حماسه‌سرایی عاشورا صرفا حول امام‌حسین نیست. هرچند عمود این حماسه و حیات‌دهنده آن حسین است. ماجرای عاشورا وجه دیگری نیز دارد. همراه‌سازی قهرمانان عاشورا، شخصیت‌هایی که به تعبیر امام حسین:« فَإِنِّی لَا أَعْلَمُ أَصْحَاباً أَوْفَى وَ لَا خَیراً مِنْ أَصْحَابِی وَ لَا أَهْلَ بَیتٍ أَبَرَّ وَ لَا أَوْصَلَ مِنْ أَهْلِ بَیتِی‏...» قهرمانند. مرحوم شهید مطهری اذعان می‌کند این تعبیر عجیب است. یعنی امام یارانش را بر یاران پیامبر و حضرت علی و یارانی تمامی پیامبران ترجیح می‌دهد. به تعبیر شهید مطهری: مرحبا به گروه قهرمانان.
همراه‌سازی قهرمانان تنها از امام حسین برمی‌آید. مردان متقی، زاهد، اهل عمل و عمدتا فقیه و دانشمند در علوم دینی که هر یک بزرگ قوم و قبیله و شهرشان بودند و از ذوق بسیاری برخوردارند. به تعبیری باید یکی از نقاط درخشش امام حسین را اقناع و همراه‌سازی این بزرگان یاد کرد. شخصیت‌هایی که باید برایشان صده‌ها جلد کتاب نوشت و عمده آنها بزرگان و چهره‌هایی بودند که میان مردم از ولع و تقوای خاصی پیروی می‌نمود. رجزخوانی این افراد هم گواه این ادعاست. نگاه به اشعار رزمندگان حسینی درسی عجیب دارد. هر یک از این متن‌ها و مصرع‌ها صدها ساعت معارف و نمایش حماسه حسینی است. در مقابلت تمام جهان بایستند، پشتت چند زن و کودک قرار داشته باشند و بدون ترس حماسه‌سرایی کنید. تنها از قهرمانان عاشورا و رهبری آن یعنی امام حسین برمی‌آید. در کربلا پس از شهادت جناده بن کعب در روز عاشورا، فرزند 11ساله او به میدان می‌رود.
او در محشر کربلا این چنین گفت: «أَمیرِی حُسَینٌ وَ نِعْمَ الاْمیرُ * سُرُورُ فُؤادِ الْبَشیرِ النَّذیرِ / عَلِی وَ فاطِمَةُ والِداهُ * فَهَلْ تَعْلَمُونَ لَهُ مِنْ نَظیر / لَهُ طَلْعَةٌ مِثْلُ شَمْسِ الضُّحی * لَهُ غُرَّةٌ مِثْلُ بَدْر مُنیر» تصور کنید یک نوجوان 11ساله، وسط بزرگان عرب چنان ذوقی نشان دهد که جمله‌اش 14قرن تکرار شود. امیری حسین و نعم الامیر! 14قرن ادبیات، واژگان و حدیث از همین مصرع خارج شود و شارحان بزرگ برای توصیف عاشورا از این تعبیر استفاده کند. عاشورا تنها صحنه زد و خورد شمشیرها نبود. عاشورا نمایش و تجلی مقام شامخ انسانی است که همه بشریت را حسرت به دل کرده است. اینجاست که به تعبیر دقیق باید برای بودن در کنار این قهرمانان تا ابد حسرت خورد و با آه گفت یا لیتنا کنا معک! تعبیر قهرمانان، مردان بزرگ، حماسه‌آفرینان عاشورا تعبیر واژگانی برای ترسیم یاران امام حسین است، یارانی که هیچ نبی و وصی و امامی به خود ندید. هم مالک با آن عظمت، هم سلمان با آن دانش، هم مقداد با آن تقوا، هم یاران بدر و صفین و جمل و هم اصحاب آخرالزمانی امام مهدی به این یاران غبطه می‌خورند و تکرار می‌کنند:«یالیتنا کنا معک!» یعنی ای‌کاش با قهرمانان بودیم. خلاصه این‌که امام حسین قهرمان‌ساز و مربی قهرمانان و سرسلسله قهرمانان است و چه خوب کارخانه قهرمان‌سازی است ایشان.