چرا درمان آلرژی اهمیت دارد؟
حساس نشو!
عطر گل‌ها، هوای خوب، بوی چمن و... این‌ها تصویر كوچكی از بهار است كه هر فردی را سر ذوق می‌آورد ولی در نقطه مقابل، برخی از افراد هم وجود دارند كه چندان دل خوشی از این فصل ندارند و دلیل آن هم به آلرژی و تشدید علائم آن در این فصل برمی‌گردد. شاید در نگاه اول آلرژی مشكل چندان پیچیده و خاصی به نظر نرسد ولی واقعیت امر این است كه همین آلرژی به ظاهر ساده، می‌تواند برای افراد حسابی دردسرساز و هزینه‌بر شود. دكتر سامان خرمی‌نژاد، متخصص گوش و حلق و بینی، توضیحات بسیار مفیدی را در رابطه با آلرژی به شما می‌دهد.
چرا آلرژی ایجاد می‌شود؟
زمانی كه سیستم ایمنی بدن با یك نوع آنتی ژن خاص (آلرژن) مواجه شود، ممكن است در برخی افراد آلرژی ایجاد كند. البته این مواجهه به‌طور معمول پنج بار است. سیستم ایمنی بدن در شرایطی كه با ماده آلرژن مواجه می‌شود، آنتی‌بادی خاصی را برای مقابله با ماده آلرژن می‌سازد كه در دفعه اول، علائم خاصی وجود ندارد ولی در مواجهه‌های بعدی با ماده آلرژن، بدن برخی افراد واكنش نشان می‌دهد و علائم آلرژی در چنین شرایطی بروز می‌كند.
كاهش كیفیت زندگی
به‌جز مواردی چون تروما (ضربه) و بدخیمی‌ها، حدود 50 درصد كل بیماران مراجعه‌كننده به متخصص گوش و حلق و بینی، آلرژی به‌عنوان عامل اولیه یا ثانویه (یعنی فرد آلرژی داشته و به‌دلیل عدم درمان به پولیپ بینی، سینوزیت و عفونت گوش میانی دچار شده است) دخیل است. آلرژی فارغ ازعوارضی كه می‌تواند در پی داشته باشد، باعث كاهش كیفیت زندگی فرد خواهد شد. آمارهای مختلف در سراسر جهان نشان می‌دهد افراد زیادی به‌دلیل آلرژی مجبور به غیبت از محل كار یا محل تحصیل خود شده‌اند. آلرژی یك مساله بسیار شایع محسوب می‌شود و علاوه بر ایجاد مشكل از كارافتادگی، هزینه‌های بسیار زیادی را به افراد و سیستم بهداشت كشورها تحمیل می‌كند.
رابطه بهار با آلرژی
آلرژن‌های به وجود آورنده رینیت آلرژیك (آلرژی بینی) به دو دسته آلرژن تقسیم می‌شوند كه یك دسته آلرژن فصلی و گروه دیگر آلرژن دائمی به حساب می‌آیند. به‌طور كلی، گرده گیاهان به ویژه گیاهان مغذی برای حیوانات مثل یونجه، در بهار باعث آلرژی می‌شوند. علاوه بر این، گرده درختان به جز سرو كوهی (در زمستان) نیز در بهار ایجاد آلرژی می‌كنند. گرده علف‌های هرز می‌توانند در فصل پاییز ایجاد آلرژی فصلی كنند.
پای سوسك در میان است!
رینیت آلرژیك دائمی می‌تواند در اثر برخی از كپك‌ها یا مایت‌ها به وجود بیاید. مایت‌ها، موجودات بسیار ریزی هستند كه در پوسته‌های ریخته شده از بدن انسان زندگی می‌كنند. گرما و رطوبت، رشد و نمو این جانداران را تسهیل می‌كند. مدفوع مایت‌ها در رختخواب، تشك، بالشت، مبلمان روكش شده و اسباب بازی پارچه‌ای می‌تواند وجود داشته باشد و سبب ایجاد آلرژی شود. كپك‌ها، در كود گیاهی گلدان‌های داخل خانه و ظرف آبریز پشت یخچال، می‌توانند وجود داشته باشند و باعث آلرژی شوند. همچنین ذرات حیوانی مانند مو (به‌ویژه موی گربه) و پوست آنها نیز می‌تواند در ایجاد این نوع آلرژی نقش داشته باشد. یكی دیگر از مواردی كه در ابتلا به آلرژی دائمی نقش دارد، سوسك حمام است. در واقع ذرات جدا شده از بدن سوسك، در محیط باقی می‌ماند و ایجاد آلرژی می‌كند.
افرادی كه مستعد آلرژی یا مبتلا به آن هستند، باید از قرارگیری در معرض گرد و خاك بپرهیزند. تمیز كردن مكرر خانه با جاروبرقی، پوشاندن تشك و بالشت با ماده محافظ، دور كردن گربه از اتاق خواب و شست‌وشوی آن با آب گرم به صورت هفتگی، می‌تواند در پیشگیری و بهبود علائم آلرژی نقش داشته باشد. همچنین پرهیز از هوای سرد، هوای آلوده، ریزگردها و وارونگی هوا (اینورژن)، برای این افراد ضروری است. باد مستقیم كولر، بوی تند شوینده‌ها، برخی غذاها و خوراكی‌ها مانند ادویه، خربزه، انگور گوجه فرنگی و بادمجان می‌توانند سبب تشدید علائم آلرژی شوند.
علائم آلرژی را بشناسید
آلرژی قسمت‌های مختلف بدن، مثل بینی، چشم، پوست و ریه را می‌تواند درگیر كند و علائم مختلفی را در هر قسمت از بدن به وجود آورد. رینیت آلرژیك یا آلرژی بینی، معمولا شایع‌تر است و علائمی چون عطسه، آبریزش شفاف از بینی، گرفتگی و احتقان بینی، خارش مكرر نوك بینی و تو دماغی صحبت كردن را در پی دارد. آلرژی در كودكان به علت این‌كه باعث بسته شدن بینی و تنفس دهانی می‌شود، دفرمه شدن اسكلت صورت و تغییر ظاهر صورت را به شكل باریك و كشیده شدن آن (صورت‌های لوزه سومی) به همراه دارد.
راه تشخیص چیست؟
برای تشخیص رینیت آلرژیك، علائم بالینی بیمار مورد بررسی قرار می‌گیرد و در كنار آن با صلاح‌دید پزشك، آزمایش‌ها و تست‌های خاصی نیز ممكن است انجام شود. پس از تشخیص آلرژی، درمان متناسب با هر فرد انجام خواهد شد. برای بهبود و كنترل آلرژی، از داروهای دسته آنتی هیستامین‌ها كمك گرفته می‌شود كه نسل جدیدتر این داروها، در افراد كمتر خواب آلودگی ایجاد می‌كند. مصرف دارو از هر نوع باید زیر نظر پزشك باشد و مصرف خودسرانه می‌تواند مشكلات بسیار جدی ایجاد كند. درمان قطعی آلرژی، ایمونوتراپی محسوب می‌شود كه البته همه افراد لازم نیست با این روش درمان شوند و گاهی كنترل علائم، برای برخی از افراد كفایت می‌كند كه تشخیص این موضوع نیز به‌عهده پزشك است. ایمونوتراپی، درمانی است كه در آن با شیوه‌ای خاص و حساب شده (بررسی از طریق تست آزمایشگاهی)، آلرژن به بدن فرد تزریق می‌شود و به مرور بر دوز آلرژن افزوده خواهد شد. بهره‌گیری از این روش برای آن دسته از افرادی كه به آلرژن‌های مختلف حساسیت دارند، سخت است.
اگر درمان نشود
درمان شدن آلرژی، با عوارضی همراه است كه می‌توان به سینوزیت حاد مكرر، سینوزیت مزمن، پولیپز داخل بینی و سینوس و عفونت گوش میانی در كودكان اشاره كرد. افراد مبتلا به آسم، در صورت بی‌توجهی به رینیت آلرژیك خود، باید انتظار تشدید علائم آسم را داشته باشند. علائم رینیت آلرژیك، خیلی به علائم عفونت ویروسی شباهت دارد و شاید برخی افراد به‌دلیل این شباهت تصور كنند به یك عفونت ویروسی ساده مبتلا شده‌اند، در حالی‌كه به آلرژی مبتلا هستند، پس در صورت بروز هر نوع بیماری، باید تشخیص و درمان را به پزشك سپرد.
زمانی كه سیستم ایمنی بدن با یك نوع آنتی ژن خاص (آلرژن) مواجه شود، ممكن است در برخی افراد آلرژی ایجاد كند. البته این مواجهه به‌طور معمول پنج بار است. سیستم ایمنی بدن در شرایطی كه با ماده آلرژن مواجه می‌شود، آنتی‌بادی خاصی را برای مقابله با ماده آلرژن می‌سازد كه در دفعه اول، علائم خاصی وجود ندارد ولی در مواجهه‌های بعدی با ماده آلرژن، بدن برخی افراد واكنش نشان می‌دهد و علائم آلرژی در چنین شرایطی بروز می‌كند.
كاهش كیفیت زندگی
به‌جز مواردی چون تروما (ضربه) و بدخیمی‌ها، حدود 50 درصد كل بیماران مراجعه‌كننده به متخصص گوش و حلق و بینی، آلرژی به‌عنوان عامل اولیه یا ثانویه (یعنی فرد آلرژی داشته و به‌دلیل عدم درمان به پولیپ بینی، سینوزیت و عفونت گوش میانی دچار شده است) دخیل است. آلرژی فارغ ازعوارضی كه می‌تواند در پی داشته باشد، باعث كاهش كیفیت زندگی فرد خواهد شد. آمارهای مختلف در سراسر جهان نشان می‌دهد افراد زیادی به‌دلیل آلرژی مجبور به غیبت از محل كار یا محل تحصیل خود شده‌اند. آلرژی یك مساله بسیار شایع محسوب می‌شود و علاوه بر ایجاد مشكل از كارافتادگی، هزینه‌های بسیار زیادی را به افراد و سیستم بهداشت كشورها تحمیل می‌كند.
رابطه بهار با آلرژی
آلرژن‌های به وجود آورنده رینیت آلرژیك (آلرژی بینی) به دو دسته آلرژن تقسیم می‌شوند كه یك دسته آلرژن فصلی و گروه دیگر آلرژن دائمی به حساب می‌آیند. به‌طور كلی، گرده گیاهان به ویژه گیاهان مغذی برای حیوانات مثل یونجه، در بهار باعث آلرژی می‌شوند. علاوه بر این، گرده درختان به جز سرو كوهی (در زمستان) نیز در بهار ایجاد آلرژی می‌كنند. گرده علف‌های هرز می‌توانند در فصل پاییز ایجاد آلرژی فصلی كنند.
پای سوسك در میان است!
رینیت آلرژیك دائمی می‌تواند در اثر برخی از كپك‌ها یا مایت‌ها به وجود بیاید. مایت‌ها، موجودات بسیار ریزی هستند كه در پوسته‌های ریخته شده از بدن انسان زندگی می‌كنند. گرما و رطوبت، رشد و نمو این جانداران را تسهیل می‌كند. مدفوع مایت‌ها در رختخواب، تشك، بالشت، مبلمان روكش شده و اسباب بازی پارچه‌ای می‌تواند وجود داشته باشد و سبب ایجاد آلرژی شود. كپك‌ها، در كود گیاهی گلدان‌های داخل خانه و ظرف آبریز پشت یخچال، می‌توانند وجود داشته باشند و باعث آلرژی شوند. همچنین ذرات حیوانی مانند مو (به‌ویژه موی گربه) و پوست آنها نیز می‌تواند در ایجاد این نوع آلرژی نقش داشته باشد. یكی دیگر از مواردی كه در ابتلا به آلرژی دائمی نقش دارد، سوسك حمام است. در واقع ذرات جدا شده از بدن سوسك، در محیط باقی می‌ماند و ایجاد آلرژی می‌كند.
افرادی كه مستعد آلرژی یا مبتلا به آن هستند، باید از قرارگیری در معرض گرد و خاك بپرهیزند. تمیز كردن مكرر خانه با جاروبرقی، پوشاندن تشك و بالشت با ماده محافظ، دور كردن گربه از اتاق خواب و شست‌وشوی آن با آب گرم به صورت هفتگی، می‌تواند در پیشگیری و بهبود علائم آلرژی نقش داشته باشد. همچنین پرهیز از هوای سرد، هوای آلوده، ریزگردها و وارونگی هوا (اینورژن)، برای این افراد ضروری است. باد مستقیم كولر، بوی تند شوینده‌ها، برخی غذاها و خوراكی‌ها مانند ادویه، خربزه، انگور گوجه فرنگی و بادمجان می‌توانند سبب تشدید علائم آلرژی شوند.
علائم آلرژی را بشناسید
آلرژی قسمت‌های مختلف بدن، مثل بینی، چشم، پوست و ریه را می‌تواند درگیر كند و علائم مختلفی را در هر قسمت از بدن به وجود آورد. رینیت آلرژیك یا آلرژی بینی، معمولا شایع‌تر است و علائمی چون عطسه، آبریزش شفاف از بینی، گرفتگی و احتقان بینی، خارش مكرر نوك بینی و تو دماغی صحبت كردن را در پی دارد. آلرژی در كودكان به علت این‌كه باعث بسته شدن بینی و تنفس دهانی می‌شود، دفرمه شدن اسكلت صورت و تغییر ظاهر صورت را به شكل باریك و كشیده شدن آن (صورت‌های لوزه سومی) به همراه دارد.
راه تشخیص چیست؟
برای تشخیص رینیت آلرژیك، علائم بالینی بیمار مورد بررسی قرار می‌گیرد و در كنار آن با صلاح‌دید پزشك، آزمایش‌ها و تست‌های خاصی نیز ممكن است انجام شود. پس از تشخیص آلرژی، درمان متناسب با هر فرد انجام خواهد شد. برای بهبود و كنترل آلرژی، از داروهای دسته آنتی هیستامین‌ها كمك گرفته می‌شود كه نسل جدیدتر این داروها، در افراد كمتر خواب آلودگی ایجاد می‌كند. مصرف دارو از هر نوع باید زیر نظر پزشك باشد و مصرف خودسرانه می‌تواند مشكلات بسیار جدی ایجاد كند. درمان قطعی آلرژی، ایمونوتراپی محسوب می‌شود كه البته همه افراد لازم نیست با این روش درمان شوند و گاهی كنترل علائم، برای برخی از افراد كفایت می‌كند كه تشخیص این موضوع نیز به‌عهده پزشك است. ایمونوتراپی، درمانی است كه در آن با شیوه‌ای خاص و حساب شده (بررسی از طریق تست آزمایشگاهی)، آلرژن به بدن فرد تزریق می‌شود و به مرور بر دوز آلرژن افزوده خواهد شد. بهره‌گیری از این روش برای آن دسته از افرادی كه به آلرژن‌های مختلف حساسیت دارند، سخت است.
اگر درمان نشود
درمان شدن آلرژی، با عوارضی همراه است كه می‌توان به سینوزیت حاد مكرر، سینوزیت مزمن، پولیپز داخل بینی و سینوس و عفونت گوش میانی در كودكان اشاره كرد. افراد مبتلا به آسم، در صورت بی‌توجهی به رینیت آلرژیك خود، باید انتظار تشدید علائم آسم را داشته باشند. علائم رینیت آلرژیك، خیلی به علائم عفونت ویروسی شباهت دارد و شاید برخی افراد به‌دلیل این شباهت تصور كنند به یك عفونت ویروسی ساده مبتلا شده‌اند، در حالی‌كه به آلرژی مبتلا هستند، پس در صورت بروز هر نوع بیماری، باید تشخیص و درمان را به پزشك سپرد.
