رسانه ملی با چه برنامه‌هایی آگاهی عمومی را درباره کووید - 19 بالا برد؟
عصر روشنگری
در روزگار تعدد رسانه‌های مكتوب و مجازی، دیگر كیست كه نداند یكی از اصلی‌ترین رسالت‌های رسانه‌ها، آگاهی‌بخشی به مخاطبانشان است؟ آگاهی‌بخشی می‌تواند مخاطبان یا گیرندگان پیام را كه یكی از عناصر ارتباطی هستند به كنشگرهایی فعال در عرصه‌های مختلف تبدیل كند. ماجرای شیوع ویروس كرونا و تلاش رسانه ملی برای بالابردن آگاهی عمومی در این زمینه، یكی از مصادیق همین تبدیل مخاطبان به كنشگرهای فعال بود. حالا دیگر خیلی از مردم به ویژه آنها كه تعامل بیشتری با رسانه دارند، خودشان از آگاهی قابل توجهی در ارتباط با روش‌های جلوگیری از گسترش این ویروس برخوردارند. هر چند در هفته‌های اخیر، خبرهای متعددی در ارتباط با توقف ضبط برنامه‌های تلویزیونی یا برخی از سریال‌ها منتشر شد، اما واقعیت این است كه تلویزیون در همین ایام و در روزهایی كه بسیاری از پروژه‌های نمایشی تعطیل شده بود، سعی كرد با ساخت برنامه‌های متنوعی در قالب‌های خبری، پزشكی و حتی نمایشی سطح آگاهی جامعه را در ارتباط با این مهمان ناخوانده بالا ببرد.
احسان سالمی
علیه شایعات، برای آگاهی
«كرونا» احتمالا یكی از معدود پدیده‌هایی است كه در طول تاریخ خبررسانی در تلویزیون صاحب یك بخش ویژه شده است!
با گسترش شیوع بیماری كرونا در كشور، بخش‌های خبری مختلف سیما به تهیه گزارش و انتشار خبر در ارتباط با این ویروس و تاثیرات گوناگون در ایران و جهان پرداختند. اما یكی از ابتكارات خوب تلویزیون در حوزه خبری، راه‌اندازی بخش ویژه اخبار «كرونا» در ساعت‌های پربازدید اخبار از جمله ساعت 14 و 21 شبكه اول سیما و ساعت 20:30 شبكه دوی سیما
بود.
این بخش ویژه كه در فضایی جداگانه از فضای اصلی استودیوی خبر اجرا می‌شد، به واسطه شكل ظاهری متفاوتی كه داشت از پویایی و جذابیت بیشتری برای مخاطبان برخوردار بود. ضرباهنگ سریع ارائه اخبار در كنار عكس‌ها و گزارش‌های متنوع تصویری از خط مقدم مبارزه با كرونا در بیمارستان‌ها و همچنین سطح جامعه، از یك سو و پاسخ به مهم‌ترین شایعات فضای مجازی در ارتباط با این موضوع و ارائه آمارهای رسمی در ارتباط با تعداد بیماران و درگذشتگان این بیماری از سوی دیگر، باعث شد بخش ویژه كرونا و اخبار تلویزیون در زمینه آگاهی بخشی در ارتباط با این ویروس جدید، یك سر و گردن از سایر برنامه‌های این رسانه بالاتر باشد.
به این موارد باید میزگردهای تخصصی در ارتباط با پیامدهای شیوع كرونا در حوزه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شبكه‌های مختلف را هم اضافه كرد؛ میزگردهایی كه دامنه آن از برنامه «نگاه یك» شبكه اول سیما تا گفت‌وگوهای ویژه خبری اخبار ساعت 22:30 شبكه دو و سایر برنامه‌های خبری تحلیلی شبكه خبر گسترده بود.
ما را در «قرنطینه» تماشا كنید
محدودیت‌ها در كنار سختی‌هایی كه دارند، گاهی اوقات باعث ظهور و بروز خلاقیتها می‌شوند. محدودیت‌های كرونایی شاید تا حدودی دست و بال تلویزیون را برای تولید شماری از برنامه‌ها و محصولات نمایشی بستند، اما زمینه‌ساز تولید برنامه‌هایی ویژه برای این روزهای خاص شدند.
یكی از این خلاقیتها، برنامه «قرنطینه» شبكه پنج سیما بود. برنامه‌ای با اجرای علی مسعودی كه بسیاری او را با نام «علی مشهدی» می‌شناسند و حالا چند سالی می‌شود علاوه بر نویسندگی، به عنوان یك كمدین هم در میان مخاطبان شناخته
شده است.
«قرنطینه» از منظر شكل بصری، برنامه‌ای ساده اما جذاب و دیدنی بود كه ساخته شد تا در روزهایی كه اغلب مردم باید در خانه می‌ماندند، یك سرگرمی تصویری همراه با كمی طنز باشد. اتفاقی كه می‌توان آن را عملیات واكنش سریع تلویزیون در زمینه سرگرمی و البته آموزش برخی از نكات مرتبط با این بیماری فراگیر دانست.
«زنجیره» ای برای كرونا
البته این همه ماجرا نبود، چرا كه انتخاب این شیوه عملیاتی و سریع برای برنامه‌سازی در شرایط بحرانی شیوع كرونا در كشور باعث تولید برنامه‌هایی دیگر هم شد كه «زنجیره» با اجرای امیرحسین قیاسی، كمدین جوان هم یكی دیگر از این برنامه‌ها به شمار می‌آید.
زنجیره، یك برنامه كوتاه ده دقیقه‌ای است كه همه روزه از شبكه یك سیما ساعت 13:30 و از شبكه سه سیما ساعت 19:15 روی آنتن می‌رود. این برنامه شامل بخش‌هایی نظیر بررسی شایعات و پاسخ به آنها، پرسش و پاسخ به ابهامات و سوالات در خصوص ویروس كرونا و اعلام نظر كارشناسان است كه طبیعتا حضور امیرحسین قیاسی باعث طرح این موضوعات با زبان طنز می‌شود.
طبیبانی كه از تلویزیون راهی منازل شدند
تلویزیون البته همیشه برنامه‌هایی در حوزه سلامت نیز تولید می‌كند كه این روزها به شكل طبیعی تمركز اغلب این برنامه‌ها نیز بر پاسخگویی به سوالات مردم در ارتباط با این بیماری، علائم آن و البته توضیح تازه‌ترین یافته‌های علمی مرتبط با این بیماری است. از برنامه «ضربان» شبكه سلامت گرفته كه با دعوت از متخصصان و پزشكان آخرین اطلاعات و اخبار را در مورد این ویروس تازه بیان می‌كند تا اضافه شدن بخش‌هایی مثل «میز سلامت» به برنامه «خانه تو» شبكه چهار و برنامه‌های مشابه آن كه سعی دارند در كنار موضوعات تخصصی حوزه فعالیت خود، در ارتباط با كرونا نیز به اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی
بپردازند.
برخی از برنامه‌های پرمخاطب و تخصصی تلویزیون در حوزه سلامت از جمله برنامه «طبیب» شبكه سه نیز در این دوره، فعالیت‌های زیادی پیرامون ارتقای آگاهی عمومی درباره بیماری كرونا داشتند. البته این فعالیت‌ها گاهی اسیر حاشیه‌هایی
هم شد.
به عنوان مثال در یكی از قسمت‌های برنامه طبیب كه به طور كلی همیشه رویكردهای طب سنتی را به عنوان رویكرد اصلی خود داشته، توصیه‌هایی در زمینه استفاده از داروهای گیاهی و سنتی صورت گرفت كه به اشتباه در فضای مجازی از آن به عنوان «داروی ضدكرونا» یاد شد و حاشیه‌هایی را برای این برنامه به وجود آورد.
به این موارد باید كلیپ‌های آموزشی به‌ویژه در قالب پویانمایی و موشن گرافیك را هم اضافه كرد كه هر روز در خلال برنامه‌های مختلف سیما، بارها روی آنتن رفت و حاوی نكات آموزشی و توصیه‌های پزشكی مختلف برای مخاطبان در زمینه راهكارهای جلوگیری از ابتلا به كرونا و همچنین مراقبت از بیماران كرونایی در منزل بود.
«كرونا» احتمالا یكی از معدود پدیده‌هایی است كه در طول تاریخ خبررسانی در تلویزیون صاحب یك بخش ویژه شده است!
با گسترش شیوع بیماری كرونا در كشور، بخش‌های خبری مختلف سیما به تهیه گزارش و انتشار خبر در ارتباط با این ویروس و تاثیرات گوناگون در ایران و جهان پرداختند. اما یكی از ابتكارات خوب تلویزیون در حوزه خبری، راه‌اندازی بخش ویژه اخبار «كرونا» در ساعت‌های پربازدید اخبار از جمله ساعت 14 و 21 شبكه اول سیما و ساعت 20:30 شبكه دوی سیما
بود.
این بخش ویژه كه در فضایی جداگانه از فضای اصلی استودیوی خبر اجرا می‌شد، به واسطه شكل ظاهری متفاوتی كه داشت از پویایی و جذابیت بیشتری برای مخاطبان برخوردار بود. ضرباهنگ سریع ارائه اخبار در كنار عكس‌ها و گزارش‌های متنوع تصویری از خط مقدم مبارزه با كرونا در بیمارستان‌ها و همچنین سطح جامعه، از یك سو و پاسخ به مهم‌ترین شایعات فضای مجازی در ارتباط با این موضوع و ارائه آمارهای رسمی در ارتباط با تعداد بیماران و درگذشتگان این بیماری از سوی دیگر، باعث شد بخش ویژه كرونا و اخبار تلویزیون در زمینه آگاهی بخشی در ارتباط با این ویروس جدید، یك سر و گردن از سایر برنامه‌های این رسانه بالاتر باشد.
به این موارد باید میزگردهای تخصصی در ارتباط با پیامدهای شیوع كرونا در حوزه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شبكه‌های مختلف را هم اضافه كرد؛ میزگردهایی كه دامنه آن از برنامه «نگاه یك» شبكه اول سیما تا گفت‌وگوهای ویژه خبری اخبار ساعت 22:30 شبكه دو و سایر برنامه‌های خبری تحلیلی شبكه خبر گسترده بود.
ما را در «قرنطینه» تماشا كنید
محدودیت‌ها در كنار سختی‌هایی كه دارند، گاهی اوقات باعث ظهور و بروز خلاقیتها می‌شوند. محدودیت‌های كرونایی شاید تا حدودی دست و بال تلویزیون را برای تولید شماری از برنامه‌ها و محصولات نمایشی بستند، اما زمینه‌ساز تولید برنامه‌هایی ویژه برای این روزهای خاص شدند.
یكی از این خلاقیتها، برنامه «قرنطینه» شبكه پنج سیما بود. برنامه‌ای با اجرای علی مسعودی كه بسیاری او را با نام «علی مشهدی» می‌شناسند و حالا چند سالی می‌شود علاوه بر نویسندگی، به عنوان یك كمدین هم در میان مخاطبان شناخته
شده است.
«قرنطینه» از منظر شكل بصری، برنامه‌ای ساده اما جذاب و دیدنی بود كه ساخته شد تا در روزهایی كه اغلب مردم باید در خانه می‌ماندند، یك سرگرمی تصویری همراه با كمی طنز باشد. اتفاقی كه می‌توان آن را عملیات واكنش سریع تلویزیون در زمینه سرگرمی و البته آموزش برخی از نكات مرتبط با این بیماری فراگیر دانست.
«زنجیره» ای برای كرونا
البته این همه ماجرا نبود، چرا كه انتخاب این شیوه عملیاتی و سریع برای برنامه‌سازی در شرایط بحرانی شیوع كرونا در كشور باعث تولید برنامه‌هایی دیگر هم شد كه «زنجیره» با اجرای امیرحسین قیاسی، كمدین جوان هم یكی دیگر از این برنامه‌ها به شمار می‌آید.
زنجیره، یك برنامه كوتاه ده دقیقه‌ای است كه همه روزه از شبكه یك سیما ساعت 13:30 و از شبكه سه سیما ساعت 19:15 روی آنتن می‌رود. این برنامه شامل بخش‌هایی نظیر بررسی شایعات و پاسخ به آنها، پرسش و پاسخ به ابهامات و سوالات در خصوص ویروس كرونا و اعلام نظر كارشناسان است كه طبیعتا حضور امیرحسین قیاسی باعث طرح این موضوعات با زبان طنز می‌شود.
طبیبانی كه از تلویزیون راهی منازل شدند
تلویزیون البته همیشه برنامه‌هایی در حوزه سلامت نیز تولید می‌كند كه این روزها به شكل طبیعی تمركز اغلب این برنامه‌ها نیز بر پاسخگویی به سوالات مردم در ارتباط با این بیماری، علائم آن و البته توضیح تازه‌ترین یافته‌های علمی مرتبط با این بیماری است. از برنامه «ضربان» شبكه سلامت گرفته كه با دعوت از متخصصان و پزشكان آخرین اطلاعات و اخبار را در مورد این ویروس تازه بیان می‌كند تا اضافه شدن بخش‌هایی مثل «میز سلامت» به برنامه «خانه تو» شبكه چهار و برنامه‌های مشابه آن كه سعی دارند در كنار موضوعات تخصصی حوزه فعالیت خود، در ارتباط با كرونا نیز به اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی
بپردازند.
برخی از برنامه‌های پرمخاطب و تخصصی تلویزیون در حوزه سلامت از جمله برنامه «طبیب» شبكه سه نیز در این دوره، فعالیت‌های زیادی پیرامون ارتقای آگاهی عمومی درباره بیماری كرونا داشتند. البته این فعالیت‌ها گاهی اسیر حاشیه‌هایی
هم شد.
به عنوان مثال در یكی از قسمت‌های برنامه طبیب كه به طور كلی همیشه رویكردهای طب سنتی را به عنوان رویكرد اصلی خود داشته، توصیه‌هایی در زمینه استفاده از داروهای گیاهی و سنتی صورت گرفت كه به اشتباه در فضای مجازی از آن به عنوان «داروی ضدكرونا» یاد شد و حاشیه‌هایی را برای این برنامه به وجود آورد.
به این موارد باید كلیپ‌های آموزشی به‌ویژه در قالب پویانمایی و موشن گرافیك را هم اضافه كرد كه هر روز در خلال برنامه‌های مختلف سیما، بارها روی آنتن رفت و حاوی نكات آموزشی و توصیه‌های پزشكی مختلف برای مخاطبان در زمینه راهكارهای جلوگیری از ابتلا به كرونا و همچنین مراقبت از بیماران كرونایی در منزل بود.
