نتایج تحقیقات مختلف نشان میدهد استفاده از پهپادها در تحویل كالا در برخی مناطق میتواندگام موثری در حفظ محیط زیست باشد
پهپادهای مهربان با طبیعت
این روزها كه در عصر تجارت الكترونیك هستیم، هر كس میتواند فقط با یك كلیك در فضای مجازی فروشگاهها، هرچیزی را كه دوست دارد، سفارش دهد. اما رسیدن این كالا به منزل، انرژی زیادی لازم دارد. كالاها پس از تولید در كارخانه، حمل شده و وارد انبارها میشوند و سپس از آنجا به خانهها ارسال و به مشتریان تحویل داده میشوند. این جابهجاییها و تسهیلات تحویل كالا به مشتریان، هزینههای زیستمحیطی زیادی دارد. بنابر بررسیهای انجام شده، بخش حملونقل در آمریكا مسؤول ایجاد ۲۹درصد از انتشار گازهای گلخانهای است كه كامیونهای كوچك و بزرگ حمل بار، یك چهارم گازهای گلخانهای مربوط به سامانه حملونقل را تولید میكنند. انتشار گازهای گلخانهای در سامانههای حملونقل جهان در جریان تحقیق مركز دادههای انتشار گازهای گلخانهای در سال ۲۰۱۰ حدود ۱۴ درصد اعلام شده است. مشكل گازهای گلخانهای، چیزی است كه فناوری آن را بهوجود آورده است و البته برخی هم معتقدند با خود فناوری میتوان این مشكل را برطرف كرد. پهپادها ابزاری برای كمك به كاهش تولید گازهای گلخانهای در جهان هستند. این روزها در ایران هم سازمانها و كسبوكارهای مختلفی در پی استفاده از این ابزار روزآمد برای بالابردن سرعت و كاهش هزینهها هستند كه البته رویكرد مثبت و محیطزیست دوستانهای محسوب میشود. ماجرای خبر سورپرایز وزیر ارتباطات در هفته گذشته و واكنشهایی كه درپی اعلام خبر استفاده از پهپاد در سامانه پستی به دنبال داشت را بهانه كردیم تا به موضوع پهپادها و نقش آنها در حملونقل و تبادل كالاها بپردازیم.
شركت وینگ هم كه مانند گوگل از زیرمجموعههای شركت مادر آلفابت است، از بهكارگیری خدمات حمل كالا با استفاده از پهپادها خبر میدهد كه میتواند منجر به كاهش گازهای گلخانهای شود.
از طرفی مدیر اجرایی شركت پست آمریكایی یونایتد پارسل سرویس (UPS)، وقتی با كمك یك پهپاد كه از روی سقف كامیون تحویل كالا بلند شده بود، كالایی را مقابل یك خانه انداخت، اعلام كرد این آزمایش «گامی بزرگ» در جهت كاهش انتشار گازهای گلخانهای این شركت است.
بنابر تحقیقاتی كه اخیرا انجام شده، تحویل كالاها با استفاده از پهپاد میتواند بیش از تحویل كالا با استفاده از كامیونها، مناسب محیطزیست باشد. اما این موضوع درنهایت به چگونگی بهكارگیری پهپادها و محل فعالیت آنها مرتبط است.
محل شارژ پهپادها
بر اساس بررسیهای سال گذشته محققان دانشگاه كارنی ملون در آمریكا كه در نشریه نیچر كامیونیكیشنز (Nature Communications) منتشر شد، پهپادهای كوچك در مقایسه با روشهای زمینی تحویل كالا، از جمله كامیونهای دیزلی و همچنین گازسوز یا حتی ونهای برقی، اثر منفی كمتری روی محیطزیست از خود برجا میگذارند. اما مشكلی كه پهپادها دارند، شارژ مرتب آنهاست كه نیرویشان باید از جایی تامین شود.
برای اینكه بتوان از بیشترین ظرفیت پهپادها بهره گرفت، اتصال آنها به منابع انرژی پاك است كه موضوعی بسیار حیاتی بوده و دسترسی به این نوع انرژی از مكانی به مكان دیگر و از ابزاری تا ابزار دیگر متفاوت است.
در ایالت كالیفرنیای آمریكا به لطف نیروی خورشید، غالبا برق بیش از مصرف مردم تولید میشود. محققان در بررسی فوق به این نتیجه رسیده بودند كه اگر یك بسته حدود نیم كیلویی با استفاده از پهپاد حمل شده و به مشتری تحویل داده شود، در مقایسه با یك كامیون دیزلی، حدود ۵۴ درصد از انتشار كربن میكاهد. همان تحویل كالا با استفاده از پهپاد در ایالت دیگری به نام میسوری كه بیشتر برق خود را از سوخت زغالسنگ بهدست میآورد، منجر به كاهش ۲۳درصدی انتشار كربن میشود.
بنابه گفته این محققان، اگر یك پهپاد، هدفن سفارشیتان را برایتان از فروشگاه بیاورد و جلوی منزل تحویل دهد، به مراتب این اتفاق محیطزیستیتر از زمانی است كه خودتان سوار خودروی بنزینی یا برقیتان شوید و برای تحویل كالای سفارشیتان به فروشگاه بروید.
شركتها و فروشگاههای بزرگی كه مشغول آزمایش پهپادهای تجاری هستند، آنها را در نواحی مختلف دارای منابع گوناگون انرژی بهكار گرفتهاند.
شركت وینگ، خدمات حمل كالا را با استفاده از پهپادهای تجاری خود در كانبرا واقع
در استرالیا و همچنین هلسینكی در فنلاند راهاندازی كرده است. بنا به گفته جاناتان باس، مدیر شركت وینگ، این شركت در استرالیا از منابع انرژی صددرصد تجدیدپذیر استفاده میكند، درحالیكه منابع انرژی در هلسینكی انرژی هستهای، انرژیهای تجدیدپذیر و سوختهای فسیلی است. از طرفی ایالت ویرجینیا در آمریكا، عمدتا نیروی خود را از گاز طبیعی و انرژی هستهای میگیرد. تمام این مكانها به مرور در حال استفاده از منابع انرژی پاكتر هستند.
انبار كمتر، وضعیت بهتر
هرچه پهپادها بتوانند مسافت بیشتری را در آسمان طی كنند و بستههای سفارشی را تحویل دهند، برای محیط زیست مفیدتر خواهد بود، اما پهپادها در مقایسه با كامیونها، مسافتهای بسیار كوتاهتری را میتوانند حركت كنند و در عین حال ایستگاههای شارژ این وسایل حملونقل، از پمپ بنزینها بسیار كمتر است.
بنابراین برای اینكه شركتهای حملونقل بتوانند از پهپادها استفاده كنند، باید به شبكهای وسیع از ایستگاههای شارژ مجهز شوند. یكی از آسانترین كارها، قرار دادن ایستگاههای شارژ در انبارهای نگهداری كالاهاست. زیرا پهپادها برای هر مرتبه بارگیری كالا باید به این انبارها مراجعه كنند. از آنجا كه میخواهیم در سریعترین زمان ممكن، كالاهای سفارشی به دستمان برسد، بنابراین در مناطق مختلف، انبارهای متعددی ساخته شده است و میتوان گفت در یك دهه گذشته، بیش از ۹۰ كیلومتر مربع در آمریكا به انبارها اختصاص داده شده است.
از طرفی ایجاد شبكهای وسیعتر از انبارهایی كه در حال حاضر وجود دارد، عواقب زیستمحیطی وخیمی به دنبال خواهد داشت. وجود انبار بیشتر به معنای سامانههای روشنایی، گرمایشی و تهویه مطبوع بیشتر است. به این موارد باید انرژی مورد نیاز پهپادها پس از هر پرواز آنها را اضافه كرد كه باید در ایستگاههای خاص خود شارژ شوند و تمام این موارد بر انتشار كلی گازهای گلخانهای میافزاید.
بنابه گفته متخصصان، شركتهای حمل كالا با استفاده از پهپادها میتوانند به جای ساخت انبار جدید از تسهیلات موجود استفاده كنند. مثلا پهپادهایی كه وظیفه حمل و تحویل مواد خوراكی به مشتری را دارند میتوانند مستقیما از فروشگاه حركت كرده و سفارشها را به مشتریان تحویل دهند. شركت آمازون میتواند این كار را بهخوبی انجام دهد. این شركت بیش از ۵۰۰فروشگاه مواد غذایی دارد كه آنها در حال حاضر مشغول آزمایش تحویل سفارشها با استفاده از پهپادها هستند.
توسعه تولید باتری با ظرفیتهای بیشتر برای پهپادها میتواند مفید واقع شود. وقتی پهپادها بتوانند با هر مرتبه شارژ، مسیرهای طولانیتری را پرواز كنند، دیگر به توسعه شبكهای از انبارها و ایستگاههای شارژ نیازی نخواهند داشت و از تعداد آنها كاسته میشود.
همچنین اكنون استفاده از پهپاد در بیشتر مناطق جهان با قوانین مربوط به ممنوعیت پرواز بر فراز شهرها و بالاتر از دید هر ناظری محدود است كه در آینده با گسترش فعالیتهای پهپادها، این قوانین هم اصلاح خواهد شد.
راه حل دیگر در خصوص استفاده از پهپادها، بهكارگیری آنها از روی سقف كامیونهای حمل بار است. وقتی كامیونها در حال جابهجایی كالاها هستند، میتوان جابهجایی و تحویل بخشی از كالاها را به پهپادها بسپارند و به این ترتیب از بستههای موجود در كامیونها كاست. كامیونهایی كه میتوانند مسیرهای طولانی را پوشش دهند، بخش زیادی از كالاها را به مكان مورد نظر میبرند، اما در همان حال پهپادها میتوانند برخی از این كالاها را در مسیرهای دیگر برده و به مشتریانشان برسانند. پهپادها پس از اینكه چند كالا را به مقصد رساندند، به انبار بازمیگردند.
محققان در بررسی شیوههای تحویل كالا به این نتیجه رسیدهاند كه پهپادها برای تحویل بستههای كوچك بهتر از وسایل حملونقل دیگر هستند. اما كامیونها برای جابهجایی بستههای بزرگ و تحویل آن به مناطق پرجمعیت مناسب هستند. این محققان میگویند، این دو روش حملونقل مكمل یكدیگر هستند و آنها را نباید با هم مقایسه كرد.
منبع: Techxplore
مناطق پرت و دورافتاده
صنعت لجستیك كه شامل یكپارچهسازی اطلاعات، حملونقل، موجودی كالا، انبارداری، جابهجایی كالا و بستهبندی است، به دنبال بهكارگیری روشهایی سازگار با محیطزیست در مناطق شهری است. مثلا، در خدمات آمازون لاكرز (Amazon Lockers) فقط یك كامیون گازسوز بستههای سفارشی دهها مشتری را به این محل تحویل میدهد. سپس مشتریها به لاكرزهای منطقه خود رفته و با استفاده از رمز اختصاصی، كالای سفارشیشان را تحویل میگیرند. اما این روش در مناطق روستایی كه ساكنان آن در كل منطقه زندگی خود پراكنده و دور از هم هستند، كاربرد ندارد و كامیونها مجبورند هر بسته را جلوی هر خانه برده و به مشتریان تحویل دهند.
اما در این مناطق پرت و دورافتاده، پهپادها برای حمل و تحویل بستهها كارآمدتر هستند. بنابر بررسی محققان، موانع كمتری مانند خطوط سیمهای برق و ساختمانهای بلند در این مناطق وجود دارد و پهپادها توان پرواز بهتر و راحتتری دارند. یكی از این محققان میگوید، پهپاد نمیتواند با كامیونی پر از بار كه در یك منطقه نسبتا كوچك، صد بسته را به مشتریان خود تحویل میدهد رقابت كند. اما وقتی مشتریها در منطقهای وسیع پراكندهاند، پهپاد ظرفیت و كارآیی خود را بهخوبی نشان میدهد.
پهپادها نمیتوانند از پس حمل و تحویل هر كالایی برآیند و در حال حاضر از آنها برای حمل و تحویل كالاهای سبك استفاده میشود. در واقع آنها فقط میتوانند بستههای كوچك را در مسیرهای كوتاه جابهجا كنند.
اگرچه پهپادها ممكن است در آینده بتوانند روشهای سنتی حمل بار را كنار زده و این وظیفه را به خوبی انجام دهند، اما آنها هنوز نمیتوانند بهترین راه حل برای رفع انتشار گازهای گلخانهای صنعت حملونقل باشند. مثلا پهپادهای شركت وینگ میتوانند بستههای با وزن حدود 5/1 كیلوگرمی را حمل كرده و به مشتری تحویل دهند. اما نمیتوانند حمل تمام بار یك كامیون را در مسیری طولانی انجام دهند. البته مدیر این شركت میگوید، «ما انتظار نداریم پهپادها بتوانند برای حمل كالاهای بزرگ به جای كامیونها استفاده شوند. اما قصد داریم تا جاییكه امكان دارد كارآیی حملونقل و تحویل كالا را افزایش دهیم.»
در واقع هدف اصلی از بهكارگیری پهپادها، صرفهجویی در هزینهها و كاهش ریسك حمل بار است و محصول جانبی مطلوب آن، كمك به حفظ زیستمحیط خواهد بود.