گفتوگوی جامجم با پیشکسوت کشتی و دارنده مدال المپیک که با اعطای مدالش جان یک اعدامی را نجات داد
«آقا تختی» زنده است!
مهر ماه سال 1343 زمانی كه از توكیوی ژاپن خبر رسید، علیاكبر حیدری مدال برنز المپیك را به دست آورده، كسی باور نمیكرد 54سال بعد این مدال گره طناب دار را از گردن پسر اعدامی باز كند؛ جوانی كه پیش از آن دو بار تا یك قدمی چوبه دار رفته بود و امیدی برای بازگشت به زندگی نداشت. اما شرط خانواده مقتول و گذشت قهرمان سابق كشتی ایران، او را سه سال بعد از قتل به زندگی برگرداند. این پیشكسوت كشتی اصرار داشت با خدا معامله كرده و قصدش مطرح كردن موضوع در رسانهها نبوده كه پس از اصرار و چندبار تماس راضی شد مصاحبهای كوتاه انجام دهد تا شاید بتواند قدمی در راه فرهنگ سازی برای بخشش قاتلان بردارد. حیدری تاكید میكند؛ «برای قدم برداشتن در كار خیر باید مراقب بود. بعضی قاتلان از مجرمانی هستند كه زندان آنها را تنبیه نكرده و هر بار پس از آزادی دوباره مرتكب جرم شدهاند، اما دیگر قاتلانی هستند كه اتفاقی قتلی را انجام داده و از كارخود پشیمان هستند. برای گروه دوم باید قدم برداشت زیرا امید به اصلاح آنها در زندان بیشتر است. در این پرونده هم در یك آشتی كنان، قتلی ناخواسته رخ داده بود. اگر قاتل لات یا سابقهدار بود من قدمی برنمیداشتم.»
دوستان قاتل به پسر من مراجعه كردند و گفتند چند سال است ما برای بخشش تلاش كردیم اما نتیجه نداده، از پدرت درخواست كن پادرمیانی كند شاید اولیایدم قبول كنند. من هم از چند نفر از قهرمانان خواستم همراه شوند تا شاید بتوانیم قدم خیری برداریم.
بررسی كردید كه قاتل در زندان تنبیه شده و از كارش پشیمان باشد؟
اول این را بررسی كردیم و بعد قدم برداشتیم. او سابقه درگیری و جرم نداشت و در یك نزاع وقتی خودش توسط پسری چاقو میخورد، ضربهای میزند كه به مقتول اصابت
میکند .
حكم قصاصش صادر شده بود؟
بله حتی تایید هم شده بود. دوبار هم برای اجرای حكم به انفرادی رفته بود كه اولیای دم حكم را اجرا نكرده بودند.
در همان جلسه اول رضایت دادند؟
نه . چند جلسه برگزار شد و در این جلسات قهرمانان از گذشتها گفتند و از اولیایدم خواستند راضی به گذشت شوند. حتی جلسهای در نمایشگاهی گذاشتیم كه آنجا هم صحبتهای خوبی شد.
چه اتفاقی افتاد كه شما مدالتان را به اولیایدم اهدا كردید؟
در یكی از جلسات، اولیایدم گفتند؛ شما كه از گذشت حرف میزنید خودتان حاضر به گذشت هستید. ما گفتیم باید از چه چیزی گذشت كنیم كه درجواب گذشت از مدال المپیك من را شرط قبول حرفهای ما گذاشتند.
واكنش شما چه بود؟
وقتی این شرط را اعلام كردند من گفتم اگر واقعا از قاتل گذشت میكنید من با رضایت و رغبت این مدال را تقدیم شما میكنم. من مدال را تقدیم كردم و اولیای دم هم با گذشت بزرگتری رضایت دادند و پسر جوان از قصاص نجات پیدا كرد.
بعد از بخشش با قاتل دیداری داشتید؟
من كه تا امروز او را ندیدم اما شنیدم چند روز قبل عفو رهبری شامل او شده و از زندان بیرون آمده است.
بعد از 54 سال، جای مدالتان در خانه خالی نیست؟
نه. نجات جان یك جوان برای من از بودن مدال در ویترین خانه ام با ارزشتر است و خوشحالم كه توانستم از آن در كار خیری استفاده كنم. اینكه پسر جوانی نفس میكشد ارزشش برایم از 50مدال بیشتر است البته دوباره تاكید میكنم گذشت اصلی را اولیای دم كردند. آنها بودند كه با بخشش خود به این جوان زندگی دوباره دادند.
واكنش خانوادهتان چه بود؟
همسرم وقتی از شرط اولیایدم مطلع شد، اصرار كرد كه زودتر مدال را تقدیم خانواده مقتول كنم تا جان جوانی نجات پیدا كند.
اگر دوباره خانواده قاتلی از شما بخواهد پا درمیانی كنید، قبول میكنید؟
اگر قتل ناخواسته باشد و بدانم قاتل اصلاح شده است، بله این كار را میكنم. در این راه من تنها نیستم و پیشكسوتان زیادی هستند كه بیشتر از من قدم خیر برداشتهاند.
چرا از مصاحبه در اینباره فراری هستید؟
ورزشكاران همیشه در كارهای خیر پیشقدم بودند. زمانی پوریای ولی قدم خیر برداشت، زمانی مرحوم تختی در زلزله بوئینزهرا و آقای طالقانی در زلزله بم و این اواخر هم در زلزله كرمانشاه آقای دایی. من هم در كنار پیشكسوتان دیگر یك كار كوچك انجام دادم و خوشبختانه خانواده مقتول هم ورزشكار بودند و قبول كردند. كاری كه اولیایدم انجام دادند بهمراتب مهمتر از كار من بود. آنها بخشش بزرگی انجام دادند. من این كار را كردم تا برای نجات جوانی قدم بردارم نه اینكه بخواهم با آن خودم را مطرح كنم.
فکر میکنید چطور میشود از این اتفاقات جلوگیری کرد؟
باید گذشت داشته باشند و رفتار عجولانه نداشته باشند. نباید چاقو با خودشان حمل كنند. قدیم اگر چنین اتفاقی میافتاد، با نیش چاقو به هم میزدند. الان جوانان چاقو را فرو میكنند و چرخی هم در بدن میدهند. باید پیامد این دعواها را درنظر بگیرند.