گزارش جامجم از برنامههای صداوسیما در ایام حج و خبرنگارانی که حالا در میقات هستند
این قوم به حج رفته ...
ستاد حج و زیارت سازمان صداوسیما در ایام حج طبق روال هر سال برنامههای متنوعی را ترتیب داده است كه از شبكههای مختلف سیما پخش میشود. از جمله این ویژهبرنامهها 20 تا 30 مستند است كه روی آنتن شبكههای سیما میرود و مستندهایی نیز از سرزمین وحی ارسال و پخش میشوند. همچنین پخش بخشهای خبری در شبكه خبر و بخشهای خبری دیگر، خوانش دعا و... بخشهایی از تدارك ستاد حج و زیارت سازمان برای این ایام هستند. حسن گروسی، رئیس ستاد حج و زیارت صدا وسیما، با ارائه گزارش از عملكرد و برنامههای این ستاد در هفته حج و ایام حج تمتع امسال گفته است: طبق برنامهریزیها و هماهنگیهای انجام شده با حوزههای مختلف رسانه از جمله سیما، صدا، برونمرزی، سیاسی، استانها و فضای مجازی، اكثر بخشهای رسانه ملی برای انتقال پیامهای فرهنگی، معنوی و سیاسی حج فعالند.
گروه اجتماعی شبكه یك سیما در این ایام، برنامه با كاروان را به صورت زنده روی آنتن میبرد. با كاروان به تهیهكنندگی مصطفی پورحامدی همزمان با آغاز اعزام زوار ایرانی آغاز شده است و به منظور پوشش آخرین اخبار و اطلاعات حج تمتع سال ۹۸ شنبه و سهشنبه پخش میشود. حالا با شروع ایام حج ابراهیمی، این برنامه با اجرای حامد عسكری از مدینه منوره و مكه مكرمه روی آنتن میرود و عوامل با كاروان لحظه به لحظه حجاج را در بقاع متبركه و خانه خدا همراهی میكنند. شعر خوانی، مداحی و نجوا با پیامبر اسلام (ص) و ائمه بقیع (ع) از بخشهای این برنامه است.
برپایی مجلس «روضه روضوان»
محمدحسین صیرفی، مجری برنامه یاد خدا شبكه قرآن، یكی از مجریانی است كه برای پوشش این رویداد به عربستان اعزام شده. این مجری در این ایام اجرای برنامه روضه رضوان از شبكه دو سیما را بر عهده دارد. مجله تصویری «روضهرضوان» برنامهای به تهیهكنندگی رسول آذرسرا است كه دوشنبه و جمعه مطابق با ایام حج تمتع از شبكه دو سیما پخش میشود.
1100 دقیقه
طبق آماری كه مسؤول گروه اعزامی صداوسیما ارائه داده است، تاكنون جمعا حدود 280 گزارش صوتی به مدت تقریبی 1200 دقیقه و نزدیك به 200 گزارش تصویری، تولیدی و خبری به مدت تقریبی 1100 دقیقه توسط گروه برای پخش به شبكهها ارسال شده است. همچنین یك نسخه از تمامی تولیدات گروه در فضای مجازی منتشر و همه برنامههای مورد نظر در پایگاه اطلاعرسانی لبیك و تمامی پیامرسانهای اجتماعی و شبكه تلویزیونی اینترنتی لبیك نیز پخش میشود.
یك انتقاد
رئیس ستاد حج و زیارت سازمان صداوسیما با اشاره به تراكم كار رسانهای در حج، كاهش سهمیه برنامهسازان صداوسیما در حج تمتع در سالهای اخیر را نادرست دانسته، از عدم همكاری عربستان به عنوان كشور میزبان انتقاد كرده و گفته است: متاسفانه در این خصوص با مشكلات عدیدهای مواجه هستیم و از ظرفیتهای بالای برنامهسازی، بهویژه مستندسازی در سرزمین وحی بهرهگیری نشده است.
برنامههایی برای همه شبكهها
در این ایام ادعیه، مستندها، نماهنگها و میان برنامههایی از شبكههای مختلف صداوسیما روی آنتن میرود. به گفته حسن گروسی، رئیس ستاد حج و زیارت سازمان صداوسیما این برنامهها با توجه به شعار حج تمتع امسال با عنوان «خودسازی، اخوت دینی، تمدن اسلامی» و با نگاه به وحدت اقوام، مذاهب، ملل مختلف و ابعاد سیاسی، فرهنگی و عبادی در حج، توسط نیروهای اعزامی به عربستان، تولید و از شبكههای مختلف رادیویی و تلویزیونی ملی و برونمرزی و استانها پخش میشوند. محمدعلی قیومی به عنوان خبرنگار شبكه خبر و ابراهیم شكوری خبرنگار خبرگزاری صداوسیما از كسانی هستند كه برای تهیه خبر و گزارش از حج و حجاج ایرانی به عربستان اعزام شدهاند.
به گفته گروسی غیر از روضه رضوان و با كاروان برنامههای دیگری نیز جهت اطلاعرسانی به مردم و بهویژه حجاج پیرامون مسائل فرهنگی، اجرایی، پزشكی و بحثهای مرتبط با نحوه اعزام از شبكههای مختلف رسانه ملی پخش شده است كه میتوان به آفتاب شرقی، تا نیایش، با همستان، گفتوگوی ویژه خبری، گفتوگوی ویژه قرآنی، مسافر قبله، خانه مهر، سمت خدا، میزبان، زمزم احكام و گفتوگوی ۲۱ اشاره كرد.
با آغاز ایام حج دعاهای كمیل و ندبه زائران ایرانی بیتا...الحرام از شبكههای یك، شبكه سه، قرآن، شبكه تلویزیونی اینترنتی لبیك و رادیو ایران و رادیو معارف تاكنون به طور زنده و تولیدی پخش شدهاند و در ادامه این ایام هم روی آنتن خواهند رفت. همچنین همایشهای بعثه مقام معظم رهبری، مراسم برائت از مشركین، دعای عرفه و همچنین گزارشهای خبری نیز به طور مستمر از شبكههای رادیویی و تلویزیونی پخش میشود. مراسم ایام تشریق نیز به طور ویژه و زنده در فواصل مختلف از شبكههای یك، سه، قرآن و معارف، شبكه تلویزیونی اینترنتی لبیك، پرس، العالم، الكوثر و برخی شبكههای رادیویی روی آنتن میرود.
شبكه قرآن و معارف سیما همچون دیگر شبكههای نام برده ویژهبرنامههایی را برای این ایام روی آنتن میفرستد. برای مثال در طول روز گزارشهای ارسالی از این رویداد را پخش میكند و دو باكس مستند تولید ستاد حج و زیارت را ویژه ایام حج تدارك دیده است كه هر روز ساعت 6 و 30 دقیقه و 15 و 30 دقیقه روی آنتن میروند. همچنین این شبكه در اوقات سهگانه اذانگاهی تصاویر مستقیم از مكه پخش میكند. مناجات با خدا هم در طول روز روی تصاویر زنده از مكه به صورت صداگذاری روی آنتن میرود. كلام بزرگان هم بخشی از برنامههاست كه در آن سخنرانی علما متناسب با روزهای حج هنگام اذان مغرب پخش میشود.
به نام اتحاد و برابری
محمدحسین صیرفی، مجری برنامه روضه رضوان است كه برای نخستینبار به حج تمتع مشرف شده است. او به عنوان شاهدی عینی، تجربه و حال و هوایش از سرزمین وحی را به جامجم میگوید: من بهواسطه اجرا در عتبات طی دو سال اخیر در برنامه آستان خورشید شبكه سه قدری با فضای اجر در مناسك مذهبی آشنا بودم اما وقتی وارد خاك عربستان و شهر پیغمبر (ص) شدم، واقعا فضای متفاوتی را دیدم. با طیف گستردهای از مذاهب مختلف از اقلیمها و آداب و رسوم مختلف روبهرو میشوی كه تفاوتهایشان حول محور كعبه و رسول خدا، به نقطه اشتراك بدل میشود. همه در یك روز خاص باید وارد بشوند، همه باید از لباس دنیایی جدا بشوند و با دو تكه احرام ادامه مسیر بدهند. فرقی نمیكند برای چه كشوری هستند و چه تحصیلات، مقام یا تمدنی دارند. این اشتراك تبدیل به گفتمان مشتركی میشود كه روز عید قربان خروجیاش با رمی جمرات نشان داده میشود.
سوژههایی متفاوت
او ادامه میدهد: اینجا برنامههای مختلفی از سیما، صدا، برونمرزی و گروههای خبری حضور دارند كه هركدام راهبرد مخصوص به خود را دارند. روضه رضوان نیز همینگونه است و اشتراكی با سایر برنامهها ندارد. ما سعی داریم خوب ببینیم و خوب روایت كنیم. این روایت را سعی كردیم با رنگ و بوی متفاوتی ارائه دهیم. مثلا وفات دو امام (ع) را داشتیم كه سعی كردیم به شخصیتهایشان بپردازیم، خصوصا امام باقر (ع) كه مزارشان بقیع مدینه است. برنامههایی از این دست زیاد داشتیم. مثلا بر سر مزار مادر امام رضا (ع) رفتیم و سلام بینندگان را رساندیم. در بخشی دیگر به فراخور موضوع، از حضور قاریان كشورمان كه در اینجا حضور دارند بهره بردیم. مثلا یكی از قاریان در صحن مسجدالنبی قرآن تلاوت كرد كه هم در فضای مجازی دیده شد و هم برای دیگر ملیتها صدای این حنجره ایرانی و تسلطش جالب بود. همچنین بخشی به عنوان روایت حسی از بقیع، مساجد و... را داریم و در كنار آن مختصات جغرافیایی و تاریخی اماكن را هم ارائه میدهیم.