کرونا در بیثباتی موج میزند
یادداشت: حمید سوری اپیدمیولوژیست
براساس آماری که روز گذشته مرکز روابطعمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت و درمان منتشر کرد، ۱۰هزار و ۶۸۷ نفر به ویروس کرونا مبتلا شدند و 171 نفر به دلیل ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست دادند. در این میان 13شهر نیز در وضعیت قرمز قرار گرفته است؛ 13شهری که عمدتا در استانهای جنوبی و شرق کشور قرار دارند، شهرهایی که واریانتهای آفریقایی و هندی در آنجا شناسایی شدهاست. چند ماه پیش نیز در دی و آذر، کشور درگیر پیک سوم شیوع ویروس کرونا بود و آن زمان هم واریانت انگلیسی در شهرهای جنوبی شناسایی شده بود و شهرهای جنوبی کشور در وضعیت قرمز قرار داشتند؛ اتفاقی که میتواند با موج پنجم کرونا در کشور روی دهد، چرا که ویروس در حال تلاش برای زنده ماندن است و ما هم در تلاشیم زنجیره انتقال را پاره کنیم و در این نبرد تنگاتنگ، اگر کوتاهی انجام شود، یک طرف این جنگ تن به تن پیروز میشود. بنابراین همه چیز به رفتار ما بستگی دارد؛ به این که در تجمعات شرکت نکنیم و فاصله اجتماعی را رعایت کنیم وگرنه موج پنجم ویروس کرونا میتواند اتفاق بیفتد.
اتفاقات ریز و درشت زیادی در مدت زمان 16ماهه شیوع ویروس کرونا در کشور افتاده است و ما هر ماه، نسبت به قبل، باتجربهتر شدیم؛ حالا ویروس کرونا را میشناسیم و تا حدودی میدانیم چطور باید با آن مبارزه کنیم. واکسیناسیون در کشور شروع شده و درست است که روند واکسیناسیون کند انجام میشود و حدود 3درصد از جمعیت کشور واکسن دریافت کردهاند اما ما در حال عبور از موج چهارم ویروس کرونا در کشور هستیم. اما لازم به یادآوری است مدیریت موج چهارم ویروس کرونا در کشور با راهکار تمرکز بر مداخلات پزشکی در درمان سرپایی امکانپذیر شد؛ اتفاقی که در کشورهای پرجمعیت اروپا مانند ایتالیا و فرانسه هم وجود داشت و ما از تجربیات آنها استفاده کردیم. طبیعتا اگر این تجربه را به کار نمیبستیم، مانند آنچه در موج سوم اتفاق افتاد، در مدت زمان طولانی میتوانستیم موج چهارم ویروس کرونا را در کشور کنترل کنیم.
با وجود این ، درست است که موج چهارم ویروس کرونا تا حدودی کنترل شده است اما وقوع موج پنجم ویروس کرونا هم دور از انتظار نیست، چرا که هر بار تصمیمات عجیبی بعد از کنترل ویروس کرونا گرفته میشود که بازگشایی تالارهای پذیرایی یکی از تازهترین این تصمیمات است. به نظر میرسد مجوز بازگشایی تالارهای پذیرایی با اجرایی کردن تمهیدات مشخص در شهرهایی با وضعیت و رنگبندی قرمز و نارنجی، تصمیم درستی نیست. در واقع تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا، اسیر رنگبندیهایی شده است که تنها شرایط تعداد افراد بستری در بیمارستانها را نشان میدهد، در حالی که وضعیت شیوع ویروس کرونا در آن شهر قرمز یا نارنجی برای تصمیمگیریها، اهمیت بیشتری دارد؛ به خاطر همین است که بسیاری از کشورها تا موج سوم پیش رفتند اما ایران، موج چهارم را هم تجربه کرد و احتمال تجربه موج پنجم هم وجود دارد. تجربه موجهای متنوع در کشور، نه به خاطر بیتجربگی بلکه به خاطر بیتوجهی به وضعیت ویروس کرونا در کشور است. موجهای شیوع ویروس کرونا در کشور که شایع میشود، مردم پروتکلهای بهداشتی را رعایت و مدیران محدودیت اجرا میکنند و بعد از گذر از موج و ثابت ماندن آمار ابتلا و مرگ و میر ناشی از بیماری، رعایت پروتکلها از یاد میرود و مدیران تصمیمات دیگری میگیرند؛ انگار فراموش میکنند برای مدیریت کرونا باید ثابت قدم بود.
تا وقتی این تفکر میان مدیران و نیز مردم وجود دارد، باید احتمال وقوع موجهای پنجم و حتی ششم را هم بدهیم. در واقع حتی اگر 60تا 70درصد مردم در برابر ویروس کرونا واکسینه شوند و ایمنی جمعی تا حدودی به وجود بیاید، باز هم احتمال شیوع واریانتهای جدیدی از ویروس که در برابر واکسن مقاوم باشند، ممکن است. بنابراین این رفتار دولتمردان و مردم است که میتواند به بهترین شکل ممکن، ویروس کرونا را مدیریت کند.