بلاتکلیفی 75 روزه یارانه کالاهای اساسی

با وجود مصوبه مجلس و درآمد 23هزار میلیارد تومانی دولت از مابه‌التفاوت ارزی، دبیر ستاد تنظیم بازار اعطای کوپن را منتفی دانست

بلاتکلیفی 75 روزه یارانه کالاهای اساسی

 طبق قانون بودجه سال 98 دولت در صورت حذف ارز 4200 تومانی باید یکی از روش‌های اعطای کوپن، کالابرگ الکترونیکی و پرداخت مابه‌التفاوت ارز ترجیحی به مردم را اجرا کند اما با وجود حذف این ارز در برخی اقلام کالای اساسی و با وجود گذشت حدود 75 روز از سال‌98 دیروز دبیر ستاد تنظیم بازار صراحتاً اعلام کرد دولت برای کوپن برنامه‌ای ندارد.
 بیش از دو ماه از اجرای قانون بودجه سال جاری و اقدام دولت برای حذف ارز ترجیحی از برخی کالاها گذشته و هنوز تصمیمی برای نحوه برگشت یارانه چند هزار میلیارد تومانی آن به مردم اخذ نشده است.
در بند ز تبصره 7 قانون بودجه سال 1398 نحوه مصرف 14 میلیارد دلار ارز مورد نیاز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات پزشکی، نهاده‌های کشاورزی و دامی در سال جاری مشخص شده است. بر اساس مصوبه مجلس، در صورتی که دولت در سال جاری ارز ترجیحی (دلار 4200 تومانی) را برای واردات کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات پزشکی، نهاده‌های کشاورزی و دامی حذف کند و به این کالاها دلار به نرخ سامانه نیما اختصاص دهد، موظف است مابه‌التفاوت دلار 4200 تومانی و دلار سامانه نیما را از طریق کالابرگ (کوپن) یا کارت اعتباری یا به‌طور نقدی میان مردم توزیع کند.
بر اساس اعلام مسؤولان دولتی، از ابتدای سال جاری تخصیص دلار 4200 تومانی برای واردات کالاهای اساسی همچون گوشت، متوقف شده و این کالاها با دلار نیمایی وارد می‌شود. مطابق با آمار بانک مرکزی در یک ماه اخیر نرخ دلار در سامانه نیما بیش از 10300 تومان بوده است؛ بنابراین مابه‌التفاوت دلار 4200 تومانی و دلار نیمایی در مدتی که از سال جاری گذشته حدوداً 6100 تومان بوده است.
در همین زمینه رئیس‌کل بانک مرکزی از تأمین 8 میلیارد و 300 میلیون دلار در 70 روز اول سال 98 برای واردات کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی، مواد اولیه و سایر کالاهای ضروری خبر داده است.
 عبدالناصر همتی اضافه کرده است که از مبلغ فوق در 70 روز اول سال، بیش از ۳ میلیارد دلار آن توسط صادرکنندگان تأمین شده است و از این مبلغ ۸۰۰ میلیون دلار آن واردات در مقابل صادرات بوده است. از آنجا که صادرکنندگان ارز خود را در سامانه نیما عرضه می‌کنند، آنچه قطعی است این است که 3 میلیارد و 800 میلیون دلار ارز تخصیص داده شده برای واردات کالاهای اساسی در 70 روز اول امسال از سامانه نیما تأمین شده است. درباره اینکه 5/4 میلیارد دلار مابقی که توسط ارزهای دولتی تأمین شده با چه نرخی صورت گرفته، اطلاعی در دست نیست.
از این رو در همین رقم 3 میلیارد و 800 میلیون دلار ارز تخصیص داده شده برای واردات کالاهای اساسی از سامانه نیما، مابه‌التفاوت ارز سامانه نیما (10300 تومان) و ارز ترجیحی (4200 تومان) مبلغ 23 هزار میلیارد تومان می‌شود که طبق مصوبه بودجه، دولت مکلف بوده آن را میان مردم چه از طریق کالابرگ، چه کارت اعتباری یا نقدی توزیع کند اما این کار را نکرده است؛ بنابراین از محل افزایش نرخ ارز برای واردات کالاهای اساسی در دو ماه ابتدای سال، دولت 23 هزار میلیارد تومان درآمد به دست آورده است که ضروری است درباره نحوه مصرف آن توضیح دهد. در صورتی که این پول به طور نقدی میان 80 میلیون ایرانی تقسیم می‌شد‌،به هر نفر 287 هزار تومان می‌رسید.
لازم به ذکر است قطع دلار 4200 تومانی برای واردات کالاهای اساسی موجب گرانی آنها شده است.
غیبت دولتی‌ها در مجلس
در هفته‌های اخیر نمایندگان مجلس به طور مرتب پیگیر علت تأخیر دولت در پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز تخصیصی برای واردات کالاهای اساسی بوده‌اند اما آنطور که می‌گویند، دولتی‌ها از حضور در مجلس خودداری می‌کنند.
هفته گذشته در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی حسینعلی حاجی دلیگانی در تذکری خطاب به علی لاریجانی رئیس مجلس در‌این‌باره گفت: کمیسیون برنامه و بودجه در مورد تعیین تکلیف تخصیص ۱۴ میلیارد دلار ارز برای کالاهای اساسی تشکیل جلسه داد و از وزیران اقتصاد و رفاه دعوت کرده بود ولی آنان در جلسه حضور نیافتند. علی لاریجانی رئیس مجلس در واکنش به این موضوع گفت: زمانی که کمیسیون از وزیری دعوت می‌کند، وزیران موظف هستند که حضور یابند تا موضوع به نتیجه برسد.  وی خطاب به غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اظهار داشت: شما از وزیران دعوت کرده بودید؟ در این خصوص توضیح دهید.
تاجگردون در پاسخ به لاریجانی گفت: موضوع بسیار مهمی است و چندین جلسه هم در این زمینه برگزار کردیم، رئیس جلسه چندین بار در مجلس در این باره تذکر داد، از دولت گلایه دارم که با این‌که چندین جلسه گذاشتیم و طرح ما هم آماده است ولی منابع در حال تلف شدن است.
وی خطاب به لاریجانی اظهار داشت: ما از شما می‌خواهیم در سطح رئیس قوه، تذکری به رئیس قوه مجریه بدهید که این رفتاری که انجام می‌شود درست نیست، وزیران یا اطلاع ندارند یا می‌گویند به من ربطی ندارد.
تاجگردون ادامه داد: وزیر اقتصاد می‌گوید به من ربطی ندارد، وزیر تعاون هم که در جلسه حضور نمی‌یابد و معاونش در مجلس حاضر می‌شود، معاونش هم که می‌گوید در جریان نیستم و موضوع به این مهمی متوقف و معطل شده است. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: من احساس می‌کنم وزیران یا احساس مسؤولیت نمی‌کنند یا اختیار ندارند.
علی لاریجانی رئیس مجلس در ادامه خطاب به امیری معاون پارلمانی رئیس‌جمهور گفت: مساله مهمی است که مطرح شد، چند موضوع مهم هم‌اکنون در حوزه اقتصاد مطرح است، یکی از این موضوعات ساماندهی یارانه است که برای کالاهای اساسی در نظر گرفته شده است، در قانون بودجه گفته شده یکی از این راه‌ها را بپذیریم و ما باید نتیجه‌ای از این بگیریم. تاکنون هم دولت هزینه می‌دهد و این کار به دست دلالان می‌افتد. لاریجانی همچنین گفت: این‌که وزیران در جلسات شرکت نمی‌کنند، اصلاً معنا ندارد و باید با آنان برخورد شود، حتماً پیگیری‌های لازم صورت می‌گیرد و سازمان برنامه بودجه و وزارت اقتصاد و دارایی و وزارت مسکن در این زمینه مسئول هستند که باید در جلسات شرکت کنند تا یک تصمیم پخته‌ای گرفته شود. وی خطاب به تاجگردون گفت: جلسات را در اسرع وقت بگذارید و نمایندگان دولت شرکت کنند تا این کار به سامان برسد.