امسال بسیار متفاوت شروع شد. وقوع سیل‌های سهمگین و طغیان رودخانه‌ها در تعدادی از استان‌های كشور، چهره بسیاری از شهرها و روستاهای كشور را دگرگون كرد و باعث از دست‌رفتن خانه و كاشانه ده‌ها هزار نفر از هموطنانمان شد.
این سیل در كنار تمام خسارت‌ها و مشكلاتش، باعث شد نقش علوم و فناوری‌های پیشرفته از جمله فناوری فضایی برای پایش محیط زیست و جلوگیری از وقوع بحران و مدیریت آن بیش از گذشته پررنگ شود.
تقریبا همان ساعات اولیه وقوع سیل در استان‌های شمالی و سپس فارس، خوزستان و لرستان، مجموعه‌های فضایی كشور از جمله سازمان فضایی ایران و پژوهشگاه فضایی ایران تصاویر به‌‎روز ماهواره‌ای از مناطق سیل‌زده را در اختیار نهادهای درگیر برای امدادرسانی قرار دادند. بخش مهمی از داده‌های ماهواره‌ای به كمك آنتن‌های مستقر در مركز فضایی البرز در ماهدشت كرج دریافت شدند و برخی شركت‌های فضایی خصوصی در حوزه سنجش از دور نیز در این زمینه همكاری داشتند.
به كمك این داده‌ها در مدت‌زمان كوتاهی نقشه‌های دقیقی از مناطق سیل‌زده تهیه شد؛ كاری كه با روش‌های سنتی و حتی تصویربرداری هوایی می‌توانست روزها و هفته‌ها طول بكشد!
حالا همه می‌بینند كه داده‌های ماهواره‌ای می‌تواند نقش مهمی در چابك‌سازی نهادها در مدیریت بحران ایفا كند. اتفاقی كه پیش از این نیز در حادثه زلزله كرمانشاه و برخی دیگر از حوادث طبیعی كشور روی داد؛ اما چندان رسانه‌ای نشد.
سیل‌های اخیر در كشور باعث نابودی بسیاری از زیرساخت‌های ارتباطی در شهرهای درگیر شد؛ به‌طوری كه در برخی شهرها از جمله پلدختر در استان لرستان، امكان ارتباط دوسویه سایر مناطق با مردم این شهر از بین رفت؛ اما استقرار تجهیزات پیشرفته ارتباطات ماهواره‌ای و بعضا بالن‌های مخابراتی در این مناطق، ارتباطات تلفنی و اینترنتی را برقرار و بخش مهمی از چالش‌های مدیریت بحران را برطرف كرد. در كنار تمام اینها نمی‌توان از نقش ماهواره‌های ناوبری در كمك به مسیریابی تیم‌های امداد و نجات غافل شد.
اینها نمونه‌های بارز و شاخصی از نقش فناوری فضایی در مدیریت بحران هستند. بدون‌شك استفاده از داده‌های ماهواره‌ای در شرایط عادی و پایش مداوم طبیعت و محیط زیست كشور از سوی نهادهای مختلف، نه‌تنها می‌تواند از وقوع بسیاری از این بحران‌ها در كشور جلوگیری كند، بلكه چشم‌انداز روشن‌تری برای رشد و بهبود كیفیت زندگی شهروندان ایرانی ترسیم می‌كند.
فناوری فضایی، فناوری فانتزی و لوكسی نیست؛ حالا بهتر از هر زمانی می‌بینیم یك فناوری بسیار كاربردی است كه می‌تواند در حوزه‌های وسیعی از مدیریت شهری تا منابع طبیعی و گسترش ارتباطات را در بر بگیرد. كشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه دهه‌هاست كه از داده‌های ماهواره‌ای در مدیریت بحران استفاده می‌كنند و جالب است بدانید ایران جزو اولین كشورهایی است كه نخستین ایستگاه‌های دریافت داده‌های ماهواره‌ای بیش از چهار دهه پیش در آن راه‌اندازی و عملیاتی شد. اكنون لازم است از این ظرفیت ارزشمند در كشور بیشتر استفاده و زمینه كاربرد هر چه بیشتر آن
در سایر زمینه‌های مدیریت كلان كشور را
فراهم كنیم.