این روزها شیوع قابل توجه ویروس کووید-19 نظام درمانی ما را گرفتار خود کرده است. با این حال بد نیست بدانیم این تنها نمونه از مقابله متخصصان ما با بیماری‌های عفونی واگیر در داخل کشور نبوده و خوشبختانه دانش و تجربه بالای طبیبان ما موجب شده کشورهای مختلف منطقه و همچنین دیگر کشورهای توسعه‌یافته از توانمندی بومی‌شده در ایران برای کنترل بیماری‌های واگیر بهره بگیرند.
دکتر سید ناصر عمادی، هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص تجربه ایران در کنترل بیماری‌ها در داخل و خارج از مرزها به جام‌جم می‌گوید: ما از چند سال پیش برای مبارزه با سالک در عراق و افغانستان حضور داشته‌ایم. از آنجا که رفت‌وآمد ما با این دو کشور زیاد است، شیوع سالک از این کشورها به ایران بسیار متصور است. یکی از نکات مهم برای حضور ما در این کشورها، فراتر از وظایف انسانی ما برای کمک به همنوع، این بوده است که برای پیشگیری از شیوع بیماری‌های واگیر در کشور خودمان، کمک کنیم شیوع این نوع بیماری‌‌ها در کشورهای همسایه - که ممکن است منشأ این بیماری‌ها برای ما محسوب شوند - مهار شود. دکتر عمادی در ادامه یادآور می‌شود: حضور ما در این کشورها از جهاتی بسیار مهم بوده است. نخست این‌که ما پزشکان این کشورها را آموزش می‌دادیم که چطور با این بیماری‌ها در کشورشان مبارزه کنند. نکته دوم کمک به درمان بیمارانی در این مناطق بوده است که نیازمند حضور ما بوده‌اند. وی با اشاره به حضور پزشکان ایرانی در کشورهای آفریقایی نظیر کنیا، بروندی، غنا، زیمباوه، گینه و ... از سال 86 تاکنون تصریح می‌کند: حتی سه هفته پیش قرار بود برای کمک به بیماران مبتلا به جذام به اتیوپی برویم، اما اکنون با توجه به اپیدمی کرونا در کشور، اولویت ما طبابت برای مردم خودمان است.
 تجربه درمان آسیب‌دیدگان حملات شیمیایی و میکروبی
دکتر عمادی به تجربه بالای پزشکان ایرانی در درمان بیماران آسیب دیده در حملات شیمیایی اشاره می‌کند و می‌گوید: در طول هشت سال دفاع مقدس، بارها مورد حملات شیمیایی قرار گرفته‌ایم. بنده نیز همراه دوستانم به‌عنوان رزمنده در جبهه‌ها حاضر بودم و چند مرتبه شیمیایی شدم. کسب این تجربه موجب شد در کشورهای همسایه که در سال‌های اخیر تحت حمله شیمیایی داعش قرار می‌گرفتند، بتوانیم به‌عنوان یک سرباز و طبیب به درمان آسیب‌دیدگان بشتابیم و تجربیات خودمان را انتقال دهیم. به همین ترتیب در پاکستان نیز حضور داشته‌ایم و تجارب خودمان را در مقابله با سلاح‌های شیمیایی و بیولوژیکی انتقال داده‌ایم و طبعا بالاترین سطح از اقدامات را در کشور خودمان انجام می‌دهیم.
 توانمندی بالای ایران در کنترل بیماری‌های واگیردار
این محقق عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به این‌که یکی از افتخارات بزرگ ما در پیشگیری از بیماری‌هاست که همیشه سازمان بهداشت جهانی از مشارکت جدی مسوولان بهداشت و درمان ایران تمجید کرده است، یادآور می‌شود: باعث افتخار است در حالی‌که بسیاری از بیماری‌های گذشته مثل مالاریا، سل، جذام، فلج اطفال هنوز در بسیاری از کشورها و حتی کشورهای همسایه گزارش می‌شود، اما از یکی دو دهه پیش بسیاری از بیماری‌های مسری و عفونی را مهار کرده است. البته مواردی از مالاریا و سل در برخی مناطق مرزی همجوار با کشورهای همسایه که گاه سطح بهداشت پایین‌تری از ایران دارند مشاهده شده، اما در مجموع در مواردی مثل فلج اطفال و سرخک اکنون در کشور مهار شده و از شاخص‌های مهم توفیق کشور در حوزه بهداشت است.
دکتر عمادی تأکید می‌کند: ایران به‌عنوان یک کشور خاص همواره مورد توجه مجامع بین‌المللی بوده است؛ در حالی که ما پیش از انقلاب بسیاری از پزشکان هندی و پاکستانی را در کشور داشتیم و حتی خود من در اوایل دهه 50 تحت معالجه این پزشکان قرار گرفتم، اما اکنون به‌عنوان یک پزشک ایرانی اما به ریشه‌کنی بیماری‌ها در کشورهای همسایه و آفریقایی کمک می‌کنم.



پیشنهاد به صداوسیما برای افزایش مشارکت شهروندان

عضو انجمن پزشکان بدون مرز برای بالابردن مشارکت عمومی در مقابله با کرونا پیشنهاد کرد صداوسیما یک ساعت مشخص هنگام شب که مخاطب بیشتری نسبت به زمان ظهر را دارد انتخاب کند و در آن بخش خبری فقط خبرهای مربوط به مقابله با کرونا را پخش کند؛ شامل اخباری درباره آخرین وضعیت پیشرفت کرونا در ایران و جهان، آخرین تمهیدات مبارزه با کرونا، پیشگیری، تشخیص و درمان کرونا. دکتر عمادی یادآور شد: ما باید پیش از ورود این ویروس مردم را از طریق رسانه‌ها و مراکز آموزشی کشور آگاه می‌کردیم. اگر زودتر آموزش را شروع می‌کردیم و تیزرهای آموزشی و نکات مربوط آموزش داده می‌شد قطعا آمادگی بهتری برای مقابله با این ویروس داشتیم. وقتی ما دانش‌آموزان را در مدرسه درست آموزش بدهیم، همان نکات را به خانواده‌های خود انتقال می‌دهند. می‌توان از مشارکت نیروهای داوطلب مردمی برای توزیع بروشورهای آموزشی میان شهروندان بهره گرفت.



نقش ایران در کنترل بین‌المللی ایدز

دکتر عمادی در خصوص نقش ایران در کنترل ایدز در فراسوی مرزهای ایران اشاره می‌کند: ویروس اچ‌آی‌وی چهارمین علت مرگ‌ومیر در جهان است و تاکنون حدود
80 میلیون نفر به ایدز مبتلا شده‌اند. نزدیک به 35 تا 40 میلیون نفر هم بر اثر این بیماری کشته شده‌اند که مهم‌ترین مرگ‌ومیرها در کشورهای آفریقایی بر اثر سوء تغذیه و ضعف در تأمین تمهیدات بهداشتی بوده است.
این پزشک بدون مرز دکتر عمادی با اشاره به نگاه رایج که چرا وقتی ما در ایران هموطنانمان نیازمند پزشک هستند، پزشکان ما می‌روند و در آفریقا به درمان بیماران می‌پردازند. این کار را بسیار مهم می‌داند و می‌گوید: یک روی سکه این کار، رفتار انسانی و تبعیات از آموزه‌های مذهبی ماست. روی دیگر سکه این است که مبارزه با اچ‌آی‌وی دیگر محدود به مرزهای کشورها و آفریقا نیست و اتفاقا در سال‌های اخیر عمدتا به‌علت بی‌مبالاتی جنسی در کشور ما نیز بسیار شیوع پیدا کرده است.  بنابراین برای من به‌عنوان پزشک ایرانی بسیار مهم است که در کانون شیوع این بیماری کمک کنم و تجربیات کافی را به دست آورم تا بدانم اگر یک کودک ایرانی از مادر مبتلا به ایدز متولد شد چطور باید آن کودک را درمان کنم. کسب این تجارب سرمایه بزرگی برای طبیبان کشور ماست و خوشبختانه به‌خوبی از این تجارب استفاده می‌کنیم. همان‌طور که کرونا از ووهان شروع شد و خیلی زود به ایران رسید و ما برای مقابله با آن
به تجارب جهانی نیاز داریم.