دغدغههای امروز دانشجویان علاقهمند حوزه فضا
در چند ماه گذشته تحلیلهایی از عملکرد صنعت فضایی ایران از سوی اصحاب رسانه، دستاندرکاران و صاحبنظران منتشر شدهاست اما در بین این تحلیلها کمتر کارشناسی سراغی از دغدغههای قشر دانشجویان هوافضا گرفت. قشری که شاید در حال حاضر به صورت مستقیم در عملکرد صنعت فضایی کشور دخالتی نداشتهباشند، ولی شکی نیست بخش بزرگی از آینده صنعت فضایی کشور را دانشجویان امروز میسازند.
اگر میان دانشجویان بروید و از آن درباره بنیادیترین دغدغه امروزشان بپرسید، شک نکنید پاسخ آنها بسیار سادهتر از آن است که فکرش را میکنید. دغدغه کنونی بسیاری از آنها نبود امکان آشنایی با بازیگران حوزه فضایی و امکانات آنها در کشور است. آنقدر که اکثر قریب به اتفاق دانشجویان کارشناسی هوافضا، حتی یک دوره آشنایی با صنعت فضایی یا یک بار بازدید از مراکزی مانند پژوهشگاه فضایی ایران را تجربه نکردهاند. تجربه نگارنده نشان دادهاست هر بار درخواست برای چنین بازدیدهایی بهمنظور آشنایی با تجهیزات فضایی با پاسخهایی مانند محرمانهبودن، نظامیبودن و دلایلی از این دست مواجه میشود. در چنین شرایطی بدیهی است وقتی یک دانشجو به شناخت کافی از صنعت فضایی نرسد، ناخواسته پس زمینه ذهنی مبهمی از آن در ذهنش تشکیل شده و همین باعث میشود حتی پس از فارغالتحصیلی تا حد امکان از ورود به حوزه فضایی پرهیز کند. نتیجه این میشود که این روزها بسیاری از دانشجویان مستعد هوافضا در کشور برای ادامه تحصیل دست به دامن دانشگاههای خارج از کشور برای پذیرش میشوند یا ترجیح میدهند در حوزههای دیگری به تحصیل ادامه دهند.
چالش بعدی دانشجویان هوافضا، نبود امکان آشنایی با علوم فضایی است. این موضوع حتی در ساختار آموزشی دانشکدههای مهندسی هوافضا نیز دیده نمیشود، اگر حساب برنامههای ترویجی هفته جهانی فضا را جدا کنیم که ارتباطی با دانشگاه ندارد، مجال آشنایی یک دانشجوی کارشناسی هوافضا با دروس حوزه فضایی فقط یک درس سه واحدی مکانیک مدارهای فضایی است که با مباحث عملی و کاربردی فاصله بسیار دارد. شاید تعجب کنید اگر بدانید بیشتر دانشجویان رشته مهندسی هوافضا تا پایان دوره کارشناسی یک بار یک سامانه فضایی مانند یک ماهواره را از نزدیک نمیبینند! این در حالی است که در کشورهای پیشرو در صنعت فضایی مانند چین، روسیه و ایالات متحده، آزمایشگاههای تخصصی برای طراحی، ساخت و تست ماهواره برای دانشجویان و زیر نظر سازمانهای فضایی وجود دارد تا دانشجویان با یک آشنایی اولیه وارد فضای کار شوند اما در دانشگاه صنعتی شریف، حتی یک آزمایشگاه تخصصی و تجمیع شده بهطور خاص برای ماهواره نداریم.
نیاز بعدی دانشجویان فضایی ایجاد انگیزه در آنهاست. این انگیزه میتواند با یک بازدید یا حتی حضور در یک سمینار در ارتباط با صنعت فضایی ایجاد شود. در بسیاری از کشورهای دنیا برای ایجاد انگیزه از دانشجویان دعوت میشود تا در رویدادهای بزرگ فضایی مانند پرتاب ماهواره حاضر شوند. برای نمونه در پرتاب ماهواره ظفر، با وجود وعدههای مسؤولان، فقط دو دانشجوی کارشناسی از دانشگاه شریف توانستند در محل پرتاب حاضر شوند. این در حالی است که شنیدیم در روز پرتاب ماهواره، متاسفانه جمعیت کثیری در نزدیکی سکوی پرتاب حاضر بودهاند که برای بسیاری از آنها این رویداد چیزی فراتر از یک تجربه جالب و مفرح نبودهاست.
اینها فقط بخشی از دغدغههای دانشجویان حوزه فضایی کشور در آستانه تشکیل دولت سیزدهم است که طبیعتا امکان پرداختن به همه آنها در این ستون یادداشت ممکن نیست. امیدوارم مسؤولان و دستاندرکاران صنعت فضایی نسبت به پیامدهای بها ندادن به دانشجویان هوافضا و آمادهنکردن زیرساختهای لازم برای ورود پرانگیزه آنها به این حوزه در آینده نهچندان دور آگاه باشند. زیرا وضع فعلی ضربه اصلی را تنها به خود صنعت فضایی میزند. ضربهای که شاید نتیجهاش در چند سال آینده که رقبای منطقهای و بینالمللی ما در پی بهرهبرداری به دور از شعار از فضا هستند برای ما مشخص شود و آن زمان دیگر این عقبماندگی جبرانشدنی نباشد.
اگر میان دانشجویان بروید و از آن درباره بنیادیترین دغدغه امروزشان بپرسید، شک نکنید پاسخ آنها بسیار سادهتر از آن است که فکرش را میکنید. دغدغه کنونی بسیاری از آنها نبود امکان آشنایی با بازیگران حوزه فضایی و امکانات آنها در کشور است. آنقدر که اکثر قریب به اتفاق دانشجویان کارشناسی هوافضا، حتی یک دوره آشنایی با صنعت فضایی یا یک بار بازدید از مراکزی مانند پژوهشگاه فضایی ایران را تجربه نکردهاند. تجربه نگارنده نشان دادهاست هر بار درخواست برای چنین بازدیدهایی بهمنظور آشنایی با تجهیزات فضایی با پاسخهایی مانند محرمانهبودن، نظامیبودن و دلایلی از این دست مواجه میشود. در چنین شرایطی بدیهی است وقتی یک دانشجو به شناخت کافی از صنعت فضایی نرسد، ناخواسته پس زمینه ذهنی مبهمی از آن در ذهنش تشکیل شده و همین باعث میشود حتی پس از فارغالتحصیلی تا حد امکان از ورود به حوزه فضایی پرهیز کند. نتیجه این میشود که این روزها بسیاری از دانشجویان مستعد هوافضا در کشور برای ادامه تحصیل دست به دامن دانشگاههای خارج از کشور برای پذیرش میشوند یا ترجیح میدهند در حوزههای دیگری به تحصیل ادامه دهند.
چالش بعدی دانشجویان هوافضا، نبود امکان آشنایی با علوم فضایی است. این موضوع حتی در ساختار آموزشی دانشکدههای مهندسی هوافضا نیز دیده نمیشود، اگر حساب برنامههای ترویجی هفته جهانی فضا را جدا کنیم که ارتباطی با دانشگاه ندارد، مجال آشنایی یک دانشجوی کارشناسی هوافضا با دروس حوزه فضایی فقط یک درس سه واحدی مکانیک مدارهای فضایی است که با مباحث عملی و کاربردی فاصله بسیار دارد. شاید تعجب کنید اگر بدانید بیشتر دانشجویان رشته مهندسی هوافضا تا پایان دوره کارشناسی یک بار یک سامانه فضایی مانند یک ماهواره را از نزدیک نمیبینند! این در حالی است که در کشورهای پیشرو در صنعت فضایی مانند چین، روسیه و ایالات متحده، آزمایشگاههای تخصصی برای طراحی، ساخت و تست ماهواره برای دانشجویان و زیر نظر سازمانهای فضایی وجود دارد تا دانشجویان با یک آشنایی اولیه وارد فضای کار شوند اما در دانشگاه صنعتی شریف، حتی یک آزمایشگاه تخصصی و تجمیع شده بهطور خاص برای ماهواره نداریم.
نیاز بعدی دانشجویان فضایی ایجاد انگیزه در آنهاست. این انگیزه میتواند با یک بازدید یا حتی حضور در یک سمینار در ارتباط با صنعت فضایی ایجاد شود. در بسیاری از کشورهای دنیا برای ایجاد انگیزه از دانشجویان دعوت میشود تا در رویدادهای بزرگ فضایی مانند پرتاب ماهواره حاضر شوند. برای نمونه در پرتاب ماهواره ظفر، با وجود وعدههای مسؤولان، فقط دو دانشجوی کارشناسی از دانشگاه شریف توانستند در محل پرتاب حاضر شوند. این در حالی است که شنیدیم در روز پرتاب ماهواره، متاسفانه جمعیت کثیری در نزدیکی سکوی پرتاب حاضر بودهاند که برای بسیاری از آنها این رویداد چیزی فراتر از یک تجربه جالب و مفرح نبودهاست.
اینها فقط بخشی از دغدغههای دانشجویان حوزه فضایی کشور در آستانه تشکیل دولت سیزدهم است که طبیعتا امکان پرداختن به همه آنها در این ستون یادداشت ممکن نیست. امیدوارم مسؤولان و دستاندرکاران صنعت فضایی نسبت به پیامدهای بها ندادن به دانشجویان هوافضا و آمادهنکردن زیرساختهای لازم برای ورود پرانگیزه آنها به این حوزه در آینده نهچندان دور آگاه باشند. زیرا وضع فعلی ضربه اصلی را تنها به خود صنعت فضایی میزند. ضربهای که شاید نتیجهاش در چند سال آینده که رقبای منطقهای و بینالمللی ما در پی بهرهبرداری به دور از شعار از فضا هستند برای ما مشخص شود و آن زمان دیگر این عقبماندگی جبرانشدنی نباشد.
تیتر خبرها
-
صادرات دیوارپوشهای نانویی مقاوم در برابر تابش فرابنفش به کانادا
-
پرتاب راکت شرکت فضایی خصوصی آمریکایی شکست خورد
-
دغدغههای امروز دانشجویان علاقهمند حوزه فضا
-
انتقال مستقیم از حیوانات به انسان
-
انتقال از حیوانات به انسان از طریق یک میزبان واسط
-
انتقال از طریق غذاهای یخچالی یا منجمد
-
نشت از آزمایشگاه
-
ترکیب سناریوی 1 و 4
-
نقشه راه تحقیق
-
در جستوجوی بیمار صفر کووید
-
در جستوجوی بیمار صفر کووید