مشارکت اجتماعی برای رشد فرزند آوری
«فرزند کمتر، زندگی بهتر» این شعاری است که در دهه 70 و اوایل دهه 80 همراه با اتخاذ تدابیری نامناسب باعث شد نرخ باروری در ایران به طرز شگفتآوری کاهش یابد. برخلاف دولتها اما مقام معظم رهبری همواره نسبت به مساله کاهش رشد جمعیت ابراز نگرانی کردهاند. ایشان بهطور مستقیم بیش از 30 مرتبه از این مساله گلایه کردهاند، اما تاکنون مسؤولان دستگاههای اجرایی توجه کافی به هشدارهای رهبر معظم انقلاب نشان ندادهاند. به همین دلیل، سهشنبه هفته گذشته نشست هماندیشی «راهکارهای مردمی و تسهیل فرزندآوری» برگزار شد و حاضران در این نشست تأکید کردند در شرایط کنونی مواسات و مشارکت اجتماعی میتواند نقش مهمی در اصلاح ساختار جمعیتی کشور داشته باشد.
دکتر مریم اردبیلی، پزشک و آیندهپژوه حوزه جمعیت که ازجمله سخنران این همایش بود، با اشاره به دو دهه عقبماندگی کشور درزمینه فرزندآوری عنوان کرد: در حال از دست دادن فرصت طلایی رشد جمعیت هستیم و نرخ باروری به 7/1رسیده است. البته با ترغیب، حضور و مشارکت مردم با کمترین هزینه به رشد قابلتوجهی دست خواهیم یافت. بهشرط اینکه از ظرفیت زندهشده مساوات، همدلی و کار خیر درزمینهٔ کاهش نرخ جمعیتی نیز بهدرستی استفاده شود. او با تأکید بر نقش خیران در حل مشکلات اقتصادی زوجهایی که شرایط فرزنددار شدن را ندارند،گفت: بسیاری از خانوادهها به دلیل نداشتن ثبات شغلی، درآمد مالی و بیماری کرونا فرزندآوری را به تأخیر انداختهاند، اما با ارائه راهکارهای سادهای مانند حمایت خیرین در تأمین پوشک و تهیه مواد غذایی موردنیاز کودک، میتوان این دغدغهها را تا حد زیادی برطرف کرد.
حجتالاسلام علی ابو ترابی، عضو شورای راهبری جمعیت نیز در این نشست تأکید کرد در شرایط امروز فرهنگسازی برای ترغیب خانوادهها به فرزندآوری باید با محور علمی، القایی و اقناعی پیش برود تا بتواند اثرگذار باشد. او در این زمینه به سیاستهای اجراشده در اروپا برای رشد فرزند آوری نیز اشاره کرد و گفت:در برخی کشورهای اروپایی، ارائه مشوقهای اقتصادی برای فرزندآوری موردتوجه قرار گرفت و باعث شد نرخ باروری از 2/1 به 7/1 برسد. اما در کشورمان همچنان مردم تصور میکنند در صورت داشتن یک یا دو فرزند، بهتر میتوانند کودکان خود را تربیت کنند، تصوری که حتماً باید اصلاح شود. در بخش دیگری از نشست هماندیشی راهکارهای مردمی و تسهیل فرزند آوری نیز حجتالاسلام محمدحسین ندیمی، مدیر مؤسسه اندیشه مسطور که درزمینه کاهش نرخ جمعیت کتابهایی کاربردی را به چاپ میرساند، با اشاره به خطرات ناشی از کاهش جمعیت تصریح کرد: متأسفانه این روزها شرایط طوری است که با توجه به مشکلات اقتصادی کشور، اگر به مردم بگوییم یک فرزند اضافه کنند، انگار روی اعصابشان راهرفتهایم. البته جای خوشبختی است که اکنون در زمان طلایی به سر میبریم، اما شاخصها نگرانکننده است و از این حکایت دارد که نرخ موالید از سال 94 به بعد رو به کاهش است. او با اشاره به وجود حدود سه میلیون زوج نابارور در کشور، عنوان کرد: زوجهای ناباروری که علاقهمند به فرزندآوری هستند، ولی توان مالی برای درمان خود را ندارند، باید موردحمایت خیران قرار گیرند،چراکه بر اساس آمارهای وزارت بهداشت در کشور ما حداقل 20 درصد زوجهای نابارور بهطور کامل درمان خواهند شد.