استودیویی در شرق تهران
در یكی از محله‌های شرق تهران گروه تولید «آفتاب شرقی» مستقر شده و در تلاشند تا این برنامه را به موقع به آنتن برسانند. گرچه فصل جدید به صورت ضبطی روی آنتن می‌رود و این اتفاق برای گروه سازنده و مجری‌ها چندان خوشایند نیست. ضمن این‌كه فصل جدید با وقفه‌ای چند ماهه پخش می‌شود. به محض ورود، پرده سبز كروماكی نظرمان را جلب می‌كند. مجری و كارشناس مقابل هم در یك فضای سبز نشسته‌اند و به گفت‌وگو می‌پردازند.
دو دوربین در سمت چپ و راست برنامه وجود دارد و صندلی تهیه‌كننده نیز به همراه یك لپ تاپ روی میز تهیه‌كننده است. خانم دكتر ظهیری مدرس حوزه و دانشگاه در حال پاسخ دادن به سوال ندا ملكی یكی از مجریان برنامه است. به گفته یكی از عوامل در روز چند برنامه را ضبط می‌كنند و در حال حاضر برنامه‌های مربوط به ماه محرم در حال ضبط است. پشت دوربین‌ها و در بخشی از استودیو لوازم اضافی وجود دارد كه پنهان از نگاه بیننده‌های برنامه است؛ از پرچم‌ها و وسایل شخصی گروه گرفته تا دو led كه كنار استودیو قرار دارد.
چند بار به دلیل صداهای اضافی و مشكلی كه در میكروفن مجری وجود داشت، ضبط برنامه متوقف شد. با این حال پیوسته برنامه‌ها را تولید می‌كردند و مجری هر بار سعی می‌كرد به گونه‌ای دیگر برنامه را آغاز كند تا برای مخاطب تكراری نشود.
كرونا روی تعداد عوامل پشت دوربین هم تاثیر گذاشته، ضمن این‌كه همان چند نفر هم با ماسك مشغول كار هستند. برنامه به پایان می‌رسد و مجری با اعلام تاریخ پخش، برنامه بعدی را آغاز می‌كند. او سوالاتی را با كارشناس مطرح می‌كند و مهمان هم در حال پاسخ دادن به سوالات است. مجری دستش را حركت می‌دهد و باعث می‌شود خللی در صدابرداری پیش بیاید. به همین دلیل بار دیگر تهیه‌كننده كات می‌دهد تا میكروفن را تعویض كنند. در این بین فرصتی مهیا می‌شود تا با تهیه‌كننده و مجری صحبت كنیم.

 اولین نكته‌ای كه به محض ورود نظرمان را جلب كرد، پرده كروماكی و استودیو مجازی برنامه بود. دلیل این تغییر چیست؟
من در كارهای قبلی‌ام در ساختارهای متفاوت، استودیو مجازی را تجربه كرده بودم. شاید شروع آن به مستند «پایان دوران» برمی‌گردد كه ساخته بودم و در آن مستند حمید منوچهری مجری بود و ما حدود یك ماه می‌توانستیم با ایشان همكاری كنیم. اما مستند بدین شكل بود كه ما باید كل ایران و فضاهای متفاوت را تجربه می‌كردیم و آقای منوچهری در آن لوكیشن‌ها پلاتو می‌گفت كه این در بازه زمانی 20 روزه شدنی نبود. بنابراین از استودیو مجازی استفاده كردیم و نتیجه خوبی هم حاصل شد. در برنامه «ماه خدا» كه ماه رمضان امسال پخش شد هم استودیو بام تهران را استودیو مجازی گرفتیم.
 یعنی استفاده از استودیو مجازی هیچ ربطی به صرفه جویی در هزینه‌ها ندارد؟
به هر حال هزینه ساخت دكور از استودیو مجازی خیلی بیشتر است. سال گذشته بخشنامه‌ای در سازمان آمد كه برخی از برنامه‌ها تولیدی شدند كه «آفتاب شرقی» هم جزو این برنامه‌ها بود. ضمن این‌كه به ما گفته شد دكور برنامه را هم عوض كنیم اما دكور به برنامه نمی‌رسید. همان موقع به فكرم رسید كه حالا كه برنامه زنده نیست، از فضای مجازی استفاده كنم. اما ما به این دلیل از استودیو مجازی استفاده نكرده‌ایم. به هر حال هر روز جمع كردن دكور برنامه و این‌كه آخر برنامه هم باید هزینه‌ای برای بردن دكور كنی و حتی برای مناسبت‌های مختلف باید دكور را تغییر بدهی، دردسرهایی كه دارد باعث شد ما استودیو مجازی را ترجیح بدهیم.
 دلیل وقفه طولانی و چند ماهه توقف در پخش برنامه چه بود؟
به دلیل كرونا ما دسترسی به بخش بسیاری از كارشناسان نداشتیم. چون از قم به برنامه می‌آمدند و به دلیل محدودیت سفر و شیوع این بیماری امكان حضور آنها وجود نداشت. البته تعدادی برنامه ضبطی داشتیم كه تا پایان اسفند خودمان را رساندیم. اما در سال جدید برنامه نداشتیم تا این‌كه چند روزی است پخش سری جدید برنامه آغاز شده است. در این مدت به دلیل این‌كه «آفتاب شرقی» یكی از قدیمی ترین برنامه‌های معارفی سیماست، مخاطبان و همراهان برنامه در فضای مجازی سراغ برنامه را می‌گرفتند.
 دلیل این‌كه زمان برنامه كوتاه شده چیست؟
پیش از این یك ساعت برنامه در روز داشتیم. اما همان موقع مخاطبان به زمان برنامه در كنداكتور گله داشتند. به همین دلیل شبكه تمهیدی اندیشید كه هم نظر مخاطبان را جلب كند و هم كنداكتور این امكان را بدهد. البته خودمان هم از این تایم راضی هستیم و فعالیتمان را در فضای مجازی بیشتر كردیم.
 با توجه به تكراری بودن ساختار برنامه‌های معارفی شما چه تفاوتی را در فصل جدید در برنامه ایجاد كردید؟
به هر حال همه چیز كه دست ما نیست و یك سری اقتضائات شبكه هم هست. وقتی یك گفت و گوی دینی باشد، دست كاملا بسته می‌شود. اتفاقا من پیشنهاد دادم كه برنامه اذان گاهی ویژه‌ای داشته باشیم كه بخشی از آن گفت‌وگو باشد. اما به دلایلی این اتفاق نیفتاد. شاید در آینده برنامه به همان «آفتاب شرقی» كه در ابتدا متولد شده بود برگردد. البته سعی كرده‌ایم در موضوعات دینی كه مطرح می‌كنیم این تفاوت را ایجاد كنیم.
 برای این‌كه برنامه شعاری نشود و مسائل مرتبط روز با دین را هم مطرح كنید چه تمهیدی اندیشیده‌اید؟
موضوعاتی كه مد نظر شماست به برنامه‌های سیاسی برمی‌گردد. وظیفه برنامه ما آماده شدن برای اذان و رسیدن به آرامش است. ما در كمتر از نیم ساعت با كارشناس درباره برخی مسائل دینی صحبت می‌كنیم.
 اما دین از سیاست جدا نیست و می‌توانید مسائل سیاسی و اجتماعی روز را هم در برنامه مطرح كنید.
بله موافقم اما موضوعات سه روز در هفته برنامه ما مربوط به مسائل خانوادگی و تربیت فرزند و روابط بین زوجین است. موضوعاتی كه همه خانواده‌ها به نوعی با آن درگیر هستند كه واكنش‌های بسیار عجیبی هم در آن روزها از جانب مخاطبان داریم. سه روز دیگر هم درباره چالش‌های اعتقادی صحبت می‌كنیم كه عمده مخاطبان ما جوان‌ها هستند كه سوالات جدی مطرح می‌كنند.
 مجریان برنامه ایده‌پردازند یا صرفا گرداننده برنامه و گفت‌و‌گوها را مدیریت می‌كنند؟
هر سه همكار  ما به صورت تخصصی مجریان مذهبی هستند و موضوعات از دل گفت‌وگو با این عزیزان در می‌آید و با هم خیلی مشورت می‌كنیم و ایده‌های خوبی می‌دهند كه در برنامه اعمال می‌شود.


 ضبطی‌شدن برنامه «آفتاب شرقی» تغییری در نوع اجرای شما به وجود آورده و این‌كه كار را برای شما سخت‌تر كرده یا آسان‌تر؟
سال‌هاست من این برنامه را به صورت زنده اجرا می‌كردم و یكی از مولفه‌های پویایی برنامه تلویزیونی به زنده بودنش است. ما مجری‌ها به خصوص آنهایی كه سابقه كاری‌شان در رسانه ملی بیشتر است، به دلیل نوع ارتباط‌مان با مخاطب دلبستگی عجیبی به برنامه زنده داریم. چون هر لحظه مخاطب شما را رصد می‌كند، می‌بیند و انتقادو تعریف می‌كند و تعامل بیشتری با برنامه دارد. این تعامل كاملا محسوس و همین برای ما خیلی لذتبخش است. اما در برنامه تولیدی همه چیز تغییر می‌كند. هر چند در برنامه زنده هر اتفاقی بیفتد و هر حرفی زده شود، نمی‌توان كاری كرد و به عقب برگشت.
 در مدتی كه برنامه به صورت زنده پخش می‌شد با مشكلات بسیار حادی هم  رو‌به‌رو شده‌اید؟
بله یكبار پروژكتور بالای سرم تركیده یا صدای مهیبی از led كه مقابلم هست درآمده یا گربه و موش و سوسك داخل استودیو بوده و از كنارم رد شده و من مجبور بودم تحمل كنم و تمركزم را به هم نریزم. حتی اگر هنگام پخش برنامه یك نفر از دنیا برود، مجری حق ندارد خللی در كار خود ایجاد كند و باید برنامه را ادامه بدهد. اما در برنامه تولیدی می‌توان برداشت را تكرار كرد و خیلی‌ها معتقدند كیفیت برنامه بالاتر می‌رود. اما احساسی كه مجری مقابل دوربین دارد، شاید یك مقدار غیرواقعی باشد.
به عنوان مثال همین كه شما در حال ضبط برنامه‌های ماه محرم هستید و شاید نتوانید حس خودتان را بروز بدهید.
بله. حال الان من كه در حال ضبط برنامه‌های ماه محرم هستیم با زمانی كه روز تاسوعا و عاشورای حسینی یا اربعین است، خیلی متفاوت است. چون اگر برنامه همان روز به صورت زنده روی آنتن برود، حال خودم دگرگون است و بهتر می‌توان احساس را در اجرا داشته باشم. بنابراین از جهتی انتقال حس سخت‌تر می‌شود. به همیــن دلیــل در برنامه‌های معارفی ترجیحم به زنده بودن برنامه است.
 به عنوان مجری یك برنامه معارفی چقدر اطلاعات دینی تان به روز است و در این زمینه مطالعه می‌كنید؟
متاسفانه من به مطالعه اعتیاد دارم. به خصوص در زمینه مطالعات دینی و روان‌شناسی.
 منظورم این است آنقدر به روز هستیدكه بتوانید سوالات جوان‌ها را از كارشناس بپرسید؟
من همواره سعی می‌كنم ارتباطم را با مردم حفظ كنم و به همین جهت در مجامع عمومی زیاد ظاهر می‌شوم. به واسطه تحصیلات و شغلم هم با مردم خیلی در ارتباطم، چون مدام در حال مشاوره دادن در مراكز مشاوره هستم. در دانشگاه هم تدریس می‌كنم و با دانشجوهای جوانی در ارتباط هستم. به همین دلیل وارد كلاس كه می‌شوم از آنها می‌خواهم هر چه كه دوست دارند بگویند و موضوعات‌شان را مطرح كنند. از این رو با بدنه جامعه در ارتباطم و می‌دانم مشكلات‌شان چیست.
 از آنجا كه مجری‌ها زیر ذره‌بین هستند، معمولا چه انتقادی به شما می‌كنند؟
جالب است كه مخاطبان از ظاهر مجری نظر می‌دهند تا تكیه كلام‌ها. خاطرم هست چند بار پرسیدند بینی ات را جراحی كردی؟(می‌خندد) اما بیشتر در مورد ظاهرم نظر می‌دهند. گرچه من از افرادی كه ظاهرشان شبیه من بوده یا نبوده جز احترام چیزی ندیده‌ام و نشنیده‌ام. اما گاهی در برخی برنامه‌ها سوالات بسیاری می‌پرسم به من می‌گویند پرحرفی می‌كنی. با این حال ابراز لطف بسیاری به برنامه دارند و می‌گویند از برنامه آرامش دریافت می‌كنند.
 در مقطعی هم مجری «صبحی دیگر» بودید. چرا مدت‌هاست در این برنامه حضور ندارید؟
به خاطر كرونا ترجیح دادم فعلا برنامه دیگری اجرا نكنم. «آفتاب شرقی» هم دیگر جزو شناسنامه من است كه می‌آیم. اما از مهرماه اگر كرونا فروكش كرد، احتمالا «صبحی دیگر» هم می‌روم.