بی‎سان  احیاگر هنر قلمکاری اصفهان

شرکت خلاق و نوآور «هنرآفرینان قلمکاری محور» با احیای هنر اصیل ایرانی قلمکاری، محصولاتی با دوام و متنوع را به بازار ارائه کرده است

بی‎سان احیاگر هنر قلمکاری اصفهان

گذشت زمان و با انواع محصولات صنعتی، بعضی از هنرهای اصیل ایرانی که پیش‎تر در خانه مادربزرگ‎ها و پدربزرگ‏های‎مان می‎دیدیم را از زندگی‎های مدرن و امروزی حذف کرده است؛ هنرهای دستی که با ذوق و زحمت فراوان انجام می‎شد جایش را به نمونه‎های مشابهی داده است که با دستگاه‎های مختلف تهیه می‎شود. نمونه‎اش قلمکاری است که بسیاری از رومیزی‎ها و پارچه‎های تزیینی خانه ایرانی، زمانی با استفاده از این هنر آراسته می‎شد. هنری با قدمت طولانی که صادرات محصولاتش می‎تواند درآمدهای ارزی قابل توجهی را برای کشور به ارمغان بیاورد و نام ایران را در حوزه عرضه این نوع صنایع‎دستی زیبا بر سر زبان‎ها بیندازد. با همین نگاه بود که شرکت خلاق و نوآور «هنرآفرینان قلمکاری محور» از سال 1394 با هدف اعتلای جایگاه هنر قلمکاری به مثابه طلای صنایع‌دستی ایران با گروهی هشت‌نفره شروع به فعالیت کرد. این مجموعه نخستین شرکت هنری دانش‌بنیان است که مبتنی بر ذوق و خلاقیت علمی و با بهره‎مندی از پیشینه حرفه خانوادگی بعضی اعضای خود کار را شروع کرده است. محصولات قلمکاری این شرکت تحت عنوان بی‎سان (Be Sun) با معنای «همانند خورشید باش» به بازار عرضه می‎شود.

محمد‎علی چیت‎ساززاده، مدیرعامل شرکت هنرآفرینان قلمکاری محور درباره ایده اولیه و نحوه شکل‎گیری این مجموعه به جام‎جم می‎گوید: «مجموعه بی‌سان به‌منظور احیای شیوه اصیل قلمکاری با استفاده از قلم‌مو روی پارچه‌های ظریف و با رنگ‌های متنوع شکل گرفته است و سعی دارد آنچه طی سال‌های اخیر با عنوان قلمکاری و با کیفیتی پایین عرضه شده است را بهبود بخشیده و آنچه هنر واقعی مردم اصیل ایران بوده را مجددا به صنایع دستی کشور بازگرداند. رساله دکتری من در زمینه توسعه پایدار اصفهان بوده است و می‌دانیم هیچ چیز به اندازه آثار باستانی و هنری در این منطقه نمی‌تواند زمینه توسعه پایدار را فراهم کند. با توجه به این که همسرم در حوزه هنر اسلامی و برادرم هم در رشته مدیریت ارشد کسب‌وکار و تحصیل کرده‎اند، توانستیم گروهی تخصصی را برای به‌اجرا درآوردن اهداف و ایده‎‏هایمان تشکیل داده و به آرامی آن را گسترش دهیم. درحال حاضر در بخش صادرات این محصولات به کشورهای مختلف اقدامات لازم را انجام می‎دهیم.»
قلمکاری، آمیخته با ظرافت و طبیعت
نقش‌زدن یا چاپ روی پارچه که امروزه به قلمکاری (چیت‌سازی) معروف است در دوران صفویه بیش از هر زمانی مورد توجه قرار گرفت و با انتخاب «اصفهان» به‌عنوان پایتخت آن امپراتوری در دوره شاه‌عباس کبیر و در سایه رونق هنر و مصنوعات دستی در آن زمان، هنر قلمکاری به اوج ارزش و مرغوبیت رسید و پس از فراز ‌و فرودهای فراوان در اعصار مختلف، رکودی کم‌سابقه در چند دهه اخیر داشته است. پارچه هایی که برای هنر قلمکاری مورد استفاده قرار میگرفت عمدتا کتان، ابریشم، کرباس و دیگر الیاف طبیعی بوده و رنگ‌های به‌کاررفته تا قبل از این که رنگ‌های شیمیایی رایج شود، همه پایه طبیعی داشتند و در آن از خاک سرخ و انواع رستنی‌هایی که رنگ‌های ثابت داشته و از صمغ‌ها و پوست‌های درختان میوه، مانند گردو، انار، عصاره لیمو و لاجورد گرفته می‌شد استفاده می‌شده است. این هنر اصیل ایرانی به‌دلیل ظرافت خاصی که دارد و زحمت زیادی که هنرمند برای خلقش می‎کشد در دنیا بسیار مورد توجه است و هنردوستان و علاقه‎مندان زیادی دارد.
چالش‎های توسعه صادرات
مدیرعامل هنرآفرینان قلمکاری محور می‎گوید: «برای این که افراد بتوانند کسب‎و‎کاری را پیش ببرند باید بتوانند به شکل گروهی کار کنند و سختی‎ها را در کنار هم از سر بگذرانند. جذب سرمایه انسانی که بتواند سختی‎ها را تاب بیاورد و برای رشد و توسعه توانمندی‎های خودش زمان بگذارد کار دشواری است. یکی دیگر از مسائلی که در مسیر حرفه‎ای ما چالش ایجاد کرده است، رویکردی است که مسؤولان به هنر دارند. در حالی که شهر اصفهان از نظر گردشگری و صنایع‌دستی ظرفیت‎های زیادی دارد و می‎تواند به قطب هنری کشور در این زمینه‎ها تبدیل شود اما مسؤولان، بیشتر به صنایع سنگین مثل فولادسازی و پتروشیمی و پالایشگاه توجه می‎کنند و صنایع‌دستی این شهر کمتر مورد حمایت قرار گرفته است. اگر گردشگر بیشتری وجود داشته باشد بازار کار صنایع دستی رونق قابل توجهی پیدا خواهد کرد. مردم اصفهان هم هنر را می‎شناسند و هم برای تهیه صنایع دستی شهرشان هزینه و از آن حمایت می‎کنند.» چیت‎ساززاده در خصوص وضع کنونی صادرات محصولات بی‌سان نیز می‎گوید: «اکنون به کشورهای آمریکای شمالی، اروپای غربی و شرق آسیا صادرات چمدانی داریم. صنایع دستی ایران حکم طلا را دارند و هرچه بیشتر از آنها حمایت شود هنر ایران بیش از همیشه به کشورهای دیگر معرفی می‎شود و می تواند ارزآوری و اشتغال‌زایی داشته باشد.»


مزایای «بی‎سان» نسبت به دیگر محصولات قلمکاری

قلمکاری زرنگار با کیفیت بالا
150 سال قبل روش قلمکاری زرنگار با الان متفاوت بود. در آن زمان طلا را در تیزاب حل می‎کردند و روی پارچه می‎گذاشتند. اما تیزاب باعث می‎شد بعد از مدتی پارچه دچار خوردگی شود و در مدت زمان کوتاهی از بین برود. اما گروه بی‎سان توانسته قلمکاری زرنگار را با روشی جدید و با مواد مرغوب و با طلای 24 عیار طوری به اجرا در بیاورد که پارچه بعد از مدتی کیفیت خود را از دست ندهد.
طراحی اصیل، سنتی و متنوع
تولید قلمکاری به شیوه اصیل و سنتی آن با استفاده از قلم و با ارزش واقعی کار دست بدون محدودیت در تعداد رنگ از مهم‎ترین نقاط قوت محصولات بی‎سان است که در مقایسه با رقبایی که محصولات کارگاهی بدون کیفیت و متفاوت با طراحی سنتی تولید می‎کنند، در قالب شرکت و با چارت سازمانی دقیق و کارآمد محصولات دانش‎بنیان و متنوع تولید می‎کند. انتخاب ترکیب‎بندی و ساختار طرحها و نقوش بر اساس شیوه صحیح هنری آنها هم از دیگر ویژگی‎های محصولات بی‎سان است.
فروش حضوری و آنلاین
از آن جا که محصولات قلمکاری به لمس و بررسی نیاز دارد، فروش حضوری برایش الزامی است. بر همین اساس فروشگاه‎های «بی‎سان» در شهر اصفهان راه‎اندازی شده است با این حال برای کسانی که از شهرهای مختلف ایران تمایل به خرید و بازدید از محصولات بی‎سان دارند امکان فروش مجازی از طریق سایت نیز فراهم شده است.
ثبات رنگ و پارچه در برابر نور و شست‎و‎شو
«بی‎سان» با استفاده از مواد اولیه مرغوبی که خودش برای تهیه محصولات تولید می‎کند توانسته پارچه‎های صددرصد پنبه‎ای، با تراکم و ظرافت بافت بهینه را به بازار عرضه کند. نقش و نگاره‌های این پارچه‌ها در مقابل شست‎و‎شو با دست و ماشین لباسشویی، سایش و نور مقاوم هستند و آسیب نمی‎بینند.