اردوغان‭ ‬و‭ ‬اسد ‭ ‬آشتی‭ ‬می‌كنند‭ ‬؟‭ ‬

اردوغان‭ ‬و‭ ‬اسد ‭ ‬آشتی‭ ‬می‌كنند‭ ‬؟‭ ‬


زمانی‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬دو‭ ‬نفر‭ ‬با‭ ‬عنوان‭ ‬اطیب‭ ‬و‭ ‬بشارب‭ ‬یاد‭ ‬می‌شد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬2008‭ ‬حتی‭ ‬تعطیلات‭ ‬مشتركی‭ ‬را‭ ‬نیز‭ ‬در‭ ‬بدروم‭ ‬تركیه‭ ‬گذراندند‭. ‬دوستی‭ ‬میان‭ ‬رجب‭ ‬طیب‭ ‬اردوغان‭ ‬نخست‭ ‬وزیر‭ ‬وقت‭ ‬تركیه‭ ‬و‭ ‬بشار‭ ‬اسد‭ ‬رئیس‌جمهور‭ ‬سوریه‭ ‬در‭ ‬عالم‭ ‬سیاست‭ ‬امری‭ ‬كم‭ ‬سابقه‭ ‬به‭ ‬حساب‭ ‬می‌آمد‭. ‬البته‭ ‬این‭ ‬دوستی‭ ‬برای‭ ‬هر‭ ‬دو‭ ‬طرف‭ ‬سود‭ ‬داشت‭ ‬زیرا‭ ‬ترك‌ها‭ ‬با‭ ‬عقد‭ ‬قرارداد‭ ‬تجارت‭ ‬آزاد‭ ‬با‭ ‬سوریه‭ ‬از‭ ‬منافع‭ ‬سرشار‭ ‬تجاری‭ ‬آن‭ ‬بهره‭ ‬مند‭ ‬می‌شدند‭ ‬و‭ ‬اسد‭ ‬هم‭ ‬از‭ ‬تركیه‭ ‬به‌عنوان‭ ‬دروازه‌ای‭ ‬برای‭ ‬روابط‭ ‬نزدیك‭ ‬تر‭ ‬با‭ ‬اروپا‭ ‬استفاده‭ ‬می‌كرد‭ ‬اردوغان‭ ‬نیز‭ ‬می‌توانست‭ ‬در‭ ‬نقش‭ ‬رابط‭ ‬میان‭ ‬اروپا‭ ‬و‭ ‬جهان‭ ‬عرب‭ ‬ظاهر‭ ‬شود‭.‬

اما‭ ‬با‭ ‬آغاز‭ ‬شورش‌ها‭ ‬علیه‭ ‬اسد،‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬دوستی‭ ‬نیز‭ ‬چیزی‭ ‬باقی‭ ‬نماند‭. ‬در‭ ‬آن‭ ‬زمان‭ ‬اردوغان‭ ‬از‭ ‬اسد‭ ‬با‭ ‬القابی‭ ‬چون‭   ‬جنایتكار‭  ‬و‭  ‬تروریست‭ ‬یاد‭ ‬می‌كرد‭ ‬و‭ ‬اسد‭ ‬نیز‭ ‬اردوغان‭ ‬را‭ ‬حامی‭ ‬و‭ ‬پشتیبان‭ ‬جهادی‌های‭ ‬سوریه‭ ‬می‌دانست‭. ‬جنگ‭ ‬سوریه‭ ‬در‭ ‬سال‌های‭ ‬اخیر‭ ‬هر‭ ‬دو‭ ‬كشور‭ ‬را‭ ‬چند‭  ‬بار‭ ‬به‭ ‬آستانه‭ ‬درگیری‭ ‬و‭ ‬تقابل‭ ‬نظامی‭ ‬كشانده‭ ‬است‭.‬

اما‭ ‬ظاهرا‭ ‬بار‭ ‬دیگر‭ ‬این‭ ‬دو‭ ‬نفر‭ ‬به‭ ‬هم‭ ‬نزدیك‭ ‬می‌شوند‭. ‬به‭ ‬گفته‭ ‬چاووش‭ ‬اوغلو،‭ ‬وزیر‭ ‬خارجه‭ ‬تركیه،‭ ‬همكاری‭ ‬دوباره‭ ‬اسد‭ ‬و‭ ‬اردوغان‭ ‬دور‭ ‬از‭ ‬ذهن‭ ‬نیست‭ ‬و‭ ‬شاید‭ ‬دو‭ ‬كشور‭ ‬در‭ ‬آستانه‭ ‬تحولی‭ ‬تاریخی‭ ‬در‭ ‬روابط‭ ‬خود‭ ‬باشند‭.‬

حتی‭ ‬آن‭ ‬زمان‭ ‬كه‭ ‬روسیه‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬2015‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬علنی‭ ‬در‭ ‬مناقشه‭ ‬سوریه‭ ‬حضور‭ ‬پیدا‭ ‬كرد‭ ‬نیز‭ ‬باز‭ ‬هم‭ ‬اردوغان‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬سنگین‭ ‬تر‭ ‬شدن‭ ‬كفه‭ ‬ترازو‭ ‬به‭ ‬نفع‭ ‬اسد،‭ ‬خواهان‭ ‬كناره‭ ‬گیری‭ ‬بشار‭ ‬اسد‭ ‬شد‭.‬

اما‭ ‬در‭ ‬ماه‌های‭ ‬اخیر‭ ‬اردوغان‭ ‬كمتر‭ ‬از‭ ‬تغییر‭ ‬رژیم‭ ‬در‭ ‬سوریه‭ ‬حرف‭ ‬می‌زند‭. ‬البته‭ ‬این‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬تغییر‭ ‬عقیده‭ ‬اردوغان‭ ‬نیست‭ ‬بلكه‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬میان‭ ‬طرف‭ ‬سومی‭ ‬نیز‭ ‬پای‭ ‬در‭ ‬میدان‭ ‬گذاشته‭ ‬كه‭ ‬به‭ ‬مذاق‭ ‬دو‭ ‬طرف‭ ‬دیگر‭ ‬خوش‭ ‬نمی‌آید‭. ‬این‭ ‬طرف‭ ‬سوم‭ ‬همان‭ ‬گروه‭ ‬كردی‭ ‬موسوم‭ ‬به‭  ‬یگان‭ ‬مدافع‭ ‬خلق‭  ‬یا‭ ‬YPG‭ ‬است‭.‬

این‭ ‬گروه‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬جنگ‭ ‬علیه‭ ‬داعش‭ ‬متحد‭ ‬آمریكا‭ ‬محسوب‭ ‬می‌شد‭ ‬در‭ ‬عمل‭ ‬یك‭ ‬سوم‭ ‬خاك‭ ‬سوریه‭ ‬از‭ ‬جمله‭ ‬مناطق‭ ‬كرد‭ ‬نشین‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬كنترل‭ ‬خود‭ ‬دارد‭. ‬البته‭ ‬اردوغان‭ ‬این‭ ‬گروه‭ ‬را‭ ‬كارگزار‭ ‬تروریست‌های‭ ‬پ‭.‬ك‭.‬ك‭ ‬می‌داند،‭ ‬همان‭ ‬گروهی‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬سوی‭ ‬اروپا‭ ‬و‭ ‬آمریكا‭ ‬یك‭ ‬گروه‭ ‬تروریستی‭ ‬محسوب‭ ‬می‌شود‭.‬

صد‭ ‬البته‭ ‬اردوغان،‭ ‬بقای‭ ‬حكومت‭ ‬اسد‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬قدرت‭ ‬رسیدن‭ ‬این‭ ‬گروه‭ ‬ترجیح‭ ‬می‌دهد‭. ‬حملات‭ ‬بی‌شمار‭ ‬نیروهای‭ ‬تركیه‭ ‬به‭ ‬خاك‭ ‬سوریه‭ ‬در‭ ‬یك‭ ‬سال‭ ‬گذشته‭ ‬نیز‭ ‬با‭ ‬هدف‭ ‬جلوگیری‭ ‬از‭ ‬به‌قدرت‭ ‬رسیدن‭ ‬این‭ ‬گروه‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬مناطق‭ ‬صورت‭ ‬گرفت‭. ‬اردوغان‭ ‬تمایل‭ ‬داشت‭ ‬كه‭ ‬این‭ ‬حملات‭ ‬را‭ ‬تا‭ ‬شمال‭ ‬شرق‭ ‬سوریه‭ ‬گسترش‭ ‬داده‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬منطقه‭ ‬مرزی‭ ‬یك‭ ‬به‭ ‬اصطلاح‭ ‬منطقه‭ ‬حایل‭ ‬ایجاد‭ ‬كند‭ ‬كه‭ ‬البته‭ ‬با‭ ‬مخالفت‭ ‬آمریكا‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬متحد‭ ‬YPG‭ ‬در‭ ‬جنگ‭ ‬علیه‭ ‬داعش‭ ‬و‭ ‬استقرار‭ ‬سربازان‭ ‬آمریكایی‭ ‬در‭ ‬منطقه‭ ‬روبه‌رو‭ ‬شد‭.‬

اما‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬تصمیم‭ ‬ناگهانی‭ ‬دونالد‭ ‬ترامپ‭ ‬رئیس‭ ‬جمهور‭ ‬آمریكا‭ ‬در‭ ‬دسامبر‭ ‬گذشته‭ ‬مبنی‭ ‬بر‭ ‬خروج‭ ‬نیروهای‭ ‬آمریكایی‭ ‬از‭ ‬سوریه،‭ ‬آینده‭ ‬كردهای‭ ‬سوریه‭ ‬دیگر‭ ‬نه‭ ‬در‭ ‬واشنگتن‭ ‬بلكه‭ ‬در‭ ‬دمشق‭ ‬و‭ ‬مسكو‭ ‬تعیین‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭.‬

از‭ ‬سوی‭ ‬دیگر‭ ‬پوتین‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬مهم‭ ‬ترین‭ ‬متحد‭ ‬اسد‭ ‬قصد‭ ‬دارد‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬كنترل‭ ‬كامل‭ ‬دمشق‭ ‬بر‭ ‬سراسر‭ ‬خاك‭ ‬سوریه‭ ‬نه‭ ‬تنها‭ ‬به‭ ‬برتری‭ ‬طولانی‭ ‬YPG‭ ‬پایان‭ ‬دهد‭ ‬بلكه‭ ‬فضای‭ ‬عمل‭ ‬تركیه‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬مناطق‭ ‬را‭ ‬نیز‭ ‬محدود‭ ‬كند‭. ‬در‭ ‬عین‭ ‬حال‭ ‬سیاست‭ ‬زیگزاگی‭ ‬ترامپ‭ ‬در‭ ‬سوریه‭ ‬منجر‭ ‬به‭ ‬یك‭ ‬رقابت‭ ‬عجیب‭ ‬میان‭ ‬تركیه‭ ‬و‭ ‬كردهای‭ ‬سوریه‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬هر‭ ‬دو‭ ‬طرف‭ ‬سعی‭ ‬دارند‭ ‬كه‭ ‬با‭ ‬پوتین‭ ‬و‭ ‬اسد‭ ‬وارد‭ ‬معامله‭ ‬شوند‭.‬

كردها‭ ‬خواهان‭ ‬حمایت‭ ‬دمشق‭ ‬در‭ ‬برابر‭ ‬تركیه‭ ‬شده‌اند‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬صورت‭ ‬غیررسمی‭ ‬اعلام‭ ‬كرده‭ ‬اند‭ ‬كه‭ ‬حاضرند‭ ‬به‭ ‬ارتش‭ ‬سوریه‭ ‬ملحق‭ ‬شوند‭. ‬پوتین‭ ‬در‭ ‬آخرین‭ ‬دیدارش‭ ‬با‭ ‬اردوغان‭ ‬در‭ ‬ژانویه‭ ‬امسال‭ ‬از‭ ‬وی‭ ‬خواست‭ ‬كه‭ ‬پیمان‭ ‬سال‭ ‬1998‭ ‬میان‭ ‬دمشق‭ ‬و‭ ‬آنكارا‭ ‬را‭ ‬احیا‭ ‬كند،‭ ‬پیمانی‭ ‬كه‭ ‬طی‭ ‬آن‭ ‬دولت‭ ‬سوریه‭ ‬موظف‭ ‬شده‭ ‬است‭ ‬در‭ ‬خاك‭ ‬خود،‭ ‬علیه‭ ‬نیروهایی‭ ‬كه‭ ‬حاكمیت‭ ‬تركیه‭ ‬را‭ ‬تهدید‭ ‬می‌كنند‭ ‬وارد‭ ‬عمل‭ ‬شود‭.‬

چنانچه‭ ‬این‭ ‬پیمان‭ ‬احیا‭ ‬شود،‭ ‬آنگاه‭ ‬حملات‭ ‬محدود‭ ‬تركیه‭ ‬علیه‭ ‬كردها‭ ‬در‭ ‬شمال‭ ‬سوریه‭ ‬جنبه‭ ‬قانونی‭ ‬به‭ ‬خود‭ ‬می‌گیرد‭  ‬البته‭ ‬تركیه‭ ‬هم‭ ‬متقابلا‭ ‬دولت‭ ‬اسد‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬رسمیت‭ ‬خواهد‭ ‬شناخت‭. ‬از‭ ‬قرار‭ ‬معلوم‭ ‬اردوغان‭ ‬برای‭ ‬برداشتن‭ ‬چنین‭ ‬گامی‭ ‬بسیار‭ ‬آماده‭ ‬است‭.‬

منبع‭: ‬اشپیگل‭ ‬آنلاین