دندانپزشكی سلامت محور چیست؟
یكی از بهترین شاخصهای سلامت دهان، DMF است. معنای آن مجموع دندانهای كشیده شده و پرشده و پوسیده است. در سنین مختلف این شاخص عددهای متفاوتی را نشان میدهد .
بهعنوان مثال اگر این شاخص در ۱۸ سالگی در كشوری ۱۳ باشد به معنای این است كه بهطور متوسط هر نفر در آن كشور مجموع دندانهای كشیده شده یا پر كرده یا پوسیدهاش ۱۳ دندان است .
تجربههای اخیر كشورهای اسكاندیناوی نشان میدهد با تربیت بهداشتكاران دهان و دندان و آموزش موثر و وسیع به مردم از طریق رسانههای مختلف، این شاخصها را به نزدیك صفر رساندهاند. در این صورت نقش ارث و ژنتیك در عین اینكه صفر نمیشود، اما به صفر نزدیك میشود و همهاش میشود آموختن شیوههای مسواك و نخ دندان و همچنین تنظیم رژیم غذایی.
جالب توجه آنكه بهرغم اینكه در كشور ما در حوزههای آموزش عمومی كارهای بسیاری انجام شده است، اما این حجم از آموزش به هیچ عنوان كافی نبوده است و این شاخص طبق آمار غیر رسمی در این چند دهه تغییر آشكاری نشان نمیدهد. در این آسیبشناسی علاوه بر عدم آموزشهای كافی به مردم میتوان به لغو دورههای تربیت به میزان كافی نیروهای حد واسط مانند بهداشتكاران نیز اشاره كرد .
به عبارت دیگر رسالت اصلی آموزشهای عمومی، هم بر دوش رسانههاست و هم نیروهای تخصصی حد واسط بین مردم و دندانپزشك . نكته دیگری كه باید برای نبود موفقیت در بهبود سلامت دهان و دندان در كشور اضافه كرد این است كه رویكرد آموزشی در دانشكدهها، درمانمحور است نه سلامتمحور و دندانپزشكان برای درمان و نه پیشگیری تربیت میشوند. نداشتن رویكرد سیستمهای بیمهای به پیشگیری هم در نبود بهبود شاخص DMF یكی دیگر از عوامل است. متاسفانه اكثر درمانهای پایهای نیز مشمول بیمهها، با رویكرد درمانی طراحی شدهاند .
بهطور خلاصه بیماران موظف به خودیادگیری روشهای بهبود سلامت دهان و دندان هستند و در این امر باید به رسانهها كه بار اصلی این مهم را به دوش دارند، مراجعه كنند.