۱۷ سال، معطل چینی‌ها
23 سال پیش قراردادی با چینی‌ها برای ساخت قطعه اول آزادراه تهران - شمال منعقد شد و عملاً سال 77 چشم‌بادامی‌ها آغاز به کار کردند. 17 سال طول کشید تا هر سال شاهد یک درصد پیشرفت پروژه باشیم. این در حالی است که سال 93 مهندسان ایرانی اعلام آمادگی کردند تا بدون تکیه به خارج از کشور اقدام به تکمیل قطعه یک آزادراه تهران - شمال کنند. سال 94 چینی‌ها رسماً از پروژه خارج شدند و دیروز این قطعه پس از چهار سال افتتاح شد. اگر از سال 77 که چینی‌ها سر کار آمدند کار به مهندسان ایرانی سپرده می‌شد اکنون چهار پروژه همانند قطعه اول آزادراه تهران- شمال ساخته شده بود.



۵۰۰۰  نفر، اشتغال‌زایی
زمانی که چینی‌ها سر کار بودند در طول این 17 سال تنها 200 نفر در پروژه تهران - شمال مشغول به کار بودند اما در چهار سالی که مهندسان ایرانی کار را دست گرفتند و پیش بردند 5000 نیروی اجرایی، مهندس و کارگر سر کار آمدند.



۴۱۰۰  میلیارد تومان، سرمایه‌گذاری انجام شده
اگر امروز کشور تصمیم بگیرد پروژه‌ای مانند قطعه یک آزادراه تهران - شمال را در برنامه عمرانی خود قرار دهد نیاز به ده هزار میلیارد تومان بودجه دارد، اما به دلیل این‌که سرمایه‌گذاری این پروژه از قبل انجام شده چهار هزار و صد میلیارد تومان هزینه برای کشور داشته است. این سرمایه‌گذاری توسط بنیاد مستضعفان انجام شده و قرار است 40 درصد آن از طریق عوارض به مدت ده سال و 60 درصد باقیمانده توسط دولت بازپرداخت شود.



۶۰ کیلومتر، طول مسیر
این آزادراه ۱۲1 کیلومتری شامل چهار قطعه است که قطعه چهار آن به طول ۲۰ کیلومتر از چالوس تا مرزن‌آباد در سال ۹۱ و در پایان دولت دهم به بهره‌برداری رسید. قطعات دو و سه آزادراه تهران-شمال هم قرار است تکمیل شود؛ هرچند پیش از این برخی زمزمه‌ها از سوی سازمان برنامه و بودجه مبنی بر عدم احداث دو قطعه میانی به گوش می‌رسید، اما با پافشاری وزارت راه و شهرسازی، احداث این دو قطعه نهایی شده و به گفته پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان کلیه پیمانکاران فعال در قطعه یک، به قطعه 2 منتقل شده‌اند که برخی خبرها از پیشرفت حدوداً ۱۰ درصدی قطعه ۲ حکایت دارد. قطعه ۲ آزادراه تهران شمال حد فاصل سه‌راهی شهرستانک تا پل زنگوله به طول ۲۲ کیلومتر است که تونل البرز به عنوان بزرگ‌ترین تونل خاورمیانه به طول 4/6 کیلومتر در این قطعه قرار دارد. قطعه ۳ نیز با ۴۷ کیلومتر طول، از پل زنگوله آغاز شده و به مرزن‌آباد متصل می‌شود. آزادراه تهران- شمال حدفاصل پل زنگوله سه‌راهی دشت نظیر، به طول تقریبی ۴۷ کیلومتر است، این مسیر دارای دو خط رفت و دو خط برگشت بوده و دارای ۹۲ تونل رفت و برگشت به طول ۳۳ کیلومتر و ۵۰۰ متر و ۳۸ پل خواهد بود. طبق بررسی‌های انجام شده برای اجرای این منطقه مذاکره با شرکت‌های واجد شرایط به منظور واگذاری کار به صورت طرح و ساخت به علاوه فاینانس در حال انجام است.



۳۹رشته تونل  در مسیر قطعه اول
در قطعه اول تعداد 39 رشته تونل احداث شده که پایه‌ها و دیوارهای حائل برای امنیت توسط مهندسان ایرانی طراحی و اجرا شده است. این تونل‌ها ۳۱ هزار و ۴۰۰ متر طول به صورت رفت و برگشت و ۲۶ دستگاه پل به طول 4600 متر با ویژگی‌های خاص مثل ارتفاع ۷۰ متری دارد.


۵.۵ کیلومتر، طول تونل‌های مسیر
آزادراه تهران - شمال یکی از بزرگ‌ترین و سخت‌ترین پروژه‌های عمرانی کشور محسوب می‌شود. این آزادراه از میان رشته کوه‌های البرز عبور می‌کند که نیازمند حفر تونل‌های عظیم است. در این قطعه حدود 5.5کیلومتر تونل احداث شده است.



۴۹۷۰ متر، بلندترین تونل جاده‌ای کشور
حفاری بلندترین تونل جاده‌ای کشور به طول 4970 متر در قطعه یک، جزو رکوردهای آزادراه تهران-شمال است. البته تونل بلندتری هم در قطعه 2 آزادراه وجود دارد. منطقه 2 آزادراه تهران - شمال به طول ۲۲ کیلومتر هم‌اکنون توسط پیمانکاران ایرانی در حال ساخت است و طولانی‌ترین تونل کشور به طول 5/6 کیلومتر در این منطقه همزمان با اجرای منطقه یک با روند خوبی در دست تکمیل است.



۳۳۰۰۰  تومان، صرفه‌جویی هر خودرو
 آزادراه تهران-شمال مسیر تردد به استان‌های شمالی را یک ساعت و نیم کوتاه‌تر کرده است که اگر این مسیر را معادل ۱۱ لیتر مصرف سوخت در نظر بگیریم، به ازای هر خودرو، ۳۳ هزار تومان کاهش هزینه سفر در پی خواهد داشت که آن هم بدون در نظر گرفتن صرفه‌جویی در استهلاک خودرو و دیگر آیتم‌های اقتصادی است؛ بنابراین ساخت آزادراه به سود اقتصاد کشور است. ضمن این‌که بازگشت سرمایه‌گذاری‌ها در راه‌سازی از طریق اخذ عوارض منجر به رشد پروژه‌های عمرانی خواهد شد که هم به سود مردم است و هم اقتصاد کلان کشور را رونق دوباره‌ای می‌دهد.



۱۳۰  میلیارد تومان
هزینه ساخت هر کیلومتر آزادراه
به گفته جلال بهرامی معاون ساخت آزادراه‌های شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور هزینه ساخت آزادراه‌ها در مناطق جغرافیایی مختلف، متفاوت است؛ به عنوان مثال ساخت هر کیلومتر آزادراه تهران-شمال حدود ۱۳۰ میلیارد تومان هزینه در بر دارد که 4200میلیارد تومان هزینه تمام‌شده آن است. این در شرایطی است که در قطعه یک آزادراه تهران-شمال، آنچه احداث شد، راه نبود، یک ساختمان بود که مجموعه‌ای از پل‌ها، تونل، گالری‌ها و نهایتا راه است؛ ضمن آن‌که رشته کوه البرز از نقطه‌نظر زمین‌شناختی و نیز ساخت‌وساز، جزو کوه‌های سخت محسوب می‌شود. در حال حاضر هزینه هر یک کیلومتر آزادراه در مسیرهای با شرایط عادی و مستقیم که نیازی به احداث تونل‌ها یا پل‌های متعدد ندارد، به ۲۰ میلیارد تومان می‌رسد؛ اما باید این موضوع را نیز در نظر گرفت که هزینه احداث با هزینه تمام‌شده متفاوت است؛ چون به هزینه تمام‌شده، مواردی چون تملک اراضی، شرکت‌های مشاور، آزمایشگاه مکانیک خاک و طراحی آن هم اضافه می‌شود.



ویژگی‌های آزادراه تهران -شمال
 جمعاً ۱۸۰ رشته تونل در باند رفت و برگشت به طول تقریبی ۱۰۰کیلومتر وجود دارد. (بلندترین آنها تونل‌های تالون و البرز هستند).
 تعداد پل‌های بزرگ این مسیر در باند رفت و برگشت جمعاً ۹۵دستگاه به طول تقریبی ۱۳ کیلومتر است.
 حداکثر شیب طولی مسیر ۶ درصد است.
 کاهش ۳۵ درصدی مصرف سوخت نسبت به جاده موجود.
 کوتاه شدن مسیر به میزان ۶7 کیلومتر
 کاهش زمان سفر از ۴ به 5/1 ساعت
 افزایش ظرفیت عبور و حجم ترافیکی نسبت به جاده کنونی
 کاهش استهلاک وسایل نقلیه
 ایجاد بخشی از کریدور آزادراهی شمال-جنوب
 توسعه و رونق اقتصادی و اجتماعی استان‌های شمالی
 تسهیل و روان‌سازی ترافیک بین استان‌های تهران و البرز