بررسی کوتاه ساز و کار پخش آگهی‌ها و ویژه برنامه‌های تبلیغاتی در تلویزیون به بهانه تخلف یک شرکت تولیدکننده پوشک
به خاطر یک بسته پوشک
یک شرکت تولیدکننده پوشک که آگهی‌های تجاری آن از شبکه‌های سیما پخش شده است، قرار بود مراسم قرعه‌کشی خود را روی آنتن شبکه سه سیما بفرستد، اما در شب پخش خبری نشد و این اتفاق نیفتاد. ماجرا این بوده که این شرکت در فضای مجازی آگهی‌هایی را با حضور خانم‌های بی‌حجاب منتشر کرده و برای این آگهی‌ها سراغ یکی از چهره‌های اینستاگرامی و فرزندش رفته تا احتمالا مخاطب بیشتری را به واسطه این اینفلوئنسر برای خود جذب کند، غافل از آن که این اقدام به ضرر او تمام شد و فرصت پخش زنده مراسم قرعه‌کشی از تلویزیون را از این برند گرفت. اما این که اصلا چه ساز و کاری برای نظارت روی آگهی‌هایی که برای هر کالایی در فضاهایی جز تلویزیون پخش و نمایش داده می‌شوند وجود دارد، موضوعی است که نگاهی به کم و کیف آن داشتیم.
مشکل جای دیگری است
بعد از پخش‌نشدن برنامه قرعه‌کشی، این شرکت تولیدکننده پوشک، پیامکی را به شرکت‌کنندگان خود ارسال کرد و نوشت: «به دلیل بروز پاره‌ای مشکلات فنی در پخش زنده، قرعه‌کشی جشنواره امشب انجام نمی‌شود. با ما همراه باشید تا از تاریخ جدید قرعه‌کشی و پخش زنده آن باخبر شوید.» این در حالی است که شبکه عنوان کرده به دلیل پخش آگهی‌های این شرکت با حضور بانوان بی‌حجاب در فضای مجازی از پخش مراسم قرعه‌کشی به‌صورت زنده از آنتن تلویزیون جلوگیری شده و شبکه پیش از این بارها برنامه‌های مختلف از جمله این دست قرعه‌کشی‌ها را روانه آنتن کرده است و مشکل پخش زنده ندارد.
ساز و کار آگهی‌ها در شبکه‌ها
به طور کلی سیاست سازمان و سیستم مدیریتی که در زمینه آگهی‌ها وجود دارد از این قرار است که خبر و بازرگانی دو موضوعی است که ارتباطی به مدیریت شبکه‌ها در سازمان ندارد. مثلا در حوزه اخبار هر انتقاد و تشویقی که وجود داشته باشد به معاونت سیاسی برمی‌گردد و در مورد آگهی‌ها هم اوضاع به همین ترتیب است، یعنی شبکه نمی‌تواند تعیین کند چه تبلیغی پخش شود یا نشود واینجا اداره کل بازرگانی تصمیم‌گیرنده است.
در این شرایط شاید بپرسید پس چطور جلوی ویژه‌برنامه این شرکت از طرف شبکه گرفته شده است. در این باره هم داستان از این قرار است که هر شبکه‌ای در باکس‌های غیربازرگانی، ویژه برنامه‌هایی مربوط به برخی شرکت‌ها و کالاها را روی آنتن می‌برد، اتفاقی که با هماهنگی بین آن شرکت، بازرگانی و شبکه رخ می‌دهد و از آنجا که قسمتی از این اتفاق به شبکه برمی‌گردد، مدیریت آن می تواند در شرایط لازم مثل این مورد جلوی پخش برنامه را بگیرد.
واکنش شبکه 3 به ماجرا
کوروش کمره‌ای، مشاور مدیر شبکه سه بعد از این که شرکت مورد نظر نقص فنی را عامل پخش‌نشدن ویژه‌برنامه قرعه‌کشی از تلویزیون عنوان کرد، در توییتی اعلام کرد که موضوع نقص فنی نیست، او در این باره نوشت:«دو چیز ارتباطی با شبکه‌ها ندارد؛ خبر و بازرگانی. در رابطه با پخش تبلیغات در باکس بازرگانی شبکه‌ها مداخله‌ای ندارند ولی در باکس غیربازرگانی، شبکه می‌تواند تصمیم بگیرد. با‌توجه به اقدام یک شرکت تولیدی در ترویج بی‌حجابی، ویژه‌برنامه امشب این شرکت از شبکه سه پخش نخواهد شد.»
تبلیغات ادامه دارد؟
پس همان طور که گفتیم این که در بخش بازرگانی چه سیاست و رویکردی وجود دارد به شبکه ارتباط چندانی ندارد و تنها قسمت‌های ویژه اینچنینی که در بخش خارج از آگهی‌ها و در زیر عنوان برنامه‌ها قرار‌می‌گیرند، توسط شبکه قابل بررسی است. در این بین اگر شرکتی مجموعه قوانینی را که در کشور وجود دارد نادیده بگیرد، شبکه می‌تواند جلوی پخش آن باکس را بگیرد و مانع پخش برنامه شود. اما باز هم باید تاکید کنیم که این اتفاق تنها زمانی رخ می‌دهد که برنامه در بخش تبلیغات نباشد. این سیاستگذاری برای کسی که از بیرون به ماجرا نگاه می‌کند شاید سوال برانگیز باشد که چرا دو نگاه در این بخش‌ها لحاظ می‌شود، اما این قانونی است که از گذشته در مورد صدا و سیما و بخش بازرگانی وجود داشته و همچنان ادامه دارد. به همین دلیل این که بعد از لغو پخش این برنامه چه اتفاقی قرار است برای پخش دوباره تبلیغات مربوط به آن شرکت بیفتد، سوالی است که واحد مربوطه پاسخش را می‌داند و باید دید در ادامه این ماجرا چه تصمیمی برای پخش آگهی‌ها گرفته می‌شود.
مشکل جای دیگری است
بعد از پخش‌نشدن برنامه قرعه‌کشی، این شرکت تولیدکننده پوشک، پیامکی را به شرکت‌کنندگان خود ارسال کرد و نوشت: «به دلیل بروز پاره‌ای مشکلات فنی در پخش زنده، قرعه‌کشی جشنواره امشب انجام نمی‌شود. با ما همراه باشید تا از تاریخ جدید قرعه‌کشی و پخش زنده آن باخبر شوید.» این در حالی است که شبکه عنوان کرده به دلیل پخش آگهی‌های این شرکت با حضور بانوان بی‌حجاب در فضای مجازی از پخش مراسم قرعه‌کشی به‌صورت زنده از آنتن تلویزیون جلوگیری شده و شبکه پیش از این بارها برنامه‌های مختلف از جمله این دست قرعه‌کشی‌ها را روانه آنتن کرده است و مشکل پخش زنده ندارد.
ساز و کار آگهی‌ها در شبکه‌ها
به طور کلی سیاست سازمان و سیستم مدیریتی که در زمینه آگهی‌ها وجود دارد از این قرار است که خبر و بازرگانی دو موضوعی است که ارتباطی به مدیریت شبکه‌ها در سازمان ندارد. مثلا در حوزه اخبار هر انتقاد و تشویقی که وجود داشته باشد به معاونت سیاسی برمی‌گردد و در مورد آگهی‌ها هم اوضاع به همین ترتیب است، یعنی شبکه نمی‌تواند تعیین کند چه تبلیغی پخش شود یا نشود واینجا اداره کل بازرگانی تصمیم‌گیرنده است.
در این شرایط شاید بپرسید پس چطور جلوی ویژه‌برنامه این شرکت از طرف شبکه گرفته شده است. در این باره هم داستان از این قرار است که هر شبکه‌ای در باکس‌های غیربازرگانی، ویژه برنامه‌هایی مربوط به برخی شرکت‌ها و کالاها را روی آنتن می‌برد، اتفاقی که با هماهنگی بین آن شرکت، بازرگانی و شبکه رخ می‌دهد و از آنجا که قسمتی از این اتفاق به شبکه برمی‌گردد، مدیریت آن می تواند در شرایط لازم مثل این مورد جلوی پخش برنامه را بگیرد.
واکنش شبکه 3 به ماجرا
کوروش کمره‌ای، مشاور مدیر شبکه سه بعد از این که شرکت مورد نظر نقص فنی را عامل پخش‌نشدن ویژه‌برنامه قرعه‌کشی از تلویزیون عنوان کرد، در توییتی اعلام کرد که موضوع نقص فنی نیست، او در این باره نوشت:«دو چیز ارتباطی با شبکه‌ها ندارد؛ خبر و بازرگانی. در رابطه با پخش تبلیغات در باکس بازرگانی شبکه‌ها مداخله‌ای ندارند ولی در باکس غیربازرگانی، شبکه می‌تواند تصمیم بگیرد. با‌توجه به اقدام یک شرکت تولیدی در ترویج بی‌حجابی، ویژه‌برنامه امشب این شرکت از شبکه سه پخش نخواهد شد.»
تبلیغات ادامه دارد؟
پس همان طور که گفتیم این که در بخش بازرگانی چه سیاست و رویکردی وجود دارد به شبکه ارتباط چندانی ندارد و تنها قسمت‌های ویژه اینچنینی که در بخش خارج از آگهی‌ها و در زیر عنوان برنامه‌ها قرار‌می‌گیرند، توسط شبکه قابل بررسی است. در این بین اگر شرکتی مجموعه قوانینی را که در کشور وجود دارد نادیده بگیرد، شبکه می‌تواند جلوی پخش آن باکس را بگیرد و مانع پخش برنامه شود. اما باز هم باید تاکید کنیم که این اتفاق تنها زمانی رخ می‌دهد که برنامه در بخش تبلیغات نباشد. این سیاستگذاری برای کسی که از بیرون به ماجرا نگاه می‌کند شاید سوال برانگیز باشد که چرا دو نگاه در این بخش‌ها لحاظ می‌شود، اما این قانونی است که از گذشته در مورد صدا و سیما و بخش بازرگانی وجود داشته و همچنان ادامه دارد. به همین دلیل این که بعد از لغو پخش این برنامه چه اتفاقی قرار است برای پخش دوباره تبلیغات مربوط به آن شرکت بیفتد، سوالی است که واحد مربوطه پاسخش را می‌داند و باید دید در ادامه این ماجرا چه تصمیمی برای پخش آگهی‌ها گرفته می‌شود.
ضمیمه چار دیواری
تیتر خبرها
