سلامت غذای بانوان باردار و سالمندان حین سفرهای نوروزی
به غذاهایی كه بدون هیچگونه حرارت مجددی به مصرف میرسند، غذاهای آماده مصرف میگویند. ساندویچهای سرد، كالباس، سالاد اولویه، كتلت و كوكوی خانگی، دسرها، سبزیجات، و... از انواع غذای آماده مصرف هستند. حین مسافرت مصرف غذاهای آماده مصرف رایج است؛ زیرا اغلب امكان پخت و پز معمول وجود ندارد. با این حال به منظور پیشگیری از انتقال یك باكتری بیماریزای خطرناك در غذاهای آماده مصرف باید نكات بهداشتی را رعایت كرد.
باكتری لیستریا منوسیتوژنز عامل عفونتی خطرناك است كه غذاهای آماده مصرف را آلوده میكند. تحقیقات نشان داده حدود
10 درصد نمونههای اغذیه آماده مصرف در ایران آلوده به این باكتری بودهاند. این عفونت مرگ و میر بالایی دارد، طوری كه در ایالات متحده به طور میانگین سالانه 2500 نفر مبتلا شده و از این تعداد حدود 500 نفر میمیرند. این باكتری در افراد سالم موجب التهاب گوارشی شامل دل درد، اسهال و استفراغ میشود.
سالمندان و خانمهای باردار بیش از دیگران در معرض خطر هستند. بیماری در سالمندان موجب مننژیت و گاهی مرگ میشود. این عفونت در بانوان باردار موجب سقط جنین و تولد نوزاد مرده میگردد. نتایج یك تحقیق در یكی از شهرهای كشور نشان داد حدود 15 درصد خانمهایی كه سابقه سقط جنین داشتهاند، قبلا آلوده به این باكتری بودند؛ چرا كه خطر آلودگی به باكتری لیستریا در بانوان باردار 20 برابر بیشتر از افراد سالم است.
باكتری لیستریا مقاوم به سرماست و احتمال دارد در غذاهای منجمد هم وجود داشته باشد. انتقال از طریق قاشق و چنگال آلوده نیز محتمل است. غذاهای از پیش پخته شده نظیر كتلت، ماكارونی، سوسیس، كبابها، شله زرد، فرنی و ... باید قبل از مصرف مجددا حرارت داده شوند. البته در مورد برخی اغذیه آماده مصرف نظیر سالاد سبزیجات، سالاد الویه، آبمیوههای طبیعی، سسهای سنتی و ... امكان حرارت دهی وجود ندارد و بنابراین اكیدا باید به صورت تازه به مصرف برسند. در خرید انواع غذاهای آماده مصرف نظیر سالاد الویه، ساندویچ كالباس، سالاد ماكارونی از ساندویچ فروشیها باید احتیاط كرد. قبل از تهیه غذا از
ساندویچ فروشیها باید نسبت بهتازگی محصول، بهداشت فردی كاركنان و بهداشت فضای فیزیكی اغذیه فروشیها اطمینان حاصل كرد. البته معمولا غذاهای آماده مصرف خانگی در مقایسه با انواع عرضه شده در
ساندویچ فروشیهای سطح شهر ایمنی بیشتری
دارند.