اقتصاد جهان چقدر تحت تاثیر ویروس «کووید19» قرار میگیرد
كرونا ركود
با تاثیرگذاری شدید شیوع بیماری كرونا بر بازارها، احتمال وقوع یك ركود بزرگ اقتصادی در جهان قوت گرفته است. پس از آن كه بیماری كرونا اقتصاد چین را به ركود كشاند، اكنون با رسیدن این ویروس به آمریكا و اروپا، سقوط بازارهای این مناطق هم آغاز شده است. با كاهش شدید تقاضا در آمریكا، اروپا و چین برای خرید كالاهای مصرفی، مواد اولیه و مواد معدنی، بورسهای اقتصادهای بزرگ جهان یكی پس از دیگری در حال زیاندهی هستند به طوری كه در یك هفته اخیر بالغ بر پنج تریلیون دلار از ارزش بورسهای جهان كاسته شده و اقتصاد جهان طی هفتههای گذشته به دلیل شیوع ویروس كرونا بدترین عملكرد خود را از زمان بحران مالی یك دهه گذشته داشته است. نهادهای بینالمللی از قطعی بودن وقوع یك ركود بزرگ اقتصادی در جهان خبر میدهند. آخرین بار ركود بزرگ اقتصادی در جهان در سالهای 2008 و 2009 رخ داد.
شركتهای بزرگ بینالمللی همچون سامسونگ، اچپی، مستركارد، مایكروسافت، كوكاكولا و اپل در روزهای اخیر پیشبینی خود از درآمدشان در سال جاری میلادی را كاهش دادهاند. موسسه مالی گلدمن ساچ پیشبینی كرده كه رشد درآمد شركتهای آمریكایی در سال جاری میلادی نسبت به سال قبل صفر خواهد بود. صندوق بینالمللی پول نیز پیشبینی كرده كه این ویروس 1/0درصد از رشد اقتصادی ۳/۳درصدی جهان را در سال ۲۰۲۰ از بین میبرد؛ اما با این حال، گیتا گاپینا، اقتصاددان ارشد در صندوق بینالمللی پول میگوید: «با این شیوع گسترده، شاهد سناریوهای بسیار نزولی و ترسناك برای رشد اقتصادی جهان خواهیم بود.» آكسل وبر، رئیس گروه بانكی و سرمایهگذاری UBS در سوئیس هم در این خصوص میگوید: «رشد جهانی سقوط گستردهای تجربه خواهد كرد. 5/3 درصد رشد پیشبینیشده، به 5/0 درصد خواهد رسید. اقتصاد چین در سهماهه اول امسال، كاهش رشد شدیدی خواهد داشت.»
اقتصاددانهای بانك آمریكا كه یك شركت خدمات مالی است، به مشتریان خود هشدار دادهاند انتظار دارند اقتصاد جهان در سال جاری میلادی تنها 8/2 درصد رشد كند یعنی ضعیفترین رشد از 2009 تا حالا. این اقتصاددانها قبلا ضعیفترین رشد را برای چین از 1990 پیشبینی كرده بودند و حالا میگویند آمریكا كمترین رشد اقتصادی را طی چهار سال گذشته خواهد داشت.
بهای نفت و ارزش سهام در بازارهای آمریكا و اروپا به دنبال تاثیرات كرونا بر بخشهای اقتصادی دنیا با كاهش ارزش روبهرو شدند كه انتظار میرود با ادامه این روند بدترین هفته پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ برای این بازارها رقم خورده و دنیا با یك ركود اقتصادی دیگر مواجه شود. در سوی مقابل، تقاضا برای خرید طلا در بازارهای جهانی افزایش پیدا كرده چراكه سرمایهگذاران برای حفظ ارزش پول خود با توجه به سقوط بازارهای سرمایه، به خرید طلا روی آوردهاند.
كرونا ۵ تریلیون دلار به بورسبازان دنیا ضرر زد
ترس از ویروس كرونا پنج تریلیون دلار از ارزش بازار سهام دنیا كم كرد كه از زمان بحران مالی ۲۰۰۸ بیسابقه است.
به گزارش رویترز، ترس از ویروس كرونا دوباره باعث سقوط بازار سهام دنیا در روز جمعه شد و ارزش این بازارها را پنج تریلیون دلار كم كرد كه از زمان بحران مالی 2008 بیسابقه است. بازارهای اصلی اروپا 2 تا 3 درصد كاهش یافتند و این روند رو به كاهش باعث شد سود اوراق قرضه دولت آمریكا كه به نظر میرسد ایمنترین سرمایه در دنیا باشد، به پایینترین حد خود برسد.
امید میرفت شیوع این ویروس كه از چین آغاز شده، طی چند ماه پایان یابد و فعالیت اقتصادی به سرعت به حد عادی بازگردد، ولی تعداد موارد ابتلا به این ویروس در سراسر جهان این امید را بر باد داد. انتظار میرود فدرال رزرو آمریكا نرخ بهره را تا ماه آینده پایین بیاورد و سایر بانكهای مركزی همین كار را برای بهبود اقتصادی و دوری از ركود جهانی ادامه دهند. اختلال در سفرهای بینالمللی و زنجیرههای عرضه، بسته شدن مدارس و لغو رویدادهای بزرگ همه باعث تیره و تار شدن دورنمای اقتصاد جهان شده است. اقتصاد جهان قبل از شیوع این ویروس هم به خاطر جنگ تجاری آمریكا و چین مختل شده بود.
سهام والاستریت 4/4 درصد در روز پنجشنبه سقوط كرد كه بزرگترین سقوط آن از آگوست 2011 بود. در آسیا شاخص MSCI بهجز ژاپن، 7/2 درصد كاهش یافت. سهام نیكی ژاپن از ترس به تعویق افتادن المپیك به خاطر شیوع ویروس كرونا 3/4 درصد سقوط كرد. بازیهای المپیك برای ماههای جولای و آگوست برنامهریزیشده است.
ركود جهانی را باید جدی گرفت
میثم رادپور، كارشناس اقتصادی درباره شیوع ویروس كرونا و تاثیر آن بر اقتصاد جهانی گفت: آن چیزی كه كشورها را امیدوار میكند این است كه با شروع فصل گرما سرایتپذیری این ویروس كاهش مییابد اما اگر این فرضیه غلط باشد قطعا اقتصاد جهانی در ركود قرار میگیرد.
وی افزود: پس از بحران سال 2008 انتظار میرفت سیاستهای اقتصاد پولی و بانكی اروپا و آمریكا با تغییر همراه باشد اما شاهد كاهش بیكاری و كنترل تورم علیرغم تزریق پول كلان به اقتصاد برای كنترل بحران بودیم، در نتیجه كشورهایی كه پول بیشتری برای اقتصاد خود تزریق كردند در معرض آسیب بیشتر قرار دارند.
رادپور با اشاره به این كه صاحبان كسبوكار و سرمایه كشور آمریكا با توجه به چشمانداز مثبتی كه دولت این كشور برایشان ترسیم كرده برنامهریزی بلندمدت داشتند، تصریح كرد: اگر ظرفیتهای اقتصادی این كشور كاهش یابد و آنطور كه سرمایهگذاران انتظار داشتند پیش نرود ممكن است دردسرهایی برای اقتصاد آمریكا به دنبال داشته باشد.
به گفته وی، كاهش ظرفیت اقتصادی به معنای تعدیل نیروی كار و ركود اقتصادی در جهان است كه بنگاههای اقتصادی در این شرایط قادر به پرداخت بدهیهای خود نیستند. زمانی كه ظرفیتهای اضافی در كشورها ایجاد میشود صاحبان سرمایه روی این وضعیت سرمایهگذاری میكنند كه كوچكترین تغییر در این شرایط باعث تغییر در شاخصهای كلان خواهد شد.
این كارشناس اقتصادی به احتمال كاهش ظرفیت اقتصادی كشورهای دارای اقتصاد بزرگ مانند آمریكا اشاره كرد و گفت: اگر آمریكا بخواهد مانند چین قرنطینه كند و ممنوعیت و محدودیت برای تجارت خود در نظر بگیرد ركود زودتر از آنچه مدنظر كارشناسان است، اتفاق میافتد.
رادپور ویروس كرونا را ماشه ركود تشبیه كرد و افزود: اقتصادی كه در اوج خودش قرار دارد ممكن است با تغییر سیاستهای اقتصادی برای رشد آن با بروز یك بحران از حد میانگین هم پایینتر بیاید. اكنون اقتصادی مثل آمریكا از آسیبپذیری بیشتری برخوردار است.
وی تاكید كرد: اگر اقتصادی مانند آمریكا كه مستعد ركود است در این وضعیت قرار بگیرد قطعاً به كشورهای دیگر سرایت میكند كه در این صورت تقاضای نفت كاهش مییابد اما وضعیت در مورد طلا متفاوت است. به گفته رادپور، طلا ثابت كرده در شرایطی كه بازارهای مختلف بازده ندارند توانسته به سرمایهگذاران خود سود قابل توجهی عرضه كند، از این رو به نظر میرسد طلا با وجود ركود در سایر بازارها با رشد تقاضا مواجه خواهد شد.
این كارشناس اقتصادی به ركود سال 2008 میلادی اشاره كرد و گفت: بانكهای مركزی دنیا در آن زمان پول زیادی به اقتصادشان تزریق كردند و هر كشوری كه این كار را بیشتر انجام داده باشد بیشتر در معرض خطر ركود اقتصادی قرار دارد. طبق آمارهای موجود آمریكا برای رفع بحران بیشترین پول را به اقتصاد خود تزریق كرد تا آمار بیكاری خود را كاهش دهد. در همین حال حدود یك و نیم تریلیون دلار ذخیره مازاد بانكهای مركزی دنیا از جمله آمریكاست كه با بحران به وجود آمده شاید باعث هدررفت این ذخایر شود.
زیان شركتهای بزرگ آمریكا در یك روز
پس از آن كه شركتهای آمریكایی روز پنجشنبه برآوردشان از زیان ناشی از كاهش فروش بر اثر شیوع كرونا را منتشر كردند، ارزش سهامشان به شدت كاهش یافت تا ارزش سرمایه آنها سقوط كند.
در جدول زیر، میزان سقوط ارزش سرمایه چند شركت بزرگ آمریكا فقط طی روز جمعه را نشان میدهد.