نگاهی به عمق آسمان از دریچه قرآن

کارشناسان موسسه فرهنگی «قرآن و عترت رصدگر عمق آسمان» برای نشان‌دادن جذابیت‌های نجوم در پیوند با معارف قرآنی گام‌های مؤثری برداشته‌اند

نگاهی به عمق آسمان از دریچه قرآن

تا به حال به رابطه علوم تجربی و الهیات فکر کرده‌اید؟ برای مثال چه ارتباطی می‌تواند بین علم نجوم و آیات قرآنی وجود داشته باشد؟ اطلاع از یافته‌های علم نجوم چه تأثیری در فهم دین دارد؟ «نجوم قرآن» به چه معناست و به کدام دسته از آیات کلام‌ا... مجید مربوط می‌شود؟ اینها و سوالات دیگری از این دست که ممکن است هر ذهن جست‌وجوگری را به خود مشغول کند، برای عده‌ای از محققان قرآنی زمینه‌ای شده است تا خدمات و محصولات خودشان را بر پایه آن بنا کنند.

بر همین اساس موسسه فرهنگی «قرآن و عترت رصدگر عمق آسمان» یا به اختصار «رصدگر عمق آسمان»، در سال 1393 رسما فعالیتش را در شهر قم آغاز کرد. این مجموعه حدود یک سال بعد موفق شد به‌عنوان یک کسب‌وکار خلاق و فناور در پارک علم و فناوری استان قم مستقر شود. قطعا پیش از شکل‌گیری این مجموعه افرادی بوده‌اند که به‌صورت حقیقی، مطالعات و تحقیقاتی را درباره ارتباط بین علم نجوم و آیات قرآنی انجام داده‌اند اما این شرکت را می‌توان اولین سازمانی دانست که به‌شکل حقوقی در زمینه ارتباط بین نجوم و آیات قرآنی مشغول به‌کار است. کسب رتبه دوم در نخستین جشنواره ملی گردشگری، کاندیدای عنوان فن‌آفرین برتر دوازدهمین جشنواره ملی شیخ‌بهایی و همچنین کسب عنوان برترین واحد پژوهشی در استان قم از جمله دستاوردهای موسسه
«رصدگر عمق آسمان»  است.
از آموزش تا گردشگری و هالوگرافی
«نجوم قرآن» به آن دسته از مباحث نجومی گفته می‌شود که قرآن برای تشریح معارف دینی، از آنها به شکل تشبیه یا استعاره بهره‌برداری کرده است؛ به‌عبارت دیگر آیات نجومی قرآن، آن‌ دسته از آیاتی هستند که کتاب آسمانی اسلام برای فهم بهتر احکام الهی، در آنها از علم نجوم بهره گرفته است.
مهدی پیوندزنی، مدیر عامل مؤسسه «رصدگر عمق آسمان» هدف اصلی شکل‌گیری این مجموعه را تولید محتوا و محصولات فناورانه در حوزه نجوم قرآن می‌داند. وی در خصوص اقدامات و فعالیت‌هایی که شرکت «رصدگر عمق آسمان» تا به‌حال در این حوزه انجام داده است، می‌گوید: «یکی از زمینه‌های فعالیت ما گردشگری نجوم قرآن است که تا کنون توانسته‌ایم ضمن تعامل با مراکز بوم‌گردی، روستاها و مناطق ییلاقی استان قم، مجموعه‌ای از برنامه‌ها را به‌شکل آزمایشی و با هدف معرفی شرکتمان برگزار کنیم. از طرف دیگر تشکیل کلاس‌های آموزشی هم یکی دیگر از زمینه‌های فعالیت ماست که در همین راستا با همکاری سازمان فرهنگی شهرداری قم موفق به تأسیس «خانه نجوم قرآن» شده‌ایم.»
او می‌افزاید: «حوزه دیگر فعالیت ما که شاید به‌نوعی اصلی‌ترین بخش موسسه «رصدگر عمق آسمان» هم باشد، تولید محصولات است. ما در این زمینه توانسته‌ایم با ساخت دستگاه «هالوگرافی»، داستان‌های آیات نجومی قرآن را در قالب یک شبیه‌سازی سه‌بعدی به نمایش درآوریم تا از طریق ایجاد جذابیت‌های بصری، بتوانیم افراد بیشتری را به این حوزه علاقه‌مند کنیم.»
پیوندزنی در ادامه صحبت‌هایش با جام‌جم، در خصوص به‌کارگیری واقعیت افزوده در جهت عرضه کتاب‌هایی با موضوع نجوم قرآن می‌گوید: «نگارش کتاب‌هایی مانند «خانواده خورشید» و «زمین تنها مکان زندگی ما» از جمله فعالیت‌های ما با استفاده از واقعیت افزوده بوده است که سعی کرده‌ایم از این طریق، محتوای نجوم قرآن را به‌شکلی نوین و فناورانه به کودکان آموزش دهیم. برای عموم بزرگسالان هم تاکنون دو کتاب «نجوم علم شناخت» و «پیدایش کیهان و دگرگونی آن در مطالعات قرآنی و کیهان‌شناسی» را تهیه و روانه بازار کرده‌ایم. از طرف دیگر همکاری ما با «سازمان فضایی ایران» نیز منجر به نگارش و عرضه کتابی تحت عنوان «قرآن، نجوم و کائنات» شد. درواقع این کتاب فهرست جامعی از آیات نجومی قرآن به‌همراه ترجمه برتر آن آیه و همچنین گزارشی از دیدگاه‌های تفسیری مفسران معاصر شیعه است.» به گفته پیوندزنی، کتاب «قرآن، نجوم و کائنات» جزو کتاب‌های پژوهشی کشور هم معرفی شده است.


دورنمای خدمات و محصولات «رصدگر عمق آسمان»

مدیرعامل و بنیان‌گذار موسسه «رصدگر عمق آسمان» درباره طرح‌های این شرکت در حوزه تولید محتوا به جام‌جم می‌گوید: «برای طیف مخاطبان دانش‌آموز، از ابتدای دوره دبستان گرفته تا انتهای دوره متوسطه، توسعه کتاب‌های مبتنی بر فناوری واقعیت افزوده را در دستور کار داریم. در بحث قرآن و علم هم قصد داریم با همکاری سازمان فضایی ایران روی طراحی و تهیه یک مجموعه دانشنامه‌ای تحت عنوان «دانشنامه تخصصی قرآن و نجوم» تمرکز کنیم.»
وی می‌افزاید: «برنامه دیگری که در زمینه تولید محتوا در دست اقدام داریم، تولید یک مجموعه کتاب موضوعی است که کتاب «پیدایش کیهان و دگرگونی آن در مطالعات قرآنی و کیهان‌شناسی» را می‌توان اولین کتاب از این مجموعه دانست. 42 عنوان کتاب دیگر نیز در این مجموعه قرار خواهد گرفت.»
پیوندزنی در خصوص برنامه‌های آتی موسسه در حوزه درآمدزایی نیز می‌گوید: «امیدواریم با گسترش فناوری و تقویت دانش فنی  مجموعه‌مان، بتوانیم دستگاه‌های هالوگرافی را دقیق‌تر و با کیفیت‌تر بسازیم تا با عرضه و فروش آنها در بازار، نفع مالی قابل توجهی را نصیب موسسه کنیم. همچنین طرح عظیمی در حوزه گردشگری داریم که در حال برداشتن قدم‌های اولیه آن هستیم؛ طبق این طرح یک مجتمع بزرگ گردشگری را در جنوب استان قم راه‌اندازی خواهیم کرد تا بتوانیم خدمات گردشگری در زمینه نجوم قرآن را به گردشگران داخلی و خارجی ارائه دهیم.»