هورمون درمانی را جدی بگیرید
اكثر زنان نسبت به یائسگی كه دورهای طبیعی در سیر تكاملی سیستم باروری خانمها تلقی میشود، حس تلخی دارند و تصور میكنند ورود به این دوران به معنای پایان جذابیتهای خاص زنانه است. جدا از این تصور كه صرفا به باور خود زنان بازمیگردد، یائسگی از نظر روانی و حتی فیزیكی، هرگز به معنای از دست رفتن درخششهای زنانه نیست. از سوی دیگر، متخصصان زنان با بهرهگیری از هورمون درمانی در مواردی كه منع پزشكی برای فرد مطرح نباشد، میتوانند در كاهش عوارض آزاردهنده یائسگی به خانمها كمك كنند. اما بهرهگیری از درمان هورمونی نیز بدون عارضه نیست و با اما و اگرهایی همراه است كه ما در گفتوگو با دكتر مریمالسادات حسینی، رئیس سومین كنگره بینالمللی چالشهای بالینی در مامایی، زنان و نازایی و مدیرگروه زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی مروری بر آنها خواهیم داشت.
پونه شیرازی
هورمون درمانی پس از یائسگی، چرا؟
هورمون درمانی یك روش جایگزینی هورمونی است كه به دنبال نارسایی تخمدان و بروز یائسگی انجام میشود.
رئیس سومین كنگره بینالمللی چالشهای بالینی در مامایی، زنان و نازایی با بیان این مطلب میافزاید: با بروز یائسگی عوارضی مثل گرگرفتگی، اختلال خواب، اختلات خلقی، خشكی واژن و پوكی استخوان رخ میدهد كه با هورمون درمانی قابل كنترل و كاهش است. البته هورمون درمانی چیزی نیست كه برای همه خانمها طی یائسگی تجویز شود، بلكه برای برخی بسیار مفید و برای برخی مضر است. بنابراین توصیه میكنیم خانمها قبل از استفاده از این درمانها به مراكز درمانی یا متخصصان زنان مراجعه كنند تا بررسیهای لازم صورت گیرد.
شما از هورمون درمانی سود میبرید
به گفته دكتر حسینی، در افرادی كه دچار یائسگی زودرس شدهاند كه معمولا به سن پایینتر از ۴۵سالگی اطلاق میشود، توصیه به مصرف هورمون میشود. در خانمهایی هم كه بهطور طبیعی یائسه میشوند نیز مصرف هورمون تا پنج سال توصیه شده به شرط اینكه موردی جهت منع مصرف هورمون نداشته باشند.
وی اظهار میكند: به طور كلی خانمهایی كه از عوارض یائسگی رنج میبرند، در ده سال اول یائسگی هستند، زیر ۶۰سال دارند و منعی جهت مصرف هورمون ندارند و از هورمون درمانی سود میبرند.
تیغ دولبه هورمون درمانی
دكتر حسینی با اشاره به اینكه هورمون درمانی فواید ومضراتی دارد، میگوید: مهمترین فایده هورمون درمانی، كاهش گرگرفتگی است كه هنوز هم بهعنوان بهترین درمان این عارضه شناخته شده است. همچنین كمك به كاهش توده استخوانی كمك به بهبود خلق،كمك به كاهش دردهای استخوانی و مفاصل از فواید هورمون درمانی محسوب میشود. كاهش ابتلا به سرطان روده بزرگ در افرادی كه تحت هورمون درمانی بودهاند نیز دیده شده است.
این متخصص میافزاید: از عوارض هورمون درمانی به افزایش وزن حساسیت و درد پستان، خونریزی غیرطبیعی، افزایش مختصر خطر ابتلا به سرطان پستان نیز باید اشاره كرد
شما نباید هورمون درمانی كنید
گرچه گفته میشود هورمون درمانی میتواند از بروز بیماریهای قلبی ـ عروقی پیشگیری میكند، اما اگر فردی سابقه حوادث عروقی مانند ترومبوز عروقی، لخته شدن خون یا سابقه سكته مغزی و قلبی داشته باشد، استفاده از هورمون درمانی توصیه نمیشود.
از دیگر موارد منع هورمون درمانی میتوان به ابتلای فرد به سرطان پستان،سابقه بیماری فعال كبدی و در معرض خطر بودن از نظر ابتلای به سرطان رحم اشاره كرد.
از قرصهای هورمونی
تا داروی تزریقی
هورمون درمانی روشهای مختلفی دارد كه شامل مصرف قرصهای استروژن و تركیبات پروژسترونی میشود كه هم بهصورت دورهای وهم بهطور مداوم مصرف میشود.
دكتر حسینی در این باره توضیح میدهد: در خانمهایی كه تحت عمل جراحی برداشتن رحم قرار گرفتهاند نیاز به مصرف پروژسترون ندارند و فقط استروژن مصرف میكنند، عوارض مصرف داروی هورمونی نیز كمتر است.
همچنین در برخی موارد، میتوان از برچسبهای پوستی نیز بهعنوان یك روش درمان استفاده كرد. در خانمهایی كه از خشكی واژن شكایت دارند و به دلایلی نمیتوانند از نوع خوراكی داروی هورمونی استفاده كنند یا منع مصرف دارند نیز تركیبات استروژنی واژینال بهصورت كوتاهمدت، اثربخشی خوبی دارد و تاحدودی هم روی سایر عوارض یائسگی مفید است.