بررسی گزارش برجام در گفتوگو با عبدالرضا فرجیراد، کارشناس مسائل بینالملل
تعهد آمریکا برای عدم خروج و پرداخت خسارت باید ضمیمه برجام شود
پس از ارسال آخرین گزارش اجرای برجام توسط دولت به مجلس، برای بررسی مهمترین دستاوردها و چالشهای آن سراغ عبدالرضا فرجی راد، کارشناس مسائل بینالملل و سفیر اسبق کشورمان در نروژ رفتهایم که مشروح این گفتوگو در ادامه آمده است:
با توجه به اینکه آخرین گزارش سه ماهه اجرای برجام توسط دولت روحانی به مجلس ارائه شد، مهمترین دستاوردها و چالشهای این گزارش را در چه نکاتی میدانید؟
این گزارش یک سیری را طی میکند که هم موضوعات مربوط به برجام قبل از ترامپ و دستاوردهای آن را مطرح کرده و هم برجام دوره ترامپ و اعتراضات وزارت خارجه و گزارشهای نوشته شده به سازمان ملل و کشورهای اروپایی را مطرح کرده است؛ البته این گزارش در عین حال وضعیت سه ماهه اخیر در مذاکرات وین را تشریح کرده است.
این گزارش در مقطعی منتشر میشود که اولا مردم برای اولین بار متوجه میشوند که در وین چه اتفاقاتی رخ داد و با توجه به این گزارش دیگر کسی نمیتواند عقبگرد داشته باشد؛ چراکه به اعتقاد من با این گزارش انتظارات مردم بالا رفته است. نکته دوم این است که در حال حاضر مسوولیت مجلس به عنوان نمایندگان مردم افزایش پیدا میکند، لذا اجرای این گزارش نباید به تعویق بیفتد.
نکته دیگر این است که هیچ توافقی در عرصه بینالملل صددرصد نیست و بده و بستانهایی وجود دارد لذا طبق آنچه در این گزارش آمده، مذاکرهکننده خود را با شورای عالی امنیت ملی تطبیق داده است، بنابراین هر چه زودتر این گزارش تایید شود به نفع دولت بعدی خواهد بود. به اعتقاد من موفقیتها و دستاوردهایی که در این گزارش آمده دستاوردهای خوبی است که در واقع جزو موفقیتهای نظام است.
نظر شما درباره ضمانت اجرایی این توافق برای دوره جدید چیست؟
نکته مهم همین است که باید تعهدی داده شود که این توافق مجددا بر هم زده نشود و سه سال آینده جمهوریخواهان نتوانند از این توافق خارج شوند.
به نظر شما مهمترین نقطه ضعف این گزارش برجامی چه نکاتی است؟
به نظر بنده این نکته که چه کار کنیم که دوباره یک دولتی همچون آمریکا این توافق را بر هم نزند، بسیار مهم است و باید در این زمینه تعهد داده شود؛ البته همه اعضای سنا و کنگره توافق برجام را تایید نخواهند کرد و این واقعیتی است که اوباما هم نتوانست آن را انجام دهد لذا همین کشورهای 1+5 متعهد شوند که در مقابل هر تغییری بایستند و ایران نیز اجازه داشته باشد کار غنیسازی خود را انجام دهد، نکته مهمی است.
آیا این موضوع باید به صورت مکتوب به برجام اضافه شود؟
بله این موضوع باید به صورت جداگانه در نظر گرفته شود و ما خودمان هم باید بهانه را از طرف مقابل بگیریم، مساله بعدی این است که باید به صورت پیوسته یا جداگانه این موضوع اضافه شود که طرف مقابل متعهد شود در صورت خروج از توافق خسارت و زیان آن را بپردازد
با توجه به اینکه آخرین گزارش سه ماهه اجرای برجام توسط دولت روحانی به مجلس ارائه شد، مهمترین دستاوردها و چالشهای این گزارش را در چه نکاتی میدانید؟
این گزارش یک سیری را طی میکند که هم موضوعات مربوط به برجام قبل از ترامپ و دستاوردهای آن را مطرح کرده و هم برجام دوره ترامپ و اعتراضات وزارت خارجه و گزارشهای نوشته شده به سازمان ملل و کشورهای اروپایی را مطرح کرده است؛ البته این گزارش در عین حال وضعیت سه ماهه اخیر در مذاکرات وین را تشریح کرده است.
این گزارش در مقطعی منتشر میشود که اولا مردم برای اولین بار متوجه میشوند که در وین چه اتفاقاتی رخ داد و با توجه به این گزارش دیگر کسی نمیتواند عقبگرد داشته باشد؛ چراکه به اعتقاد من با این گزارش انتظارات مردم بالا رفته است. نکته دوم این است که در حال حاضر مسوولیت مجلس به عنوان نمایندگان مردم افزایش پیدا میکند، لذا اجرای این گزارش نباید به تعویق بیفتد.
نکته دیگر این است که هیچ توافقی در عرصه بینالملل صددرصد نیست و بده و بستانهایی وجود دارد لذا طبق آنچه در این گزارش آمده، مذاکرهکننده خود را با شورای عالی امنیت ملی تطبیق داده است، بنابراین هر چه زودتر این گزارش تایید شود به نفع دولت بعدی خواهد بود. به اعتقاد من موفقیتها و دستاوردهایی که در این گزارش آمده دستاوردهای خوبی است که در واقع جزو موفقیتهای نظام است.
نظر شما درباره ضمانت اجرایی این توافق برای دوره جدید چیست؟
نکته مهم همین است که باید تعهدی داده شود که این توافق مجددا بر هم زده نشود و سه سال آینده جمهوریخواهان نتوانند از این توافق خارج شوند.
به نظر شما مهمترین نقطه ضعف این گزارش برجامی چه نکاتی است؟
به نظر بنده این نکته که چه کار کنیم که دوباره یک دولتی همچون آمریکا این توافق را بر هم نزند، بسیار مهم است و باید در این زمینه تعهد داده شود؛ البته همه اعضای سنا و کنگره توافق برجام را تایید نخواهند کرد و این واقعیتی است که اوباما هم نتوانست آن را انجام دهد لذا همین کشورهای 1+5 متعهد شوند که در مقابل هر تغییری بایستند و ایران نیز اجازه داشته باشد کار غنیسازی خود را انجام دهد، نکته مهمی است.
آیا این موضوع باید به صورت مکتوب به برجام اضافه شود؟
بله این موضوع باید به صورت جداگانه در نظر گرفته شود و ما خودمان هم باید بهانه را از طرف مقابل بگیریم، مساله بعدی این است که باید به صورت پیوسته یا جداگانه این موضوع اضافه شود که طرف مقابل متعهد شود در صورت خروج از توافق خسارت و زیان آن را بپردازد