مادر دهه شصتی  عـروس‌ها

تهیه جهیزیه برای بیش از 70 عروس، تنها یکی از کارهای خیری است که زوج جوان تهرانی انجام می دهند

مادر دهه شصتی عـروس‌ها

حتی با مدرن و شهری شدن دنیای امروز هم رسم تهیه جهیزیه از بین نرفته است. رسمی كه، از شرق، یا غرب، شمال یا جنوب، در همه شهرها و مناطق ایران برقرار است. در دنیای امروز، در شرایطی كه اوضاع اقتصادی خانواده‌ها بحرانی است و بازار لوازم خانگی ثبات ندارد، تهیه جهیزیه از عهده اغلب خانواده‌ها بر نمی‌آید و همین باعث شده بسیاری از خیرین دست به كار شوند و كابوس تهیه جهیزیه را برای نوعروسان به رویایی خوش تبدیل كنند. یكی از همین خیرین كه برای نوعروسان امیدوار مادری می‌كند، فاطمه احمدی است. دلیل صحبت با او، تهیه جهیزیه برای نوعروسان بود، اما زمانی كه با او صحبت كردیم، معلوم شد دامنه فعالیت‌های او گسترده‌تر از اینهاست.

سال 1362 به دنیا آمده است. خودش در تهران زندگی می‌كند، اما برای نوعروسان بسیاری از مناطق كشور كه استطاعت مالی ندارند، جهیزیه تهیه می‌كند. ماجرای علاقه او برای كمك به دیگران از قبل از ازدواج شروع شد؛ زمانی كه با همسرش آشنا شد و درنهایت با او ازدواج كرد. ‌ «همسرم به دیگران كمك می‌كرد و قبل از ازدواج هم این موضوع را با من مطرح كرد.» گازكشی در روستاهای محروم و كمك به نیازمندان از كارهایی بوده كه همسر فاطمه در دوران مجردی، انجام می‌داده است. همین باعث شد تا او هم جذب كمك به دیگران شود و همراه و همپای همسرش در راه كمك به دیگران قدم بردارد. حمایت همسر و تشویق او برای كمك به دیگران، باعث شد فاطمه نیز به دنبال دستگیری از دیگران برود.
كمك‌رسانی به كیلومترها دورتر از خانه
بعد از ازدواج، زوج جوان، با هم به دیگران كمك می‌كردند، اما همه چیز در بعد وسیع‌تر خود از پنج‌شش سال پیش شروع شد. زمانی كه یكی از دوستان به فاطمه اطلاع می‌دهد در كاشان خانواده‌ای زندگی می‌كنند كه از ابتدایی‌ترین وسایل برای یك زندگی معمولی بی‌بهره هستند. فاطمه و همسرش به دیدار آنها می‌روند و با صحنه عجیبی مواجه می‌شوند:‌ «آنها حتی یك لیوان كه با آن آب بخورند یا قوری كه با آن چای دم کنند هم نداشتند.» شرایط خانواده به حدی متأثركننده بود كه فاطمه سریع دست به كار می‌شود و با كمك دوستان و همسرش، برای خانواده وسایل موردنیازشان را تهیه می‌كنند و با کامیون از تهران به كاشان می‌فرستند. این اولین تجربه كمك به خارج از شهری فاطمه می‌شود. او كه در پایتخت زندگی می‌كند، در ابتدا كمك‌هایش به شهر خود خلاصه می شد اما شیرینی كمك به كیلومترها دورتر از خانه باعث شد كه تصمیم بگیرد كمك‌هایش را در بعد وسیع‌تری پیش بگیرد. حال، او و گروهش، به شهرهای دیگر؛ مثل مشهد، یاسوج، خرم‌آباد، زنجان، تنكابن و بسیاری از روستاهای محروم كشور سر می‌زنند و برای خانواده‌های محروم و نوعروسان، جهیزیه تهیه می‌كنند.
دایره دوستی برای كمك به نوعروسان
درست است كه فاطمه در دهه 60 به دنیا آمده و درواقع یك زن جوان مدرن به حساب می‌آید، اما مانند خیلی از مادرهای قدیمی، با دایره دوستان و آشنایانش، به دیگران كمك می‌كند درست در سبك زندگی شهری كه عموماً آدم‌ها با هم كاری ندارند و در دغدغه‌های خرد و كلان سر در لاک خود فرو برده‌اند. او اما دغدغه شهروندانی كه در كنار آنها زندگی می‌كند، در شهرش و حتی در شهرهای دیگر را هم دارد؛ درست شبیه به سال‌های دور و مانند پدران و مادران سنتی كه در نزدیکان خود، دستگیری می‌كردند. فاطمه هم درست مانند مادران و مادربزرگ‌های قدیمی، برای نوعروسان مادری می‌كند و برای نوعروسانی كه در گرانی هر روزه جهیزیه، چشم‌انتظار و نگران از‌دست‌رفتن آبروی خود جلوی خانواده شوهر هستند، احمدی مادرانه نگرانی آنها را برطرف می‌كند. فاطمه خود مادر دو دختر است. دختری هفت ساله و پنج‌ساله و درك می‌كند كه حس و حال دخترها، درباره تأمین جهیزیه چگونه است و حالا تهیه جهیزیه، به كار هر ماه او تبدیل شده است.  «هر ماه حداقل یك كامیون جهیزیه به نقاط مختلف ایران می‌فرستیم.» جهیزیه‌ای كه درواقع وسایل اولیه یك زندگی معمولی و ساده است، وسایلی مانند فرش، اجاق گاز، یخچال و اتو كه برای شروع زندگی دو نفر لازم است. در سال گذشته فاطمه 35 قلم جهیزیه به كمك دوستانش تهیه كرده است؛ جهیزیه‌هایی كه به صورت كامل یا خرد و جزئی تهیه شده است. هزینه تهیه 20 جهیزیه 300 میلیون تومان بوده است.
 امسال هم با شروع سال، او كار را با تهیه سه جهیزیه شروع كرده است. در مجموع اما از زمانی كه فاطمه كار را شروع كرده است، حدود 80 تا 90 جهیزیه را برای نوعروسان، تهیه كرده است.
پرس و جوی نامحسوس
برای فاطمه مهم است به كسانی كمك كند كه واقعاً نیازمند باشد؛ همین باعث شده تا او خود دست به‌كار شود و برای تحقیق به محل زندگی كسانی كه به او معرفی می‌شوند برود.فرقی هم ندارد كه در كدام شهر و روستا، او بعد از معرفی بار و بنه را می‌بندد و راهی سفر می‌شود تا ببیند تا چه حد خانواده ها‌یی كه قرار است به آنها كمك كند، نیازمند هستند و چه نیازهایی دارند. یكی از اصول اولیه و مهم او اما این است كه خانواده‌ها متوجه نشوند كه او برای بازرسی آمده است. كرامت انسانی برای او مهم است. خانم خانه‌دار دهه شصتی، روش جالبی برای این تحقیقاتش هم دارد.
 «به بهانه‌های مختلف، برای گرفتن یك لیوان آب خوردن، استفاده از سرویس بهداشتی یا خستگی در كردن به در خانه خانواده‌های نیازمند و همسایه‌ها می‌رویم.» هر چند برای او مهم است كه همسایه‌ای از نیاز خانواده نیازمند چیزی متوجه نشوند و او مراقب است كه طوری از دیگران پرس‌وجو نكند كه آبروی خانواده‌ای برود. آنها به همین بهانه‌های كوچك، به درون خانه نیازمندان راه پیدا می‌كنند و شرایط زندگی را از نزدیك می‌بینند. نكته مهم در زنجیره كمك به نیازمندان، اما دوستان و معرف‌ها هستند. فاطمه كه حالا از همه شهرها و روستاهای كشور، دوست و آشنا دارد به صورت سنتی با دیگران ارتباط برقرار می‌كند. هر خانواده‌ای كه به او كمك می‌شود، بعدها دوست فاطمه  شده و تبدیل به حلقه‌ای از زنجیره‌ این كمك‌رسانی می‌شود.
دوباره متولد می‌شوم
«نشاندن لبخند بر روی لبان ایتام و نیازمندان برای من بس است.» فاطمه تا این حد بی‌ادعاست. دلخوشی او تنها دیدن همان لبخند بی‌آلایش و واقعی نیازمندان است. «بعد از هر بار دیدن لبخند بر روی لبان نیازمندان، دوباره متولد می‌شوم.» احمدی توضیح می‌دهد كه فانی بودن در دنیا باعث شده راحت‌تر بتواند از نظر مالی كمك كند: «كمك به دیگران به شكرانه آن چیزی است كه خداوند به ما عطا كرده است.» او معتقد است كمك به نیازمندان در واقع كمك به خودش است و بارها بركات و تأثیر كمك به دیگران را در زندگی شخصی‌اش دیده است.