سیستم هشدار زلزله تهران پشتوانه محكم دانشگاهی ندارد
موضوع زلزله تهران و آسیبهای مالی و جانی شدید احتمالی آن از موضوعاتی است كه از سالها پیش مطرح بوده است، اما با وجود تمام این نگرانیها هنوز اقدام مؤثری براساس توانمندیهای فناوران كشور در این باره صورت نگرفته است.
دكتر مجرب با اشاره به اقداماتی كه برای طراحی افزایش ایستگاههای شتابنگاری تهران انجام داده توضیح میدهد: «شهرداری تهران سال 93 برای راهاندازی سیستم هشدار سریع، طراحی ایستگاههای شتابنگاری مورد نیاز در نقاط مختلف شهر تهران را به ما سپرد. در آن طرح لزوم ایجاد 46 ایستگاه شتابنگار در تهران برآورد شد كه ظاهرا تاكنون نیمی از آنها خریداری شده است. »
وی میافزاید: «توسعه سیستم هشدار سریع، چه برای خاموشی تأسیسات و چه برای اطلاعرسانی در سطح مدیران اجرایی مدیریت بحران مواردی است كه پس از تأمین این تجهیزات باید برایش اقدام شود.»
دكتر انوشیروان انصاری نیز علت اجرایی نشدن سیستم هشدار سریع زلزله در تهران را انتخاب مسیر اشتباه در شهرداری تهران میداند و به جامجم میگوید: «به نظر من برنامهای كه در شهرداری تهران برای راهاندازی سیستم هشدار سریع وجود دارد از مسیر اصولی در حال پیشروی نیست. در سراسر دنیا زمانی كه كشوری تصمیم به توسعه سامانه هشدار سریع زلزله میگیرد همكاری تنگاتنگ و مكملی بین نهادهای علمی و دانشگاهی كه توسعه سامانه را بر عهده دارند و بخش مجری طرح شكل میگیرد. برای مثال اجراكننده سامانه هشدار سریع ایالات متحده، سازمان زمینشناسی ایالات متحده است اما از ابتدای آغاز تحقیقات این سامانه دانشگاههای بزرگ ایالات متحده با این سازمان همكاری كردند. زیرا توسعه چنین سامانههایی نیاز به تحقیقات علمی وسیعی دارد تا بر اساس ویژگیهای لرزهخیزی، نوع خاك، نوع گسلهای آن منطقه خاص طراحی و اجرا شود. در ایتالیا و تركیه نیز پشت توسعه سامانههای هشدار سریع دانشگاههای بزرگ آن كشور قرار داشتند و بار علمی و مطالعاتی كار را برعهده گرفتند.»
وی در ادامه تصریح میكند: «اتفاقی كه در مسیر توسعه این طرح در تهران رخ داده این است كه شهرداری و ستاد مدیریت بحران به عنوان بازوی اجرایی وجود دارند اما از توان و تجربه بازوی علمی و تحقیقاتی مانند موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران، پژوهشگاه زلزلهشناسی و مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی كه شبكههای ملی لرزهنگاری و شتابنگاری در آنها قرار دارد، استفاده نمیشود.»
وی باور نداشتن به اهمیت بازوی علمی و نوع تفكر مدیریتی موجود در اجرای این طرح را عامل اصلی این نقصان میداند و میافزاید: «از آنجایی كه پشتوانه علمی محكمی در پس اجرای این طرح قرار نگرفته است، نمیتوان با اطمینان گفت كه این طرح تا چه حد میتواند در تهران موفق عمل كند. زلزله تهران موضوعی است كه با جان مردم ارتباط دارد و هرگونه اشتباه در نحوه طراحی چنین سامانههایی میتواند در روزی كه زلزله رخ بدهد جبرانناپذیر باشد.»