روایتی مستند از ناگفته‌های بانوان رختشوی جنگ

نگاهی کوتاه به کتاب «حوض خون»:

روایتی مستند از ناگفته‌های بانوان رختشوی جنگ

   کتاب «حوض خون» مجموعه‌ ۶۴ روایت جذاب و خواندنی از زنان اندیمشکی است که در طول سال‌های جنگ در خانه‌ها، مساجد و بیمارستان‌ها، لباس‌های خونی و خاکی رزمنده‌ها و مجروحان را می‌شستند. در روزگاری که «جنگ روایت‌ها» دور و برمان را احاطه کرده، پرداختن به چنین موضوع بکر و مغفول مانده‌ای از دفاع مقدس همتی بلند می‌طلبد. برای من که از نزدیک شاهد تلاش نویسنده (فاطمه‌سادات میرعالی) بوده‌ام حرف زدن از  حوض خون ممکن است دچار بدیهی‌انگاری‌ام کند و نتوانم آن‌طور که شایسته است از زحمت‌های این محقق و نویسنده پرتلاش بگویم.
فاطمه‌سادات میرعالی که تجربه چندصد ساعت مصاحبه با راویان جنگ را در کارنامه خود دارد، حوض خون را به عنوان اولین اثر خود در قالب خاطرات نیمه‌بلند به نگارش درآورده است. او در طول تحقیق و نگارش کتاب با موانع و سختی‌های متعددی دست‌وپنجه نرم کرده که در مقدمه کتاب بخشی از آنها ذکر شده است. بارها شاهد مراجعه او به راوی‌های رختشویی بوده‌ام. افرادی که معتقد بودند کاری انجام نداده‌اند و هرچه بوده برای رضای خدا بوده است. آنها زحمات و فداکاری‌هایشان در پشت جبهه را در برابر خون شهدا ناچیز می‌پنداشتند و حاضر به گفت‌وگو نمی‌شدند. اما محقق پروژه به این سادگی‌ها کوتاه نمی‌آمد و هرطور شده قانعشان می‌کرد اگر از آن روزها نگویند بخشی از مأموریت‌شان را انجام نداده‌اند و اگر سکوت کنند، هستند کسانی که از جنگ بگویند تا جنگ را نقمت جلوه دهند نه نعمت.
میرعالی در کنار چالش‌های تحقیق، تدوین سختی را پشت سر گذاشت. اما او با انتخاب هوشمندانه قالب کتاب و با تکیه بر قلم شیوا و روان خود اثری منسجم تولید کرده است. به طوری‌که با وجود تکرار در فعالیت راوی‌ها، محتوای کتاب، تکراری و آزاردهنده نیست چراکه پرداختن به زندگی شخصی هر راوی، باعث جذابیت بیشتر کتاب، پرهیز از تکرار و کلی‌گویی و ملموس‌تر شدن ارزش کار راوی‌ها در شرایط مختلف شده است.
در کنار متن اصلی، پاورقی‌ها، تصاویر پایان کتاب و توضیحاتی که درباره عکس هر راوی آمده است، دنیایی از ناگفته‌های رختشویی در جنگ هستند. بنابراین حوض خون فقط یک کتاب خاطره نیست، اثری ا‌ست مستند که خاستگاه زنان رختشوی اندیمشک را برای آیندگان ثبت کرده است تا به عنوان کتابی مرجع برای پژوهشگران جامعه‌شناس مورد استفاده قرار گیرد.
اگر از احوالات زنان رختشوی اندیمشک بپرسید باید بگویم این روزها گریبانگیر عوارض شست‌وشو با آب سرد و لباس‌های شیمیایی و شوینده‌های پُرخطر هستند اما حال دلشان خوب است و منتظر فرصتی هستند تا باز به خاطر ارزش‌هایشان رخت بشویند همان‌طور که ماه‌بی‌بی شرفی در روایت شصت‌وسوم  حوض خون در اوج انقلابیگری می‌گوید: «هنوز هم برای شستن لباس رزمنده‌های مقاومت در هر جای جهان باشد آماده‌ام...».
کتاب حوض خون، در ۵۰۴ صفحه، شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و با قیمت ۷۰ هزار تومان توسط انتشارات «راه یار» منتشر شده است.