ماسک، جریمه و جامعه
ایجادسازوکارهایی برای جریمه افرادی که پروتکلهای بهداشتی را رعایت نمیکنند،نکته بارز حرفهایدیروز حسن روحانی بود.این را که چقدر این کار شدنی است و مهمتر از آن چقدر موثر است را در نظرات سه کارشناس مختلف بررسی کردیم.تفاوت نوع نگاه این افراد به واسطه تخصصشان، جنبههای نادیده دیگری را از این موضوع به ما نشان میدهد.
مجید صفارینیا
روانشناس اجتماعی
ما یکسری اقدامات رفتاری داریم که باعث ادامه، بهبود، کنترل یا تغییر رفتار میشود. بخشی از این اقدامات رفتاری پاداش دادن یا جریمه کردن است. به عنوان مثال، شما اگر ماسک مجانی به مردم ارائه کنید به نوعی مشوقی برای انجام یا رعایت کاری را به مردم پیشنهاد کردهاید و به نوعی اقدام به تقویت مثبت کردهاید، اما یکسری اقدامات هم لازم است که باید همراه با جریمه باشد. به عنوان مثال، مردمی که پروتکلهای بهداشتی را رعایت نمیکنند یا آرایشگاههای زنانه و مردانهای که اعتقادی به این پروتکلها ندارند یا حتی افرادی که از ماسک استفاده نمیکنند،رفتار این افراد با استفاده از جریمه باید تغییر کند. البته سطح جریمه هم باید متناسب با تخلف باشد. این کاری است که در خیلی از کشورها هم انجام میدهند. اینکه بگوییم مردم ایران نسبت به رفتار سلبی حاکمیت دافعه دارند، اشتباه است، چراکه خوی همه مردم در همه جای جهان شبیه هم است. همه جای دنیا پرخاشگری وجود دارد از قبایل بدوی و ناشناخته در آفریقا و استرالیا بگیرید تا شهروندان ساکن شهرهای مدرن کانادا. درست است که این پرخاشگری متاثر از فرهنگ است و حتی با جنسیت مرتبط، اما چیزی که این هیجان پرخاشگری را کنترل میکند ، فنون و قوانین رفتاری است که در این جوامع توسط حکمرانی حاکم میشود. تفاوت رفتار شهروندان در ایران و نقاط دیگر جهان را نه در خلق و خوی ایرانیان که باید در شیوه حکمرانی این جوامع جستوجو کرد.
هادی هاشمی
کارشناس انتظامی
یافتن ساز و کار برای جریمه افرادی که پروتکلهای بهداشتی را رعایت نمیکنند، تفاوتهای آشکاری با جرایم راهنمایی و رانندگی دارد، اما از جنبه تاثیرگذاری و بازدارندگی آن شباهتهایی هم میتوان از این دو پیدا کرد. اگر بخواهم درباره این شباهتها بگویم ،نکته مهم این است که بدانیم جریمه در بازدارندگی تخلفات راهنمایی و رانندگی موثر بود. اما در آنجا ما خودروها را جریمه میکردیم و نه اشخاص را. مدتی هم که بحث بر سر جریمه عابران پیاده بود ،مشکلات فراوانی شکل گرفت و این بحث مسکوت ماند. همان مشکلات دررابطه با سازوکارهای مدنظر رئیس جمهور در بحث پیش رو وجود دارد. چیزی که بدیهی به نظر میرسد این است که زیرساختهای لازم برای این کار وجود ندارد و برای تهیه آن زمان و کارشناسی بسیاری لازم است. حتی در صورت داشتن این زیرساختها هم واکنش شهروندان به این موضوع بحثی قابل تامل است، به نظر میرسد حتی با تهیه این سازوکارها ما در این حوزه با یک روش آزمون و خطا پیش برویم تا نتیجه مطلوب را در انتهای یک بازه زمانی مشاهده کنیم.
حسن تردست
قاضی بازنشسته
قاعدهای عمومی در بحث نظام قضایی و حقوقی هر کشور وجود دارد که هر چیزی که امنیت روانی، روحی و جسمی عموم مردم را به خطر بیندازد می تواند با وضع قوانین از موارد جرم تلقی بشود. بنابراین معتقدم باید این سازوکارها با فوریت در مجلس تصویب شود و به صرف اظهار نظر رئیس جمهور قابلیت اجرایی نخواهد داشت،چرا که هیچ شخصی را نمیتوان تحت تعقیب قانونی قرار داد مگر این که به حکم قانون باشد. این در بسیاری از کشورهاوجود دارد و آنها برای این سازوکار قوانین تصویب کردند. اینکه چقدر این قانون میتواند بازدارندگی از جرم را داشته باشد، قابل بحث است، اما مدیریت یک جامعه فقط با قانون متصور است. اگر با بررسی میدانی تاثیر رعایت نکردن پروتکلهای بهداشتی روی امنیت جانی شهروندان ثابت شود این را باید برایش مجازات تعیین کرد.
تیتر خبرها