انحراف از یك سنت

انحراف از یك سنت

افطاری دادن به روزه‌داران از رسوم و سنت‌های اسلامی است كه از قدیم تا امروز مورد توجه بسیاری از مسلمانان بوده است. این سنت در ابتدا ظاهری ساده داشته، اما از آنجا كه بسیاری از اوقات برخی پدیده‌های مذهبی به‌واسطه نوع عملكرد پیروان دچار تغییر می‌شوند سنت افطاری دادن هم دستخوش تغییراتی شده است. به‌عبارت دیگر معمولا در آغاز، مردم از طراحان سنت پیروی می‌كنند، اما به مرور زمان اهداف طراحان كمرنگ و اهداف مردم جایگزین آن می‌شود؛ این موضوع در مورد افطاری به‌خوبی لمس می‌شود.
افطاری دادن در ذات و ماهیت خود راهی برای رشد ویژگی انسانی و ترویج آن است. هنگامی كه یك شخص از مال خود بگذرد و دیگری را در خوراكش شریك كند، نمادی از خصیصه والای انسانی است. این كه یك نفر روزه گرفته و منتظر افطار است و شخصی دیگر تداركات افطار را فراهم كند نیز جذابیت و لذت زیادی دارد و در مجموع فضایی را فراهم می‌كند تا هر دو طرف بیشتر به خدا نزدیك شوند.
اما برعكس گاهی اوقات بعضی افراد هستند این چرخه را به هم می‌زنند و اهداف طراح افطاری دادن و میزبانی كردن در ماه رمضان را تغییر می‌دهند و افطاری را به وسیله‌ای برای به رخ كشیدن و فخر‌فروشی تبدیل می‌كنند. این قبیل كارها پیامد‌هایی به دنبال دارد كه یكی از آنها این است كه انجام این سنت مذهبی دیگر آثار مثبتی بر فرد ندارد و رشد و كمالی كه فرد می‌توانست از این طریق به دست بیاورد معكوس می‌شود. برای مثال به جای این كه انسان ایثار داشته باشد و در لحظاتی كه به‌شدت گرسنه است ازخودش بگذرد و به دیگران كمك كند برعكس می‌شود و دیگران را به خدمت می‌گیرد تا در مهمانی تجملاتی او شركت كنند و مایه افتخار میزبان شوند. بدیهی است این نوع از افطاری دادن‌ها باعث رشد و كمال انسان نمی‌شود. نكته بعدی كه باید به آن توجه داشت تاثیر منفی دوری از سادگی در افطاری‌ها بر‌مهمانان است‌. در حقیقت كسانی كه سفره‌های رنگین و آنچنانی پهن می‌كنند باعث شكل‌گیری مقایسه می‌شوند ضمن این كه رقابتی ناسالم ایجاد می‌كند باعث حس نارضایتی و سرخوردگی در افراد می‌شود. ماه رمضان فرصتی برای نزدیكی به خداست و این‌گونه افطاری‌هایی كه با هدف چشم و هم‌چشمی برنامه‌ریزی می‌شود افطاری را به وسیله‌ای برای نارضایتی از خداوند تبدیل می‌كند، ضمن آن كه اهداف اجتماعی این سنت مذهبی را كه شامل دورهمی و ایجاد صمیمیت است از بین می‌برد. به همین دلایل باید افطاری‌های ساده در جامعه تشویق و ترویج شود. یكی از راه‌های ترویج، آموزش‌های همگانی و فرهنگ‌سازی است.
 رسانه‌ها اعم از مطبوعات، فضای مجازی، صدا و سیما، نمازجمعه، مدارس، مساجد و... باید در جامعه طوری جا بیندازند كه رفتارهای تجملگرایانه در بین مردم منكر تلقی شود. به طور كلی مردم از كاری درجامعه پیروی می‌كنند كه ارزش تلقی شود پس باید سادگی ارزش معرفی و پیروی از تجملات سرزنش شود.