالن‌های سانتریفیوژها در طبقات زیرین قرار دارد. اما با وجود این اقدامات به نظر می‌رسد دشمنان از راه‌های تازه‌ای به دنبال آسیب‌رساندن به منافع جمهوری اسلامی ایران هستند و همان‌طور که شاهد بودیم تاسیسات نطنز در کمتر از یک‌سال گذشته، دو بار با اقدامات خرابکارانه روبه‌رو شده‌است. یکی از آنها تیر سال گذشته بود که در آن، سالن مونتاژ سانتریفیوژها بر اثر انفجار آسیب دید و مورد بعدی، 22 فروردین امسال و دو روز پس از سالروز ملی فناوری‌هسته‌ای بود که باز هم بر اثر انفجاری که صورت گرفت مسیر برق‌رسانی به سانتریفیوژها آسیب دید. همین اتفاقات باعث شده‌است در داخل کشور، پیشنهادهایی برای افزایش امنیت اماکن حساس از جمله تاسیسات هسته‌ای نطنز ارائه شود.

پس از خرابکاری اخیر در تاسیسات نطنز، روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز به نقل از دو منبع آگاه آمریکایی و اسرائیلی مدعی شده‌بود حمله به سیستم برق‌رسانی این تاسیسات هسته‌ای از سوی اسرائیل بوده‌است. برخی رسانه‌های صهیونیستی، این حمله را سایبری خواندند و برخی نیز مدعی شدند این حادثه بر اثر مواد منفجره دفن شده اتفاق افتاده‌است.
پس از آن برخی رسانه‌های داخلی از شناسایی هویت فردی خبر دادند که با ایجاد اختلال در سیستم برق مجتمع غنی‌سازی شهید احمدی‌روشن نطنز باعث قطع برق‌رسانی به یکی از سالن‌های این مجتمع شده بود و البته اعلام شد این فرد قبل از 22 فروردین یعنی روز حادثه به خارج از کشور گریخته و اقدامات لازم برای دستگیری این فرد در دست انجام است.
با این‌حال در داخل کشورمان انتقاداتی نسبت به عملکرد دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی در این حوادث مطرح شد و مثلا اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری در اظهار نظری که به نظر می‌رسید بیشتر به دعواهای سیاسی داخلی ارتباط دارد از ضرورت بازخواست دستگاه‌های مسؤول در این زمینه صحبت کرد. بعد از آن هم علی نیکزاد، نایب‌رئیس مجلس در توییتی نوشت: «اختلال در شبکه توزیع برق سایت هسته‌ای نطنز، بعد از حادثه خرابکارانه مدتی پیش در همین سایت، باید مسؤولان امر را حساس کند. مجلس به جد پیگیر این موضوع خواهد شد.»
 احتمال نفوذ
برخی چهره‌ها نیز بحث نفوذ را مطرح کردند؛ موضوعی که در گذشته بارها نسبت به ضرورت هوشیاری مسؤولان درباره آن هشدار داده‌شده‌است. محسن رضایی، دبیرمجمع‌تشخیص‌مصلحت‌نظام در توییتی در این زمینه نوشت «آیا وقوع مجدد آتش‌سوزی در تاسیسات هسته‌ای نطنز، آن هم در کمتر از یک‌سال پس از انفجار قبلی نمی‌تواند نشان از جدی بودن پدیده نفوذ باشد؟» رضایی همچنین تاکید کرد کشور نیاز به سالم‌سازی امنیتی دارد.
 درخصوص انفجار سال گذشته در نطنز نیز گرچه از سوی مراجع رسمی علت حادثه اعلام نشد اما مجتبی ذوالنوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت، عناصر داخلی منشأ این انفجار هستند.
 طرح نمایندگان مجلس
چنین نگرانی‌هایی باعث شده تا اکنون برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی به‌دنبال طرحی برای مقابله با این‌گونه رویدادهای تلخ باشند.
 ابراهیم عزیزی، رئیس کمیته امنیت کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این خصوص به جام‌جم می‌گوید: پس از بازدید از سایت نطنز،‌ جلسه مشترکی میان اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و دکتر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی برگزار شد. در این جلسه ضمن بیان نقاط ضعف و قوت سایت هسته‌ای نطنز از نظر امنیتی و همچنین بررسی حادثه اخیر، کمیسیون امنیت این پیشنهاد را به آقای صالحی داد که اگر سازمان انرژی اتمی این آمادگی را دارد، می‌توان در قالب طرح یا لایحه‌ای، طرح امنیت تاسیسات هسته‌ای و مراکز حساس کشور را تهیه کرد تا بعد از گذراندن مراحل لازم به قانونی جامع تبدیل شود.
این عضو کمیسیون امنیت ملی اظهار کرد: با توجه به اشتراک نظری که سازمان انرژی اتمی و نمایندگان مجلس در این زمینه داشتند و همچنین آمادگی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به نظر می‌رسد که الان با توجه به ابعاد مختلف و همچنین امکان بهره‌گیری از ظرفیت‌های نیروهای توانمند و تکنولوژی روز، امکانات و توان ستاد کل نیروهای مسلح و شورای امنیت ملی، قانونی جامع و راهبردی برای تامین امنیت مراکز هسته‌ای در مجلس تهیه و با کار کارشناسی در کمیسیون برای اظهارنظر نمایندگان به صحن علنی مجلس شورای اسلامی ارائه شود.
وحید جلال‌زاده، عضو کمیسیون امنیت ملی در همین زمینه از تدوین«طرح جامع حفاظتی از اماکن حساس» خبر داده است. به‌گفته وی، نمایندگان مردم در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به‌صورت اجمالی در حال تدوین «طرح جامع حفاظتی از اماکن حساس» در راستای ورود نظارتی به مسائل امنیتی کشور هستند که براساس آن رخنه‌های اطلاعاتی را بسته و به دستگاه‌های امنیتی کمک کنند.
نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی افزود: تمام تلاش نمایندگان مردم در خانه ملت این است که به ارتقای سطح امنیتی‌مان کمک شود لذا در صورت نیاز به طرح سؤال از وزیر و مسؤولان ذی‌ربط در حادثه نطنز، این موضوع را پیگیری می‌کنیم.
البته فداحسین مالکی، یکی دیگر از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان این‌که ضعفی در دستگاه‌های امنیتی احساس نمی‌شود، می‌گوید: جنگ اطلاعاتی و مسائل این‌چنینی در همه جای دنیا وجود دارد. اقداماتی را آنها انجام می‌دهند و اقداماتی را ایران انجام می‌دهد.
این نماینده مجلس در گفت‌وگو با برنا می‌افزاید: نباید به‌گونه‌ای شود که مردم احساس کنند دستگاه امنیتی و سرویس‌های امنیت دارای ضعف هستند.
کشور ما سال‌های متمادی است که تحت حمله و دشمنی نظام سلطه قرار دارد و هیچ‌گاه با این اتفاقات عقب‌نشینی نکرده است، بنابراین چنین اقداماتی نه تنها باعث ترس یا واهمه ایران نمی‌شود بلکه باعث افزایش قدرت و دانش متخصصان خواهد شد.




لزوم به‌روزرسانی پروتکل‌های امنیتی
وحید جلال‌زاده / عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی


 بعد از اتفاقات اخیر که در برخی اماکن حساس و هسته‌ای ما رخ داد به‌خصوص دو حادثه‌ای که در نطنز اتفاق افتاد، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، کمیته ویژه‌ای را برای بررسی شرایط به نطنز اعزام کرد تا از نزدیک در جریان حادثه قرار گیرد و با مسؤولان گفت‌وگو کنند. این گفت‌وگوها و نشست‌ها در تهران هم با مسؤولان دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی ادامه پیدا کرد. اعضای این کمیته بعد از پایان سفر، گزارشی آماده کردند و این گزارش در کمیسیون امنیت ملی هم قرائت شد. از جمله پیشنهادهایی که در این گزارش آمده بود تهیه طرح جامع حفاظت از اماکن حساس است. پیشنهاددهنده این طرح هم کمیته امنیت کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی بود. این پیشنهاد در کمیسیون مورد موافقت قرار گرفت و مقدمات تهیه این طرح هم در حال شکل‌گیری است و قطعا با دستگاه‌های مسؤول در این حوزه هم باب گفت‌وگو را باز خواهیم کرد. البته در جریان هستیم که برخی نهادها در حال جمع‌آوری پیشنهادهایی در این ارتباط هستند. ما هم قصد داریم در مجلس یک طرح جامع تهیه کنیم و آن را به رای و نظر نمایندگان بگذاریم تا از یک استحکام قانونی برخوردار شود تا عواملی که باید این طرح را اجرا کنند بتوانند با قدرت و استحکام آن را به پیش ببرند. این طرح طبعا باید دربرگیرنده موضوعات مهمی مثل حفاظت فیزیکی، حفاظت پرسنلی، پدافند غیرعامل و... باشد. از سویی دیگر، مساله نفوذ هم از جمله موضوعاتی است که باید مورد توجه جدی قرار گیرد. بنابراین وقتی به بحث طرح جامع حفاظت از مراکز حساس اشاره می‌کنیم حتما به مساله نفوذ آن هم در قالب حفاظت پرسنلی باید توجه کنیم. در عین حال باید توجه داشت از منظر بررسی مساله نفوذ ما در این طرح به موضوع حفاظت از مراکز حساس توجه داشتیم؛ در حالی که مساله نفوذ، دستگاه متولی خاص خود را دارد و آنها هم حسب وظایفی که به عهده دارند مامورند این موضوع را پیگیری کنند. ناگفته نماند بالاخره دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی از قبل پروتکل‌هایی را در این زمینه داشتند. اما به هر حال اتفاقاتی که رخ داده نشان می‌دهد این پروتکل‌ها باید بروز شود و مورد بازخوانی قرار گیرد و نقایص امنیتی آن برطرف شود. بالاخره اتفاقات تروریستی اخیر نشان داد پروتکل‌های کنونی جوابگو نیست و باید طرح جامعی نسبت به این موضوع نوشته شود. ما در بازدیدی که داشتیم متوجه شدیم در برخی موارد در مراکز حساسمان مشکلاتی داریم که برای رفع آن در طرح جدید باید مورد دقت قرار گیرد. البته موضوع بودجه هم یکی از مسائلی است که باید به آن پرداخت. برخی دوستان در گذشته هم طرح‌های خوبی در این زمینه ارائه کرده بودند اما به علت کمبود بودجه امکان عملیاتی کردن این طرح‌ها نبود. از سوی دیگر اجرایی شدن این طرح هم علاوه بر مساله بودجه، به قوانین و همچنین ساختارهای برخی سازمان‌ها از جمله سازمان انرژی اتمی بر می‌گردد. امید داریم همه این موارد در طرح جامع حفاظت از مراکز حساس دیده شود و بعد از تهیه طرحی قوی در مجلس شورای اسلامی ارائه شود.