امسال كه توفیق پیاده‌روی اربعین را نداریم، سراغ نوحه‌ها و نواهای آشنای اربعینی رفته‌ایم تا حال و هوایمان را كربلایی كند
چه فراقی
از یكی دو دهه پیش كه پیاده‌روی اربعین تبدیل به یك حركت جهانی و مانور شیعیان سراسر دنیا شد، هنرمندان عرصه‌های مختلف در این خصوص به میدان آمدند و آثاری را تولید كردند كه بتوانند اولا نام خود را نیز در طومار عاشقان اباعبدا... الحسین(ع) ثبت كنند و ثانیا بتوانند به سهم خود بر رونق بازار سالار شهیدان در اربعین حسینی بیفزایند. یكی از مهم‌ترین حوزه‌های هنری كه هنرمندان در آن طبع‌آزمایی كرده‌اند، صداست. می‌گوییم صدا چون هم نوحه‌ها و مراثی كه مداحان اهل بیت(ع) خوانده‌اند را مدنظر داریم و هم قطعاتی كه توسط خوانندگان مختلف به اجرا در‌آمده است. در این گزارش سراغ شاخص‌ترین نوحه‌ها و نواهای آیینی رفته‌ایم كه در باب اربعین سید و سالار شهیدان تولید شده‌اند و در سال‌هایی كه گذشت مردم با آنها ارتباط برقرار كرده‌اند و به نوعی این نواها، ماندگار شده‌اند.
قدم قدم
ایام اربعین كه می‌شود چه زائر كربلا باشید و چه در همین تهران خودمان به جلسات عزاداری بروید، نوحه‌ای را بیشتر از سایر نوحه‌ها می‌شنوید. نوحه‌ای با مطلع «قدم قدم با یه علم ایشالا اربعین میام سمت حرم». این نوحه با صدای مداح اهل بیت(ع) حسین سیب سرخی ابتدا شنیده شد و بعدها نماآهنگی دو زبانه از آن با صدای حسن كاتب كربلایی ساخته و منتشر شد. اشعار فارسی این نماآهنگ را مرتضی كربلایی و اشعار عربی را میثم كربلایی سروده بودند.
كنار قدم‌های جابر
كنار قدم‌های جابر سوی نینوا رهسپاریم
ستون‌های این جاده را ما به‌شوق حرم می‌شماریم
شبیه رباب و سكینه برای شما بیقراریم
از این سختی و دوری راه به‌شوق تو باكی نداریم
این بخش ابتدایی نوحه‌ای است كه هرسال در پیاده‌روی اربعین اكثر موكب‌های ایرانی را با این نوحه می‌شناختند. نوحه‌ای دو زبانه (فارسی و عربی) و با مضامینی بسیار ارزشمند و شنیدنی كه اثر طبع شاعر جوانی به نام محسن رضوانی است كه دكترای ادبیات فارسی دارد و كارگاه‌های متعددی در زمینه آشنایی با شعر عرب را برگزار كرده است. میثم مطیعی كسی بود كه این نوحه با صدایش ماندگار شد و احتمالا تا سال‌ها از او به‌جا خواهد ماند. عمودهای مسیر نجف تا كربلا بارها و بارها شاهد بوده‌اند كه زائران پیاده اباعبدا... الحسین(ع) زیر لب «كنار قدم‌های جابر» را خوانده‌اند و اشك ریخته‌اند.
انتخاب
علی‌اكبر قلیچ اولین بار به عنوان خواننده‌ای در كنار حامد زمانی در قطعه «مرگ بر آمریكا 2» خودی نشان داد. به مرور زمان توانست به سبك منحصر به‌فرد خود برسد و از سایه حامد زمانی دربیاید. قلیچ با توانایی بسیار خوبی كه به زبان‌های خارجی به‌خصوص زبان انگلیسی دارد، توانست در قطعات خود از این مزیت استفاده كند و قطعاتی چند زبانه را در موضوعات مختلف تولید كند كه اتفاقا با استقبال بسیار خوب مخاطبان موسیقی روبه‌رو شده است.
قطعه «انتخاب» سال گذشته با شعری از قاسم صرافان منتشر و با اقبال بسیاری از سوی مخاطبان علی‌اكبر قلیچ مواجه شد. تا جایی كه بعد از این قطعه مخاطبان این خواننده جوان منتظرند تا هر محرم و هر اربعین از قلیچ كار جدید بشنوند. قلیچ پیش از «انتخاب» در اربعین‌های سال‌های گذشته قطعه «ارباب تشنه لبم» با شعری از پیمان طالبی و قطعه «ارتش میلیونی» با شعری از سعید پاشازاده را نیز منتشر كرده بود.تیتراژ برنامه تلویزیونی «مخاطب خاص» نیز یکی از آثاری بود که در حوزه موسیقی عاشورایی علی‌اکبر قلیچ آن را تولید و عرضه کرد و هنوز هم که هنوز است با وجود تغییر تیتراژ این برنامه مردم آهنگ قلیچ را به‌عنوان تیتراژ آن به رسمیت می‌شناسند.
عشق یعنی به تو رسیدن
نوحه «عشق یعنی به تو رسیدن» برای اولین بار در دهه اول محرم توسط محمدحسین پویانفر اجرا شد. ملودی این قطعه اقتباسی بود از تك‌آهنگی از سینا سرلك و سعید پاشازاده شعر آن را سرود. بعد از اجرای پویانفر، آرام آرام این نوحه دست به دست شد و مورد استقبال قرار گرفت. چندین نماآهنگ باكیفیت و حرفه‌ای از این نوحه و پخش آن در برنامه‌های مختلف تلویزیونی از جمله مخاطب خاص، سبب شد كه بعد از مدتی این نوحه به یكی از پرطرفدارترین مداحی‌های سال‌های اخیر تبدیل شود. آمار بالای دانلود این قطعه از یوتیوب سبب شد كه بعدها انیمیشنی نیز از روی این اثر ساخته شود. انیمیشنی كه خواننده را در مسیر پیاده‌روی اربعین نشان می‌دهد و حال و هوای موكب‌ها و زیارت سیدالشهدا(ع) را به ذهن متبادر می‌كند.
ما می‌رویم
قطعه «ما می‌رویم» از تولیدات سازمان هنری و رسانه‌ای اوج است. این قطعه را حامد زمانی و حسین الاكرف به صورت دوزبانه عربی و فارسی خوانده‌اند. شعر فارسی آن را قاسم صرافان و شعر عربی را محسن رضوانی سروده است و تنظیم قطعه را امیر جمالفرد عهده‌دار بوده است. در نماآهنگ بسیار زیبایی كه براساس این قطعه ساخته شده می‌توان اقشار مختلف را از نسل‌های متفاوت در پیاده‌روی اربعین دید و با آنها همگام و رهسپار حرم دلدار شد. كارگردان نماآهنگ «ما می‌رویم» احمدرضا داوری است و علی یوسفی، مدیریت تولید این نماآهنگ را به‌عهده داشته است. زمانی بعدها قطعه دیگری نیز با موضوع پیاده‌روی اربعین اجرا كرد كه «سرانجام» نام دارد. قطعه سرانجام نیز همانند قطعه
«ما می‌رویم» با ترانه‌ای از قاسم صرافان ساخته شد تا کلکسیون کارهای عاشورایی حامد زمانی تکمیل شود. زمانی در این سال‌ها با ارائه قطعاتی برای موضوعات ارزشی، انقلابی و همچنین اسلامی توانست در بین طرفداران موسیقی پاپ جایگاه ویژه‌ای برای خود دست و پا کند.
حی علی الحسین
نماآهنگ «حی علی الحسین» با مطلع «صلی‌ا... علی الباكین علی الحسین اشكامه مثل بارون» ایام اربعین سال گذشته منتشر شد. عبدالرضا هلالی و محمدحسین پویانفر بخش‌های فارسی این قطعه را خواندند و محمد فصولی نیز قسمت‌های عربی آن را. همچنین سعید پاشازاده سرایش اشعار فارسی نماآهنگ و آهنگسازی قطعه را به‌عهده داشت و از طرفی میثم كربلایی نیز بخش‌های عربی را سرود. هرچند نسخه صوتی «حی علی الحسین» با استقبال بسیار خوبی توسط اهالی هیئات مذهبی مواجه شد، اما ایرادات بسیاری به نماآهنگ آن و تدوین بسیار ابتدایی آن گرفته شد و نسخه ویدئویی نتوانست به‌خوبی نسخه صوتی اقبال مخاطب را به خود جذب كند.
ایام اربعین كه می‌شود چه زائر كربلا باشید و چه در همین تهران خودمان به جلسات عزاداری بروید، نوحه‌ای را بیشتر از سایر نوحه‌ها می‌شنوید. نوحه‌ای با مطلع «قدم قدم با یه علم ایشالا اربعین میام سمت حرم». این نوحه با صدای مداح اهل بیت(ع) حسین سیب سرخی ابتدا شنیده شد و بعدها نماآهنگی دو زبانه از آن با صدای حسن كاتب كربلایی ساخته و منتشر شد. اشعار فارسی این نماآهنگ را مرتضی كربلایی و اشعار عربی را میثم كربلایی سروده بودند.
كنار قدم‌های جابر
كنار قدم‌های جابر سوی نینوا رهسپاریم
ستون‌های این جاده را ما به‌شوق حرم می‌شماریم
شبیه رباب و سكینه برای شما بیقراریم
از این سختی و دوری راه به‌شوق تو باكی نداریم
این بخش ابتدایی نوحه‌ای است كه هرسال در پیاده‌روی اربعین اكثر موكب‌های ایرانی را با این نوحه می‌شناختند. نوحه‌ای دو زبانه (فارسی و عربی) و با مضامینی بسیار ارزشمند و شنیدنی كه اثر طبع شاعر جوانی به نام محسن رضوانی است كه دكترای ادبیات فارسی دارد و كارگاه‌های متعددی در زمینه آشنایی با شعر عرب را برگزار كرده است. میثم مطیعی كسی بود كه این نوحه با صدایش ماندگار شد و احتمالا تا سال‌ها از او به‌جا خواهد ماند. عمودهای مسیر نجف تا كربلا بارها و بارها شاهد بوده‌اند كه زائران پیاده اباعبدا... الحسین(ع) زیر لب «كنار قدم‌های جابر» را خوانده‌اند و اشك ریخته‌اند.
انتخاب
علی‌اكبر قلیچ اولین بار به عنوان خواننده‌ای در كنار حامد زمانی در قطعه «مرگ بر آمریكا 2» خودی نشان داد. به مرور زمان توانست به سبك منحصر به‌فرد خود برسد و از سایه حامد زمانی دربیاید. قلیچ با توانایی بسیار خوبی كه به زبان‌های خارجی به‌خصوص زبان انگلیسی دارد، توانست در قطعات خود از این مزیت استفاده كند و قطعاتی چند زبانه را در موضوعات مختلف تولید كند كه اتفاقا با استقبال بسیار خوب مخاطبان موسیقی روبه‌رو شده است.
قطعه «انتخاب» سال گذشته با شعری از قاسم صرافان منتشر و با اقبال بسیاری از سوی مخاطبان علی‌اكبر قلیچ مواجه شد. تا جایی كه بعد از این قطعه مخاطبان این خواننده جوان منتظرند تا هر محرم و هر اربعین از قلیچ كار جدید بشنوند. قلیچ پیش از «انتخاب» در اربعین‌های سال‌های گذشته قطعه «ارباب تشنه لبم» با شعری از پیمان طالبی و قطعه «ارتش میلیونی» با شعری از سعید پاشازاده را نیز منتشر كرده بود.تیتراژ برنامه تلویزیونی «مخاطب خاص» نیز یکی از آثاری بود که در حوزه موسیقی عاشورایی علی‌اکبر قلیچ آن را تولید و عرضه کرد و هنوز هم که هنوز است با وجود تغییر تیتراژ این برنامه مردم آهنگ قلیچ را به‌عنوان تیتراژ آن به رسمیت می‌شناسند.
عشق یعنی به تو رسیدن
نوحه «عشق یعنی به تو رسیدن» برای اولین بار در دهه اول محرم توسط محمدحسین پویانفر اجرا شد. ملودی این قطعه اقتباسی بود از تك‌آهنگی از سینا سرلك و سعید پاشازاده شعر آن را سرود. بعد از اجرای پویانفر، آرام آرام این نوحه دست به دست شد و مورد استقبال قرار گرفت. چندین نماآهنگ باكیفیت و حرفه‌ای از این نوحه و پخش آن در برنامه‌های مختلف تلویزیونی از جمله مخاطب خاص، سبب شد كه بعد از مدتی این نوحه به یكی از پرطرفدارترین مداحی‌های سال‌های اخیر تبدیل شود. آمار بالای دانلود این قطعه از یوتیوب سبب شد كه بعدها انیمیشنی نیز از روی این اثر ساخته شود. انیمیشنی كه خواننده را در مسیر پیاده‌روی اربعین نشان می‌دهد و حال و هوای موكب‌ها و زیارت سیدالشهدا(ع) را به ذهن متبادر می‌كند.
ما می‌رویم
قطعه «ما می‌رویم» از تولیدات سازمان هنری و رسانه‌ای اوج است. این قطعه را حامد زمانی و حسین الاكرف به صورت دوزبانه عربی و فارسی خوانده‌اند. شعر فارسی آن را قاسم صرافان و شعر عربی را محسن رضوانی سروده است و تنظیم قطعه را امیر جمالفرد عهده‌دار بوده است. در نماآهنگ بسیار زیبایی كه براساس این قطعه ساخته شده می‌توان اقشار مختلف را از نسل‌های متفاوت در پیاده‌روی اربعین دید و با آنها همگام و رهسپار حرم دلدار شد. كارگردان نماآهنگ «ما می‌رویم» احمدرضا داوری است و علی یوسفی، مدیریت تولید این نماآهنگ را به‌عهده داشته است. زمانی بعدها قطعه دیگری نیز با موضوع پیاده‌روی اربعین اجرا كرد كه «سرانجام» نام دارد. قطعه سرانجام نیز همانند قطعه
«ما می‌رویم» با ترانه‌ای از قاسم صرافان ساخته شد تا کلکسیون کارهای عاشورایی حامد زمانی تکمیل شود. زمانی در این سال‌ها با ارائه قطعاتی برای موضوعات ارزشی، انقلابی و همچنین اسلامی توانست در بین طرفداران موسیقی پاپ جایگاه ویژه‌ای برای خود دست و پا کند.
حی علی الحسین
نماآهنگ «حی علی الحسین» با مطلع «صلی‌ا... علی الباكین علی الحسین اشكامه مثل بارون» ایام اربعین سال گذشته منتشر شد. عبدالرضا هلالی و محمدحسین پویانفر بخش‌های فارسی این قطعه را خواندند و محمد فصولی نیز قسمت‌های عربی آن را. همچنین سعید پاشازاده سرایش اشعار فارسی نماآهنگ و آهنگسازی قطعه را به‌عهده داشت و از طرفی میثم كربلایی نیز بخش‌های عربی را سرود. هرچند نسخه صوتی «حی علی الحسین» با استقبال بسیار خوبی توسط اهالی هیئات مذهبی مواجه شد، اما ایرادات بسیاری به نماآهنگ آن و تدوین بسیار ابتدایی آن گرفته شد و نسخه ویدئویی نتوانست به‌خوبی نسخه صوتی اقبال مخاطب را به خود جذب كند.
