نگاهی به ویدئو و عكسهایی كه این روزها حسابی در فضای مجازی دیده شدهاند
قابهایی که با ما دویدهاند
كلیدواژه كرونا حالا ترند اول فضای مجازی در اغلب شبكههای اجتماعی است. پیوست این هشتگ در روزهای ابتدایی فراگیری این ویروس شامل هشدارها و اخبار و آمار مبتلایان بود، پس از گذشت چند روز محتوای این كلیدواژه به توصیههای بهداشتی تغییر پیدا كرد و حالا چند روزی است كه محتوای الصاق شده به این كلیدواژه شامل تصاویر و عكسهایی است كه به نوعی مورد استقبال فعالان فضای مجازی قرار گرفته است. از پویشهای راه افتاده در كادر پزشكان مراكز درمانی بگیرید كه بیشتر به واسطه روحیهدهی به كادر درمان و البته مبتلایان این ویروس راه افتاده است تا تصاویری از فعالیتهای مردمی در فضاهای شهری كه در این فضا خوب دست به دست میشود. با گذشت حدود دو هفته از شیوع این ویروس رفتهایم سراغ تعدادی از فیلم و عكسهایی که در فضای مجازی كه مورد استقبال كاربران قرار گرفته است.
انتشار سه ویدئوی همزمان با محتوایی یكسان، دو نفر در قم و یك فرد در مشهد كه البته منجر به بازداشت دو نفر از این افراد شد ویدئویی بود كه حسابی در فضای مجازی بازنشر شد. البته همانطور كه تصور میشد این تصاویر خیلی زود دستمایه سوءاستفاده رسانههای معاند هم قرار گرفت. آنها این ویدئو را دستاویزی قرار دادند تا باورهای مردم مذهبی ایران را مساوی با عمل هنجارشكن این افراد كنند. هر چند خیلی زود این ویدئو واكنش بسیاری از شهروندان معتقد را هم به همراه داشت. آنها با انتشار مطالب و نظراتی عنوان كردند مرز بین جهالت و ناآگاهی با اعتقاد و باور یك كلمه است و آن «عقلانیت» است.
جلو نیا مریضم
تصویری لرزان و كوتاه از به زمین افتادن مردی در میدان انقلاب تهران، محتوای ویدئوی دیگری بود كه فضای مجازی را به یكباره فتح كرد. در این ویدئو مردی در حاشیه خیابان انقلاب به زمین افتاده است و به شهروندانی كه به كمك او رفتهاند میگوید: «جلو نیایید من مریضم». همین جمله او باعث واكنشهای بسیاری شد و اغلب كاربران آن را تصویری آشكار از چالش مردم معمولی با ویروس كرونا میدانستند. عدهای هم این تصویر را مقایسه میكردند با اعلام مثبت شدن تست كرونای افراد مشهور و نتیجه خروجی این مقایسه را تبعیض در برخورد با این ویروس میدانستند.
ویدئوی گورستان رشت
حجم بالایی از ویدئوهای پربازدید در شبكههای مجازی به تناقضهای اطلاعرسانی درباره ویروس كرونا بازمیگشت. یكی از آنها هم مربوط است به انتشار ویدئویی از گودبرداری در گورستانی در شمال كشور. ویدئویی كه همزمان شد با گفتههای غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی. او اعلام كرده بود «به صراحت میگویم آمارهای ارائه شده تاكنون هنوز واقعی نیست. قبرستانها را كه نمیشود پنهان كرد.به هر حال، گزارشهایی كه از آرامستانها و همچنین گزارش دوستان داریم از آمار خیلی وحشتناكی خبر میدهد كه نمیشود آن را پنهان كرد.»
لغو جشن عروسی
لغو مراسم ازدواج سرپرستار بیمارستان مسیح دانشوری نیز از آن دسته ویدئوهای پربازدید این روزها در فضای مجازی است. ویدئویی که بسیاری آن را نمونهای از فداکاری پرسنل درمانی در این روزها میدانند. بسیاری از کاربران دوباره ترازوی مقایسه را در دست گرفتند و معتقدند افراد ذاتشان را در برابر چنین بحرانهایی نشان میدهند، به این مفهوم که در حالی که بسیاری از وضعیت پیش آمده سوءاستفاده میکنند و با احتکار ماسک و مواد ضدعفونی، نان در خون مردم زدهاند، افرادی هم هستند که از بدیهیترین حقوق خود برای رفاه حال شهروندانشان میگذرند و برگزاری مراسم شادترین روز زندگی خود را به تعویق میاندازند.
كاسبی با درد مردم
در روزهای ابتدایی فراگیری ویروس كرونا در ایران در حالی كه هراسی عمومی به جان مردم ایران افتاده بود ویدئوی منتشرشده، از سوی بهنوش بختیاری باعث خشم بسیاری از كاربران شد. او در این آگهی عجیب، از فواید یك شربت گیاهی در درمان بیماریهای مختلف میگوید. بختیاری در میان صحبتهای خود به تأثیر این محصول بر پیشگیری از ویروس كرونا هم اشاره و ادعا میكند كه این محصول برای پیشگیری از این ویروس كه همه را درگیر كرده، مؤثر است. واكنش به انتشار این ویدئو بسیار زیاد بود و انتقاد از او به آنتن زنده تلویزیون هم رسید. حجم بالای واكنشها به این ویدئو آنقدر بود كه سخنگوی سازمان تعزیرات حكومتی اعلام كرد او به دستور دادستانی تحت پیگیرد قانونی قرار گرفته است.
همنوایی با كرونا
یك نوازنده آملی هم جزو ویدئوهای پربازدید روزهای اخیر قرار گرفت. كامران فرزانه، نوازندهای است كه دیروز ویدئوی ساز و آوازش در بیمارستان شهدای محمودآباد حسابی مورد استقبال كاربران فضای مجازی قرار گرفت. عدهای معتقد بودند كه او پروتكلهای بهداشتی برای حضور در قرنطینه بیماران در یك مركز درمانی را نادیده گرفته است، اما تعداد بسیاری كار او را در روحیهدهی به بیماران و البته كادر درمانی ستودند و به این باور بودند كه تكرار این عمل در مناطق دیگر هم میتواند از هیمنه این ویروس در ذهن ایرانیها بكاهد.
گذری در غسالخانه قم
ویدئوی پربازدید دیگر این روزها مربوط است به وضعیت غسالخانهای در قم. از حرفهای تصویربردار میتوان متوجه شد كه ویدئو مربوط به دوشنبه است و در آن تعداد زیادی از اجساد را نشان میدهد. البته كه در میان این واكنشها باید به اظهارنظر برخی شهروندان قمی هم اشاره كرد كه معتقد بودند تصاویر منتشر شده مربوط به غسالخانه قم نیست. اما بسیاری از كاربران به تعداد بالای اجساد اشاره داشتند و آن را با آماری مقایسه میكردند كه از سوی مراجع رسمی منتشر شده است.
پاك كردن خودپرداز
ویدئو، زنی را نشان میدهد كه در حال تمیز كردن دستگاههای خودپرداز در خرمآباد است. اغلب نظراتی كه در رابطه با او منتشر شده هم با این محتواست كه میتوان با چنین فعالیتهای شخصیای به مبارزه با ویروس كرونا برویم. چند روز بعد هم ویدئویی از تعدادی جوان گیلانی منتشر شد كه همین كار را در رشت انجام میدادند و تمیز كردن سطح خودپردازها با انتشار این ویدئو به نوعی به یك پویش خودجوش تبدیل شد.
سمفونی شستن دستها
ویدئوی دانیال خیری خواه هم حسابی مورد توجه قرار گرفت. او در این ویدئو نحوه صحیح دست شستن را آموزش میدهد. كاری كه مورد استقبال بسیاری قرار گرفت و خلاقیت او در آموزش صحیح دست شستن را ستودند. بسیاری بر این باورند كه هنرمند واقعی كسی است كه از هنرش برای آموزش به هموطنانش استفاده میكند نه عافیتطلبانی كه به واسطه شهرت در میانه كارزار به فكر كسب درآمد هستند و تبلیغ اشتباه میكنند.
ستاد ملی مدیریت كرونا
عكسهای مشهورشده در فضای مجازی در رابطه با بیماری كرونا بسیار است. اما یكی از اولین این تصاویر كه حسابی بازنشر میشد و نقدهای بسیاری هم به آن وارد شد مربوط به همان روزهای ابتدایی فراگیری این ویروس در ایران است. این عكس مربوط به «جلسه ستاد ملی مدیریت بیماری كرونا» با حضور رئیس جمهور و جمعی از وزرای كابینه است. در عكس منتشر شده از این جلسه از ۱۳ نفر حاضر، پنج نفر دستشان را به صورتشان میزنند! یعنی نزدیك به نیمی از افراد حاضر در جلسهای با عنوان مدیریت بیماری كرونا بدیهیترین توصیه بهداشتی در رابطه با این ویروس را نادیده گرفتهاند.
رقصی چنین میانه میدان
آغاز عملیات سركوب ویروس كرونا هم تصاویر معروف بسیاری داشت. خود اتفاق هم بسیار مورد توجه كاربران قرار گرفت از عنوان انتخابی برای این عملیات بگیرید تا نحوه ضذعفونی كردن آن در مناطق شهری. اما یكی از زیباترین تصاویر ثبت شده در حوزه خبری هم مربوط به این عملیات بود. تصویری كه حسابی مورد استقبال كاربران قرار گرفت. البته این عكس توسط دو عكاس به نامهای رضا باقری شرف از خبرگزاری دانا و علی حدادی اصل از خبرگزاری آنا ثبت شد. برخی این تصویر را آخرالزمانی میدانستند و معتقد بودند قابلیت ماندگاری در تاریخ معاصر مطبوعات ایران را دارد! تعداد بسیاری هم حس و حال ثبت شده در عكس را مثبت تلقی میكردند و معتقد بودند پلیس كه حافظ امنیت شهروندان است حالا میتواند حافظ سلامت مردم باشد.
سلفی با پزشكان
سلفی با پزشكان و كادر درمانی از همان روزهای ابتدایی قرنطینه شدن بیماران در بیمارستانها باب شد. اما چند تایی از این عكسها از تكرار این كلیشه بیرون زد و دست به دست شد. یكی از آنها كه البته یكی از اولین سلفیهاهم بود، مربوط است به كاربری به نام میثم سعیدی كه خودش یكی از بیماران مبتلا به كرونا بود. او این سلفی را با پرستاران زحمتكش مركز درمانی ثبت كرده است. بسیاری از آنها كه این تصویر را بازنشر دادهاند این توضیح تكراری را كنارش نوشتهاند این عكس اگر مربوط به اروپا یا آمریكا بود احتمالا تا الان همه فضای مجازی را فتح كرده بود! البته اغلب واكنشها هم مربوط میشد به تشكر از كادر درمانی و زحمت پزشكانی كه این روزها در خط مقدم مبارزه قرار دارند.
دست در دست یكدیگر
پرستاران این روزها پای ثابت عكسهای منتشر شده هستند. تصویر دو دوست در بیمارستانی در كاشان هم یكی از این تصاویری است كه مورد استقبال كاربران فضای مجازی قرار گرفته است. البته كه برخی هم اشاره داشتند این عكس مربوط به بیمارستانی در زنجان است. اما فارغ از محل اصلی عكس،تصویر حس و حال غریبی دارد و دو دوست را نشان میدهد كه در یك مركز درمانی از پشت شیشهها از حال یكدیگر خبر میگیرند؛ تصویری كه البته واكنشهای همدلانه بسیاری را نیز به همراه داشت.
بازار كساد
عكسهای معروف این روزها تنها مربوط به مراكز درمانی و بیماران مبتلا نیست. تبعات فراگیری این ویروس در سطح شهر و از رونق افتادن كسبوكار آن هم در بازار شب عید از دیگر مواردی است كه توجه بسیاری را به خودش جلب كرده است. یكی از عكسهایی كه به این موضوع مربوط بوده و مورد توجه قرار گرفته است، فضای پاساژ فردوسی واقع در چهارراه استانبول را نشان میدهد؛ عكسی كه حكایت از خلوتی ترسناك در این پاساژ دارد. بسیاری درباره این عكس نوشتند كه اغلب مغازههای این پاساژ اجارهای است و تازه قرار است از سال آینده 30 درصد به اجاره آن هم اضافه شود. با محبوب شدن این عكس تصاویری از مراكز خرید دیگر در شهرهای مختلف منتشر شد كه همه نشان از توقف كسب و كارها دارد؛ اتفاقی كه به نظر میرسد تبعات اقتصادیاش در ماههای آینده نمود بیشتری داشته باشد.