مرز تشخیص با رادیولوژی
یك تشخیص درست و به همان اندازه یك نتیجه تشخیصی اشتباه از طریق یكی از روش‌های رادیولوژی، آن‌هم وقتی پای یك بیماری سخت و جدی مثل سرطان در میان باشد، می‌تواند زندگی هر بیماری را از این رو به آن رو كند. حتی وقتی نسبت به میزان تخصص و دانش پزشك معالج خود اطمینان داریم باز هم نسبت به نتیجه تشخیص رادیولوژی خود به دلمان تردید راه داده و ترجیح می‌دهیم آن را دوباره تكرار كنیم. به‌خصوص اگر مرز این تشخیص، مرگ یا زندگی باشد... . مساله اعتماد مطلق به روش‌های تشخیص رادیولوژی در حوزه سلامت ذهن اكثر ما را به چالش می‌كشد. چنین چالشی ما را بر آن داشت تا پای صحبت‌های دكتر مهروز ملك، متخصص رادیولوژی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران بنشینیم.
یكی از مهم‌ترین مزایای علم رادیولوژی، تشخیص و درمان دو علت مهم مرگ‌و‌میر در دنیا، یعنی بیماری‌های قلبی و انواع سرطان‌هاست. روش‌های مختلف تصویربرداری از عكس‌های رادیولوژی گرفته تا سونوگرافی، مامو‌گرافی، سی‌تی‌اسكن، ام‌آر‌آی و پزشكی هسته‌ای در هر بیماری، ارزش تشخیصی خاصی دارند كه هر سال در مقالات مختلف علمی دنیا نیز به آنها پرداخته می‌شود.
بعلاوه با روش‌ها و پروتكل‌های جدید و پیشرفت دستگاه‌ها، دقت تشخیصی روش‌های تصویربرداری روز به روز بیشتر و این روش‌ها قابل اعتمادتر می‌شوند. به طوری كه همگام با پیشرفت این علم و فناوری وابسته به آن، استفاده از روش‌های تصویربرداری بیشتر توصیه می‌شود.
یافتن ردپای بیماری‌ها با رادیولوژی
در حال حاضر بازوی اصلی تشخیص سرطان‌های مختلف، بیماری‌های متعدد اورولوژی، اورتوپدی، نورولوژیك و گوارشی روش‌های تصویربرداری هستند كه در بیشتر موارد اگر توسط فرد خبره و با همكاری كامل بین متخصص بالینی و رادیولوژیست انجام شود، دقت تشخیصی بالایی دارند. در عین حال روش‌های تصویربرداری مختلف مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسكن و ام‌آر‌آی می‌توانند به‌عنوان راهنمای نمونه‌برداری از بافت‌های مختلف باشند و نمونه‌برداری دقیق از بافت هدف كه ممكن است بسیار كوچك باشد (مثلا یك توده چند میلی‌متری در بافت پستان) انجام شود. اگر سونوگرافی توسط فرد خبره و با دستگاه مناسب انجام شود، مشكلات كروموزومی و ساختاری جنین در بیش از 90 درصد موارد یا حتی بالاتر قادر به تشخیص است. به‌علاوه تصویربرداری به‌خصوص سونوگرافی می‌تواند با تزریق‌های متعدد به كاهش درد بیماران نیز كمك كند.
بازوی درمان سرطان‌های زنانه و مردانه
برای مرحله‌بندی سرطان‌های مختلف اعم از سینه، دستگاه تناسلی زنان، پروستات، گوارش و... باید روش‌های تصویربرداری متعدد قبل از درمان برای بررسی پیش‌آگاهی بیمار و تعیین روش درمانی انجام شود. اگر پزشك فقط با تشخیص بالینی و بدون استفاده بهینه و درست از این روش‌ها اقدام به درمان كند، احتمال این كه با درمان‌های ناقص و بعضا ناكامل و اشتباه، جان بیمار به خطر بیفتد زیاد است .
با این حال روش‌های رادیولوژی نیز با محدودیت‌هایی مواجهند. یعنی اختلالاتی كه در حد مولكولی در بدن اتفاق می‌افتد در حال حاضر كمتر با تصویربرداری قابل تشخیص است. گرچه نا‌گفته نماند روش‌های تصویربرداری مولكولی هم در حال پیشرفت است.
بعلاوه با روش‌ها و پروتكل‌های جدید و پیشرفت دستگاه‌ها، دقت تشخیصی روش‌های تصویربرداری روز به روز بیشتر و این روش‌ها قابل اعتمادتر می‌شوند. به طوری كه همگام با پیشرفت این علم و فناوری وابسته به آن، استفاده از روش‌های تصویربرداری بیشتر توصیه می‌شود.
یافتن ردپای بیماری‌ها با رادیولوژی
در حال حاضر بازوی اصلی تشخیص سرطان‌های مختلف، بیماری‌های متعدد اورولوژی، اورتوپدی، نورولوژیك و گوارشی روش‌های تصویربرداری هستند كه در بیشتر موارد اگر توسط فرد خبره و با همكاری كامل بین متخصص بالینی و رادیولوژیست انجام شود، دقت تشخیصی بالایی دارند. در عین حال روش‌های تصویربرداری مختلف مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسكن و ام‌آر‌آی می‌توانند به‌عنوان راهنمای نمونه‌برداری از بافت‌های مختلف باشند و نمونه‌برداری دقیق از بافت هدف كه ممكن است بسیار كوچك باشد (مثلا یك توده چند میلی‌متری در بافت پستان) انجام شود. اگر سونوگرافی توسط فرد خبره و با دستگاه مناسب انجام شود، مشكلات كروموزومی و ساختاری جنین در بیش از 90 درصد موارد یا حتی بالاتر قادر به تشخیص است. به‌علاوه تصویربرداری به‌خصوص سونوگرافی می‌تواند با تزریق‌های متعدد به كاهش درد بیماران نیز كمك كند.
بازوی درمان سرطان‌های زنانه و مردانه
برای مرحله‌بندی سرطان‌های مختلف اعم از سینه، دستگاه تناسلی زنان، پروستات، گوارش و... باید روش‌های تصویربرداری متعدد قبل از درمان برای بررسی پیش‌آگاهی بیمار و تعیین روش درمانی انجام شود. اگر پزشك فقط با تشخیص بالینی و بدون استفاده بهینه و درست از این روش‌ها اقدام به درمان كند، احتمال این كه با درمان‌های ناقص و بعضا ناكامل و اشتباه، جان بیمار به خطر بیفتد زیاد است .
با این حال روش‌های رادیولوژی نیز با محدودیت‌هایی مواجهند. یعنی اختلالاتی كه در حد مولكولی در بدن اتفاق می‌افتد در حال حاضر كمتر با تصویربرداری قابل تشخیص است. گرچه نا‌گفته نماند روش‌های تصویربرداری مولكولی هم در حال پیشرفت است.
