شروع توفانی  ترور خاموش

قسمت اول این سریال به پرونده‌های قضایی پر سرو صدای چند سال اخیر اختصاص داشت

شروع توفانی ترور خاموش

یك شروع غافلگیركننده سریال تلویزیونی می‌تواند مخاطب را پای آن بنشاند. به همین دلیل نویسنده باید قصه را از یك نقطه شوكه‌كننده شروع كند و بعد كارگردان با یك اجرای خوب و كات‌های مناسب در كار بتواند مخاطب را به قول معروف نمك‌گیر سریال كند که از جایش تكان نخورد. شاید این كلمات در ظاهر ساده باشد، اما نیاز به تحقیق گسترده‌ای دارد تا اولین صحنه، خاص و منحصر به فرد باشد و مخاطب در دیگر آثار تلویزیونی با چنین شروعی رو‌به‌رو نشده باشد. به همین دلیل این موضوع كار نویسنده وكارگردان را سخت می‌كند، به‌ویژه كارگردان را. چون یك میزانسن و دكوپاژ كارگردان می‌تواند شروع خوب یك نویسنده را ضعیف یا خیلی قوی كند. این اتفاق در اولین قسمت از سریال تلویزیونی ترور خاموش به كارگردانی احمد معظمی رخ داد. معظمی تلاش كرد در ابتدای مسیر یك گام محكم بردارد و مخاطب را درگیر تماشای سریال كند. به همین دلیل با دكوپاژ درست به صحنه‌هایی كه روی كاغذهای فیلمنامه نوشته شده بود، جان داد و توانست در اولین قسمت، بینندگان تلویزیون را شوكه كند. اولین صحنه مجموعه ترور خاموش با صحنه‌ كودك همسری و فروش كودكان در ازای پول برای تهیه مواد مخدر آغاز شد؛ آغازی تلخ و دردناك اما تاثیرگذار، زیرا متاسفانه این مورد یكی از معضلات اجتماعی روز است كه در سال‌های اخیر با بحث‌های فراوانی رو‌به‌رو شده است. اما همیشه قوه قضاییه به محض خبردار شدن از چنین معضلی برخورد قاطع انجام داده است. مصرف قرص‌های روانگردان، تعقیب وگریز، ورود مواد مخدر به ایران به شكل كلان و ... از دیگر مواردی بود كه بینندگان در قسمت اول سریال شاهد آن بودند. به همین دلیل به تحلیل جزئیاتی پرداختیم كه در این قسمت دیده شده است.

شكسته شدن قالب نقش‌های راد
مگر می‌شود نام سعید راد را به زبان بیاوریم و مردم به یاد نقش‌های ماندگار این بازیگر در فیلم‌های سینمایی نیفتند؟ این هنرمند پیشكسوت تا به امروز نقش‌های قهرمانان را بازی كرده و همیشه كارگردانان هم از این هنرمند به دلیل فیزیك مناسبی كه دارد در نقش‌های اكشن و هیجانی استفاده می‌كردند، به همین دلیل، راد در قالب چنین نقش‌هایی دیده شده است.
البته سعید راد بازیگر سختگیری است و راحت تن به بازی نمی‌دهد، مگر آن‌كه خیالش از كارگردان و گروه راحت باشد و بداند نقشی كه قرار است بازی كند، تاثیرگذار است. همین روحیه راد باعث شده تا مخاطبان تلویزیون خیلی به ندرت شاهد بازی او در سریال‌های تلویزیونی باشند. آخرین بار او را در تله‌فیلم ساعت به وقت صفر به كارگردانی احمد معظمی دیده بودند كه سال‌ها پیش تولید و پخش شده بود و حالا راد بعد از سال‌ها به تلویزیون بازگشته، آن هم با نقشی متفاوت كه تا به امروز مخاطبان او را در قالب چنین نقشی ندیده بودند.
این هنرمند در سریال ترور خاموش نقش یك استاد دانشگاه را ایفا می‌كند، استادی كه البته كارش را به درس و دانشگاه محدود نكرده است، چرا‌كه او یك محقق اجتماعی است و می‌خواهد تغییراتی در جامعه به وجود بیاورد، به‌ویژه در حوزه معضلات اجتماعی همچون مصرف قرص‌های روان گردان از سوی دانش‌آموزان و دانشجویان، معضل كودك همسری و ...
در واقع احمد معظمی، كارگردان سریال این ریسك را به جان خریده و قالب نقش‌های سعید راد را شكسته و از او در نقشی به غیر از كارهای هیجانی استفاده كرده است. نكته قابل تامل این است كه همین موضوع برای مخاطبان غافلگیركننده بود، زیرا با دیدن نام سعید راد در تیتراژ سریال ناخودآگاه تصور یك بازی اكشن داشتند كه با تماشای سریال، تصوراتشان كاملا به‌هم خورد.


نویسنده‌ای در تاریكی!
مرتضی اصفهانی نویسنده و مشاور پروژه‌های امنیتی است كه تا به امروز در سینما و تلویزیون ساخته شده است، اما نكته جالب این است كه خیلی نام و نشانی از این نویسنده در رسانه‌ها به چشم نمی‌خورد، حتی می‌شود گفت كه او یكی از نویسندگان بی‌نام و نشان است كه همیشه در تاریكی بوده و هرگز تلاشی هم نكرده از این تاریكی خارج شود. در واقع اصفهانی از آن دست نویسندگان است كه علاقه‌ای به رسانه‌ای شدن ندارد، به همین دلیل تا به امروز مصاحبه‌ای با هیچ رسانه‌ای انجام نداده است.
یكی از ویژگی‌های بسیار مهم اصفهانی این است كه بسیار اهل تحقیق بوده و هر فیلمنامه‌ای كه نوشته یا مشاوره آن را به عهده داشته، امكان نداشته بدون تحقیق باشد. در واقع تحقیقات او از كف خیابان شروع می‌شود و تا كلان ادامه دارد. از كارهای اصفهانی در سینما و تلویزیون می‌توان به شبی كه ماه كامل شد، سارق روح، سیانور، امكان مینا، ماجرای نیمروز 1 و 2، بادیگارد، تعبیر وارونه یك رویا، روباه و ... اشاره كرد.
او برای ساخت سریال ترور خاموش هم از ابتدا همراه گروه بوده و تحقیقات درباره مواد مخدر را در سطح كلان انجام داده و این  تحقیقات را محدود به ایران نكرده، بلكه مرزهای ایران را پشت سر گذاشته و برای این معضل اجتماعی تحقیقات خارج از ایران انجام داد و در برخی از صحنه‌های سریال این دانش به مخاطبان ارائه می‌شود كه خط ترانزیت مواد مخدر كه هر روز هم نوع جدیدش به بازار عرضه می‌شود ، چطور از كشورهای دیگر
به ایران می‌‌آید.
سریال تلویزیونی ترور خاموش از زاویه‌ای جدید به موضوع مواد مخدر نگاه كرده است و همین نگاه تازه مشاور و نویسنده در كار باعث شده تا در قالب بخش‌هایی از صحنه‌های سریال به دانش مخاطب هم در حوزه مواد مخدر اضافه شود تا بداند چگونه كشورهای اروپایی درصدد پخش مواد مخدر صنعتی جدید به كشورهای آسیایی هستند و ... این سریال تلویزیونی بی آن كه مخاطب را خسته كند، اطلاعات مفیدی در اختیار بینندگان تلویزیون می‌گذارد. یكی از پیام‌های این سریال این است كه هر فردی در خانواده‌اش باید ستاد مبارزه با مواد مخدر را راه‌اندازی كند تا مراقب فرزندانمان باشیم.
معظمی درخصوص حضور مرتضی اصفهانی گفته است: «حضور او در كنار پروژه به عنوان مشاور، نعمت به حساب می‌آید. من لحظه به لحظه در كنار او یاد می‌گرفتم و هدف او یك كار باكیفیت است و طرح‌هایی به نویسنده ارائه می‌دهد كه مو  لای درزش نمی‌رود. در «سارق روح» و «ترور خاموش» هر روز كنار من بود و كمك می‌كرد، به‌ویژه برای صحنه‌هایی كه درك آنها برای من سخت بود.»


یك فیلمنامه جذاب
شایسته ایرانی، بازیگر ترور خاموش با بیان این‌كه در دانشگاه آزاد، تئاتر خوانده و تجربه‌های زیادی در این عرصه داشته،
در برنامه صبح‌بخیر شبکه سه گفت: «به خاطر علاقه‌ام به سینما كشیده شدم و از جمله در فیلم «آینه‌های روبه‌رو» بازی كردم. در تلویزیون خیلی تجربه زیادی نداشتم و اولین سریالم كار طنز سعید آقاخانی بود كه طنز و جذاب بود. سال گذشته هم در سریال تاریخی محمدرضا ورزی به نام «ایراندخت» بازی داشتم. وی افزود: نقش‌های خیلی خاص و متفاوت برای خانم‌ها نوشته نمی‌شود برای همین اگر فیلمنامه‌ای بخوانم كه نقش خاص‌تری داشته باشد، سعی می‌كنم قبول كنم. درباره ترور خاموش هم اولین چیزی كه مرا جذب كرد، فیلمنامه آن بود كه برایم خیلی مهم بود. چیزی كه برای من جذاب بود این بود كه با جزئیات بیشتری به موضوع پرداخته شده و این جزئی‌نگری در شخصیت پردازی‌ها نیز به چشم می‌خورد. یك ماه برای این كار دورخوانی داشتم و تحقیقاتی درباره نقشم كه از قسمت پنجم شروع می‌شود، داشتم و با نویسنده گپ زدم. این دورخوانی‌ها كمك كرد تا به ارتباط با كارگردان و شخصیت‌ها برسم.»
ایرانی درباره تركیب بازیگران اظهار كرد: «وسواس در انتخاب بازیگران در این سریال زیاد بود و همه بازیگران درست در جای خود قرار گرفتند. دورخوانی قبل از تولید خیلی كمك كرد و باعث شد شناخت بیشتری نسبت به شخصیت‌ها داشته باشیم و بدانیم نقش روبه‌رویمان چقدر به نقش نزدیك است و چطور می‌توانم با او ارتباط بگیرم.»



چه شد كه صدای فلاحی پخش نشد؟
تولید سریال ترور خاموش از سال گذشته شروع شد و از قبل هم اعلام شده بود كه تیتراژ سریال را مازیار فلاحی خوانده است و قرار است با صدای او روانه آنتن شود، اما علیرغم این اطلاع رسانی كه پخش سریال تلویزیونی ترور خاموش از شب جمعه شروع شد، اما صدای مازیار فلاحی در تیتراژ شنیده نشد و به جای او مخاطبان شنونده صدای رضا یزدانی بودند. البته این مساله به دلخوری رضا یزدانی منجر شده است، چرا كه او در فضای مجازی و در صفحه اینستاگرامش اظهار دلخوری كرده است. بعد از بررسی جام‌جم به این نتیجه رسیدیم كه با توجه به این‌كه قرار نبود سریال ترور خاموش در ماه محرم پخش شود، مازیار فلاحی با ریتم دیگری تیتراژ را خوانده بود كه با این ایام همخوانی نداشت، به همین دلیل تیتراژ سریال تغییر و با صدای رضا یزدانی پخش شد.


معظمی‌ها در شبکه یک
عده‌ای در سینما و تلویزیون خانوادگی فعالیت می‌كنند. برخی زوج هستند همچون محمود پاك نیت و مهوش صبركن، بعضی دیگر پدر و دختر همچون مجید مظفری و نیكی مظفری، مادر و دختر مثل پروین قائم‌مقامی، بهاره رهنما و... البته تعداد خانواده‌ها كم نیست. عده‌ای هم برادر هستند كه فعالند كه در این باره می‌توان به برادرهایی همچون سیروس و خشایار الوند، برادران محمودی، برادران افخمی و... اشاره كرد. برادران معظمی هم از این دسته هستند و احمد و محمود در طول سال‌های اخیر فعالیت شان بیشتر شده و تا به امروز تله‌فیلم و مجموعه‌های بسیاری را برای مخاطبان تولید كرده‌اند كه با اقبال آنها هم رو‌به‌رو شده است، اما نكته با نمك ماجرا این است كه چندی پیش سریال بوی باران از شبكه یك پخش شد كه با حواشی زیادی هم رو‌به‌رو شد. جالب است که به محض تمام شدن سریال بوی باران به كارگردانی محمود معظمی كار برادرش احمد معظمی با نام ترور خاموش روانه آنتن شبكه یك شده و همین باعث شده تا برادران معظمی نقش پررنگی در شبكه یك داشته باشند. البته هم سریال بوی باران با اقبال مخاطبان رو‌به‌رو شد و هم این‌كه سریال ترور خاموش شروع شوك كننده‌ای برای مخاطبان داشته است. ضمن این‌كه این قسمت نشان می‌داد كه احمد معظمی با درایت و دانش این سریال را كارگردانی كرده است و زوایای دوربین و كات‌های به‌جا، نوید یك سریال هیجانی را به مخاطبان می‌دهد.



حرکت روی خط ملتهب
چندی پیش بود كه خبر ازدواج دختری 11 ساله و پسری 22 ساله از شهرستان بهمئی استان كهگیلویه و بویر احمد در فضای مجازی منتشر شد كه با واكنش و حواشی بسیاری رو‌به‌رو بود، اما با برخورد قاطعانه قوه قضاییه ماجرای عقد دختر باطل شد. تعداد این دختران و پسران كه زودهنگام ازدواج می‌كنند، كم نیست، اما نكته قابل تامل پرداخت به این موضوع در سریال ترور خاموش بود كه همین پرداخت با غافلگیری مخاطبان رو‌به‌رو شد. شروع سریال لانگ شات از كلانشهری همچون تهران بود و بعد در این تصویر صدای دست و هلهله عروسی شنیده شد و بعد دوربین كات خورد و در كهنه رنگ خانه‌ای قدیمی نشان داده شد كه پشت این در، دختری 12 ساله در سفره عقد كنار مردی میانسال نشسته است. احمد معظمی، كارگردان سریال در نمایی دیگر نشان می‌دهد كه این دختر بی سواد است و در دفتر عاقد به جای امضا، انگشت می‌زند. معظمی در این صحنه به زیبایی تصویرگر صحنه‌های تلخ و گزنده كودك همسری است و این‌كه چطور كودكان خانواده‌های معتاد فروخته می‌شوند. حتی در صحنه‌ای زهرا فراهانی كه ایفاگر نقش معاون دادستان است خطاب به دیگر شخصیت‌های قصه از داستان بچه‌ای می‌گوید كه از بدو تولد در خانه‌ای بزرگ شده بود كه مواد مخدر مصرف می‌كردند و او هم معتاد شده بود... گرچه قصه این كودكان تلخ است، اما باید گفته شود تا روزی به جایی برسیم كه این معضل اجتماعی حل شود.


خودكشی دانش‌آموزان و دانشجویان
دانش آموزان كه باید غول كنكور را پشت سر بگذارند، اضطراب زیادی دارند. از یك طرف قبول شدن در كنكور و آینده‌شان مطرح است و از سوی دیگر فشارهای خانواده. به همین دلیل تحت تاثیر تبلیغات كاذب قرار می‌گیرند و تن به خوردن قرص‌هایی می‌دهند كه تمركزشان را زیاد كند تا بتوانند بیشتر بیدار بمانند و درس بخوانند. در حالی كه این دانش را ندارند كه نه تنها این قرص‌ها اعتیادآور است، بلكه تاثیرات بسیار مخربی روی مغز می‌گذارد و منجر به خودكشی می‌شود، حتی قشر دانشجویان هم تن به این ماجرا می‌دهند. احمد معظمی در سریال ترور خاموش روایتگر این قشر از دانش‌آموزان است كه چطور بعد از مصرف، مغزشان تعطیل می‌شود و دست به خودكشی می‌زنند. كارگردان برای صحنه خودكشی، اتاق تاریكی را نشان می‌دهد و بعد دو دانش‌آموز را نشان می‌دهد كه به بالای كتابخانه می‌روند و خودكشی می‌كنند.


زنانی از جنس‌های متفاوت
معمولا نقش زنان در آثار نمایشی كلیشه‌ای است، اما در سال‌های اخیر این روند تغییر كرده و نویسندگان تلاش می‌كنند كه نقش‌های متفاوتی برای زنان بنویسند كه خوشبختانه این اتفاق در سریال ترور خاموش افتاده است. یكی از شخصیت‌های این قصه معاون دادستان است كه معظمی، زهرا فراهانی را برای این نقش انتخاب كرده است. او یك زن مقتدر است كه در كارش با كسی شوخی ندارد و مقابل معضلات اجتماعی تمام قد می‌ایستد. كارگردان بازی خوبی از این بازیگر گرفته تا شخصیت برای مخاطب هم جذاب باشد. همچنین در بخشی از سریال فهیمه مومنی در نقش یك روان‌شناس دیده شد كه دختر استاد دانشگاه قصه (سعید راد) است. او كلاسی با حضور كسانی دارند كه روزگاری درگیر اعتیاد بودند و تصمیم گرفته‌اند با مواد مخدر خداحافظی كنند. در این كلاس حرف‌های دل این قشر از افراد جامعه به درستی زده می‌شود كه برای مخاطبان هم جنبه آموزشی دارد كه چطور با فردی كه اعتیاد را كنار گذاشته صحبت كنیم تا او دوباره به‌سمت مواد‌مخدر پناه نبرد.