چطور یك هیات كمهزینه اما با صفا برگزار كنیم؟
در تدارك عزای ارباب
میگویند اگر در جمعی دو نفر باشند و نیت به برگزاری مجلس و ذكر اهل بیت داشته باشند، سومین نفری كه در جمع آنها حضور دارد، حضرت زهرا(س) است. برای همین است كه اول از همه باید بگوییم اگر چنین نیتی دارید، دور همه ترسهای اقتصادی و اینكه چند نفر میآیند و قرار است چه بشود را خط بكشید و خودتان را به دل ماجرا بیندازید. اما بعد از آن خوب است كه حساب و كتابی داشته باشید و بدانید كه چقدر بودجه دارید، چهكسانی كمكحالتان هستند و قرار است چطور مراسمی بگیرید. البته كه این هزینهها در هر هیات و حسینیهای بالا و پایین دارد و تغییری در اصل ماجرا ایجاد نمیكند. اصل همان است كه شهادت اباعبدا... سینه به سینه نقل شده و به امروز رسیده است؛ بقیه هرچه هست فرع است. پس همان اصل را بچسبید و فرعیات را به شكلی ساده اجرا كنید تا بتوانید از پس مخارج آن بربیایید و چنین فرصتی را از دست ندهید.
اولین موضوع برای برگزاری یك هیات، دغدغه جا و مكان برگزاری مراسم است كه خب اگر گزینه مناسبی نداشته باشید، هزینه زیادی برایتان خواهد داشت؛ اما واقعیت این است كه پیشنهادهای خوبی برای این كار وجود دارد.
مسجد: بهترین پیشنهاد این است كه به مسجدهای كوچك محلی سر بزنید و با هیات امنای آن درباره نیت و هدف و نوع مراسمتان صحبت كنید. خیلی از مساجد در دهه اول محرم، برنامه هیاتی خاصی ندارند و همان روال همیشگیشان برقرار است؛ برای همین اگر بتوانید مراسمتان را در مسجد برگزار كنید، بهموقعیت خیلی خوبی دست پیدا كردهاید. اول اینكه به توصیه امام راحل كه فرمودهاند مساجد را پر كنید، عمل كردهاید و مسجد را جایی برای رفت و آمد زیاد آدمها قرار دادهاید. دوما هم اینكه اگر بودجه مالیتان كم بوده است، دیگر هزینه زیادی(شاید هم هیچهزینهای) بابت جا و حتی بابت سخنران نمیپردازید و همان امام جماعت و پیشنماز مسجد، میتواند برای آدمهایی كه به هیات آمدهاند، سخنرانی كند.
تكیه در خیابان: اگر كسی را میشناسید كه ساختمانش را خراب كرده و میخواهد آنجا را بسازد و هنوز این كار را انجام نداده است، میتوانید از او خواهش كنید و در آنجا به مدت ده شب، تكیهای برقرار کنید، البته تكیه زدن هم هزینههایی دارد؛ خرید برزنت و نصب و برداشتش و....
خانه: زیرزمین یك خانه، پاركینگ یك مجتمع یا حتی داخل خانهتان هم میتواند پیشنهاد خوبی برای این كار باشد. چنین فضاهایی برای شروع كار كفایت میكند و میشود آن را با یك پرچم و پارچه مشكی به یك حسینیه دلنشین تبدیل كرد. عموما هم اگر با همسایهها صحبت كنید، احتمالا خیلی مخالفت نمیكنند كه برای فقط ده شب، ماشینهایشان را داخل پاركینگ مجتمع نگذارند.
طلبههای جوان
اول از همه نیتتان این باشد كسی در هیات سخنرانی كند كه حرفی برای گفتن داشته باشد و بر دانستههای مخاطبانش اضافه كند. اما همانطور كه گفتیم، اگر برنامهمان را در مسجد برگزار كردیم، خود روحانی و پیشنماز مسجد، سخنران مراسم ما میشوند و دیگر لازم نیست بابت این موضوع هزینهای بپردازیم. اما اگر این اتفاق نیفتاد، چند راه وجود دارد. طبیعتا اگر میخواهید روحانی معروفی را به مراسمتان دعوت كنید باید هزینهای جدا برایش كنار بگذارید، چون یك روحانی مطرح، شبی چند جا برای سخنرانی میرود و این شغل اوست و باید بودجهای مشخص را به این موضوع اختصاص بدهید. اما اگر نمیخواهید این كار را انجام بدهید و بودجهتان خیلی محدودتر از این حرفهاست، میتوانید از طلبههای جوان حوزههای علمیه كمك بگیرید. در این حوزهها، روحانیهایی هستند كه به تازگی طلبه شدهاند و اتفاقا حرفهای خوبی برای گفتن دارند. اگر شما درخواست خود را به مسؤول حوزه بگویید، احتمالا او خودش كسانی را به شما معرفی میكند. در غیر این صورت، از خود طلبهها بپرسید و قطعا هستند كسانی كه این كار را انجام میدهند و هزینه كمی دریافت میكنند؛ هزینهای كه خودشان هم آن را طلب نمیكنند و شما به پاس این ده شبی كه به مجلس آمدهاند و وقت گذاشتهاند، مبلغی برای قدردانی به آنها میدهید. این كار برای تمرین سخنوری خودشان هم خیلی خوب است و اتفاقا از پیشنهاد شما بسیار استقبال میكنند.
استعدادیابی كنید
مداحهای معروف در این شبها آنقدر سرشان شلوغ است كه باید از ماهها پیش برای مراسمتان با آنها هماهنگ میكردید، چون قطعا دیگر پیدایشان نمیكنید و به هیاتهای دیگر قول دادهاند. پس باید بگردید و افراد خوشصدا و اهل دل دیگری را در جمع خودتان پیدا كنید. چیزی كه ما میدانیم این است كه به تازگی پویشی راهافتاده است كه یك مداح مشخص، یكسری مداح جوان میشناسد كه هركسی میخواهد مراسمی بگیرد، به او خبر میدهد و او یك مداح به بانی هیأت معرفی میكند. داستان هم این است كه پول كمی كه به این مداح جوان و همه مداحهای این پویش پرداخته میشود، در نهایت جمع میشود و صرف امورخیریه میشود. اگر هم نخواستید از چنین كمپینی استفاده كنید، میتوانید یك جوان خوشصدا در بین دوستانتان و گروهی كه با همت هم تصمیم به برگزاری هیات گرفتهاید پیدا كنید تا زیر نظر یك روحانی و بزرگتر، شعرهایی در وصف اهل بیت بخواند.
صدایم را بشنو
دنبال حاشیه نباشید؛ اگر قرار است صدا برسد كه با دستگاههای شش كاناله هم میرسد. بهترین راه به صرفه و كمهزینه برای سیستم صوتی یك هیات، اجاره كردن آن برای ده شب است. در واقع راه آسانتری وجود ندارد مگر اینكه بخواهید سالهای بعد هم مراسم بگیرید و آنوقت دیگر شاید خریدن سیستم از اجاره هر ساله بهتر باشد. البته كه خریدن یك سیستم صوتی، علاوه بر پول خرید، هزینههای جانبی مثل سرویس و نگهداری هم دارد كه در طول سال،
گریبان تان را میگیرد و اگر به دادش نرسید، در سال بعد، هزینه مضاعفی را در وقت كم روی دستتان میگذارد. با همه این احوال اگر همچنان به فكر خرید هستید، میتوانید به جای دستگاههای 20 كاناله خارجی، یك دستگاه شش كاناله ایرانی بخرید كه هم صدای خوبی دارند و هم جوابگوی مراسمتان هستند؛ البته در صورتی كه توقع صداهای آنچنانی نداشته باشید. مشخص است كه اگر دنبال این داستانها باشید، هزینههایتان هم سیر صعودی به خودش میگیرد و میرسد جایی كه از پس آن برنمیآیید. پس توقعتان را متناسب با بودجهتان انتخاب كنید و مثل همیشه، به اصل، بیشتر از فرعیات موضوع دقت كنید.
طعام ارباب
اگر قرار به كم كردن هزینه در غذای نذری است، بهتر است یا آشپز منصفی پیدا كنید یا كلا فهرست غذاهایتان را بر مبنای غذاهای كمخرج بنویسید اما به سمت كم گذاشتن در مواد غذایی یك پرس غذا نروید. اینكه تصمیم بگیرید قیمه بدهید اما گوشت خیلی كمی بریزید یا برنج هندی بدهید، خیلی كار قشنگی نیست. سفره امامحسین(ع) است؛ پس به كیفیت غذا دقت كنید و غذای پر به دست مردم بدهید. هیاتدارهای قدیم میگویند كم نبوده دفعاتی كه مثلا برای صد نفر غذا تدارك دیدهاند اما به اندازه 150نفر پخش كردهاند و بركت داشته است. ضمن اینكه آشپزخانههایی هم وجود دارد كه اگر بگویید غذا را برای چنین مراسمی و به چنین نیتی میخواهید، تخفیفات خوبی برایتان در نظر میگیرند و آنها هم در ثواب كارتان شریك میشوند. یكی از كارهای خوب این است كه خودتان یك آشپز حرفهای در جمعتان داشته باشید تا فقط بابت مواد غذایی هزینه كنید و دیگر خرجی برای دستمزد آشپز نداشته باشید. در آخر هم میتوانید غذاهای كمهزینه را بهعنوان نذری هیاتتان در نظر بگیرید. غذاهایی ارزان مانند آش كه هزینه زیادی ندارد و بركتش به آب است. ساندویچ كتلت، كوكو و نان و پنیر و سبزی هم پیشنهادهای بهصرفهای هستند كه اتفاقا خیلی هم مزه میدهند.
پرچم را برافراز
اگه قرار باشد هیات كمهزینه باشد و به اصل ماجرا بیشتر توجه شود تا حاشیه، یك پرچم ساده صلیا...علیك یااباعبدا... هم كافی است تا فضایتان را به یك حسینیه تبدیل كند. میتوانید به بازار تهران سری بزنید و سراغ راسته مخصوص این پارچهها و پرچمهای محرمی را بگیرید تا همه آنجا را نشانتان دهند؛ پارچهها و پرچمهای بسیار زیبا و با قیمت مناسب و خوبی در آنجا پیدا میكنید.
حتما هم لازم نیست سراغ زربافتها و كتیبه بروید. این پارچههای معمولی هم میتوانند حال و هوای هیاتتان را دلنشین و مناسب برای عزاداری اباعبدا... كنند. حالا اگر میخواهید كمی بیشتر هزینه كنید، میتوانید پارچه سیاه بیشتری بگیرید و دور تا دور محل مراسمتان را بزنید و رویش را هم با كتیبه كار كنید.