دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی از عزم این شورا برای تدوین جدید ضوابط نشر خبر داد
ضوابط نشر به‌روز رسانی می شود
از زمستان سال گذشته دكتر سعیدرضا عاملی، دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی است؛ مردی كه استاد گروه ارتباطات دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران بوده و پیش از این یك‌بار دیگر با او درباره مطالعات گسترده‌اش درباره فضای مجازی گفت‌وگو كرده بودم. این بار برخلاف زمانی كه دكتر عاملی به عنوان رئیس دانشكده مطالعات جهان دانشگاه تهران، گفت‌وگوی مفصلی با ما داشت، با سمت دبیری شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و در فرصت كوتاه، در حاشیه اعطای مجوز به چند شركت صوت و تصویر فراگیر به سؤالات ما پاسخ دادند. مقوله نشر كتاب و ساماندهی به مد و لباس به عنوان دو مسأله مهم فرهنگی، اصلی‌ترین موضوع گفت‌وگوی ما بود؛ دو موضوعی كه زیرمجموعه فرهنگ محسوب می‌شوند و شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، موظف به سیاستگذاری، تدوین ضوابط و نظارت بر این دو حوزه هم هست. شاید نیازی به یادآوری نباشد كه روسای قوای سه‌گانه، جمعی از وزرا، نماینده‌ای از شورای نگهبان و تعدادی از شخصیت‌های حقیقی از جمله اعضای شورای‌عالی انقلاب فرهنگی هستند و مصوبات این شورا سند بالا‌دستی برای وزارتخانه‌ها، نهادها و سازمان‌های فرهنگی و مرتبط با فرهنگ محسوب می‌شود. بنابراین اقدامات این شورا در تصمیم‌گیری‌های كلان بسیار مهم محسوب می‌شود.
ضوابط و مقررات نشر به همان میزان كه برای كتاب‌های تالیفی اعمال می‌شود، بر ترجمه هم حاكم است. كتابی كه مجوز و فیپا دریافت می‌كند، یعنی به لحاظ محتوایی ارزیابی شده و فرقی ندارد ترجمه باشد یا تالیف.
درست است، اما پیشی گرفتن میزان كتاب‌های ترجمه به كتاب‌های تولیدی، باعث شده به اقتصاد نشر در كشورمان لطمه وارد شود. ناشر ایرانی می‌تواند هر كتابی را وارد كند و با كمترین هزینه ترجمه و منتشرش كند. معمولا كتاب‌های ترجمه به دلیل تبلیغات گسترده بین‌المللی فروش خوبی هم دارند، اما این اتفاق برای كتاب‌های تالیفی نمی‌افتد. فكر نمی‌كنید در مورد نشر كتاب‌های ترجمه نیازمند ضوابط خاصی هستیم كه رقابت بین كتاب‌های ایرانی و خارجی كمی منصفانه‌تر باشد؟
یعنی معتقدید كتاب‌هایی كه ترجمه می‌شود باید مالیات بیشتر یا تعرفه‌های سنگین‌تری داشته باشند!
به نظر می‌رسد شرایط كنونی را این طور می‌توان توصیف كرد كه ناشر ایرانی بدون هیچ تعرفه‌ای، محتوای فرهنگی وارد می‌كند و عرصه برای كتاب‌های تالیفی تنگ شده است.
در دنیای ارتباطات فراگیر، ضابطه‌گذاری برای واردات محتوا، كار سختی است. چون شما با محتوای بسیار گسترده‌ای در سطح ترابایت و اكسترابایت در فضای مجازی مواجه هستید و اگر ناشر یا مصرف‌كننده توسط قانون یا به هر شیوه دیگری محدود شود، حتما از طریق دیگری محتوای مورد نظرش را به دست خواهد آورد.
یعنی با تعرفه‌گذاری موافق نیستید؟
من فكر نمی‌كنم كه با تعرفه‌گذاری مالی بتوانیم این مسأله را مدیریت كنیم. در این مورد نیازمند تعرفه‌گذاری‌های محتوایی هستیم.
تعرفه‌گذاری محتوایی چطور انجام می‌شود و آیا شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در این باره اقدامات یا برنامه‌ای دارد؟
از وزارت ارشاد درخواست كرده‌ایم كه یك لایحه پیشنهاد بدهد برای به روز رسانی ضوابط مرتبط با كتاب.
این اقدام چه زمانی به نتیجه خواهد رسید؟
درخواست لایحه را در بازدید از نمایشگاه بین‌المللی كتاب تهران مطرح كردم و چند روز پیش در جلسه‌ای بار دیگر از دكتر جوادی عزیز خواستم كه لایحه مذكور را آماده كنند تا بتوانیم در این باره برنامه‌ریزی كنیم.
درباره ساماندهی وضعیت مد و لباس چطور؟ چه اقدامات و برنامه‌هایی انجام شده است؟
براساس مصوبات قبلی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در حوزه حجاب و عفاف، وزارت صنایع موظف شده در زمینه لباس برنامه‌ریزی كند و وارد اجرا شود. اخیرا هم چند اقدام شایان توجه داشته كه در راستای تامین نیازهای مردم است. چون مهم‌ترین مسأله این است كه لباس مناسب با حجاب و عفاف كه مورد نیاز و تقاضای مردم است در بازار وجود داشته باشد اما متاسفانه لباس‌های موجود در بازار دارد بر لباس سالمی كه مردم از آن استفاده می‌كنند، غلبه می‌كند.
شاید به این دلیل است كه مردم برای بازار تصمیم می‌گیرند و میزان تقاضاست كه تولیدكنندگان لباس را به سمت تولیدات نامناسب هدایت كرده است.
بله به تقاضای مردم مرتبط است و جای تاسف دارد كه در برخی فروشگاه‌های خارج از كشور، لباس‌های مناسب با حجاب و عفاف را راحت‌تر می‌توان تهیه كرد تا در بازار ما كه بسیار دچار تشویش شده است.
