نسخه Pdf

رسانه ای برای جنگ نرم

نگاهی به روند شکل‌گیری شبکه‌های برون‌مرزی صدا و سیما

رسانه ای برای جنگ نرم

جنگ‭ ‬رسانه‌ها‭ ‬امروزه‭ ‬بسیار‭ ‬جدی‭ ‬است‭. ‬حالا‭ ‬در‭ ‬دنیای‭ ‬اپلیكیشن‌های‭ ‬ارتباطی‭ ‬و‭ ‬ابزارهای‭ ‬فوق‌مدرن،‭ ‬كشور‭ ‬و‭ ‬ملتی‭ ‬كه‭ ‬جنگ‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬را‭ ‬واگذار‭ ‬كند‭ ‬بی‭ ‬شك‭ ‬در‭ ‬عرصه‌های‭ ‬نظامی‭ ‬و‭ ‬اقتصادی‭ ‬هم‭ ‬حرفی‭ ‬برای‭ ‬گفتن‭ ‬نخواهد‭ ‬داشت‭. ‬این‭ ‬نكته‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬جایی‭ ‬اهمیت‭ ‬دارد‭ ‬كه‭ ‬بدانیم‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬رسانه‌های‭ ‬مهم‭ ‬و‭ ‬پرمخاطب‭ ‬جهان‭ ‬بر‭ ‬خلاف‭ ‬تصور‭ ‬عمومی‭ ‬مستقیما‭ ‬توسط‭ ‬دولت‌های‭ ‬مطبوع‭ ‬خود‭ ‬حمایت‭ ‬می‌شوند‭ ‬و‭ ‬سرمایه‌گذاری‭ ‬كشورهای‭ ‬بزرگ‭ ‬روی‭ ‬این‭ ‬رسانه‌ها‭ ‬نشانگر‭ ‬اهمیت‭ ‬بسیار‭ ‬زیاد‭ ‬آنهاست‭. ‬این‭ ‬كشورها‭ ‬عموما‭ ‬از‭ ‬همان‭ ‬سال‌های‭ ‬اولیه‭ ‬توسعه‭ ‬رادیو‭ ‬سعی‭ ‬می‌كنند‭ ‬به‭ ‬زبان‭ ‬كشورهایی‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬نظر‭ ‬آنها‭ ‬اهمیت‭ ‬دارد‭ ‬برنامه‭ ‬تولید‭ ‬كنند‭. ‬برنامه‌هایی‭ ‬در‭ ‬زیر‭ ‬رنگ‭ ‬و‭ ‬روی‭ ‬جذاب‭ ‬و‭ ‬عامه‭ ‬پسند‭ ‬خود‭ ‬در‭ ‬حقیقت‭ ‬سیاست‌های‭ ‬دولت‭ ‬سرمایه‌گذار‭ ‬را‭ ‬اشاعه‭ ‬می‌دهد‭. ‬سیاست‌هایی‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬همه‭ ‬این‭ ‬چند‭ ‬قرن‭ ‬بر‭ ‬پایه‭ ‬استعمار‭ ‬و‭ ‬استثمار‭ ‬كشورهای‭ ‬كوچك‌تر‭ ‬بنا‭ ‬شده‭ ‬و‭ ‬حالا‭ ‬اگر‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬میان‭ ‬كشوری‭ ‬مانند‭ ‬ایران‭ ‬این‭ ‬انحصار‭ ‬را‭ ‬بشكند،‭ ‬قطعا‭ ‬اولین‭ ‬و‭ ‬مهم‌ترین‭ ‬راهی‭ ‬كه‭ ‬می‌توان‭ ‬به‭ ‬مقابله‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬پرداخت‭ ‬جنگ‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬است‭. ‬جنگی‭ ‬كه‭ ‬حالا‭ ‬در‭ ‬سال‌های‭ ‬معاصر‭ ‬شكل‭ ‬پیچیده‭ ‬و‭ ‬متفاوت‭ ‬به‭ ‬خود‭ ‬گرفته‭ ‬است‭. ‬از‭ ‬تاسیس‭ ‬شبكه‌هایی‭ ‬با‭ ‬ترویج‭ ‬تفكرات‭ ‬افراطی‭ ‬مذهبی‭ ‬در‭ ‬لندن‭ ‬تا‭ ‬ساخت‭ ‬اپوزیسیون‌ها‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬طرفداران‭ ‬قلابی‭ ‬نظام‭ ‬كه‭ ‬همگی‭ ‬از‭ ‬تشكیل‭ ‬یك‭ ‬اتاق‭ ‬فكر‭ ‬وسیع‭ ‬و‭ ‬كاركشته‭ ‬برای‭ ‬مقابله‭ ‬با‭ ‬ایران‭ ‬خبر‭ ‬می‌دهد‭. ‬رسانه‌هایی‭ ‬كه‭ ‬هرگز‭ ‬به‭ ‬مدت‭ ‬طولانی‭ ‬به‭ ‬یك‭ ‬شیوه‭ ‬رفتار‭ ‬نمی‌كنند‭ ‬و‭ ‬اتفاقات‭ ‬
20‭ ‬سال‭ ‬گذشته‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬می‌تواند‭ ‬این‭ ‬نكته‭ ‬را‭ ‬تایید‭ ‬كند‭.‬


روزهای‭ ‬سنگرهای‭ ‬خاكی

تلویزیون‭ ‬در‭ ‬سال‌های‭ ‬اولیه‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬انقلاب‭ ‬دچار‭ ‬تغییرات‭ ‬بسیار‭ ‬مهم‭ ‬ساختاری‭ ‬و‭ ‬نیروی‭ ‬انسانی‭ ‬می‌شود‭. ‬تغییراتی‭ ‬كه‭ ‬ابتدا‭ ‬باعث‭ ‬كندی‭ ‬یا‭ ‬تعطیلی‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬پیشرفت‌ها‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬میان‭ ‬نیروهای‭ ‬مزدور‭ ‬و‭ ‬خود‭ ‬فروخته‭ ‬هم‭ ‬تا‭ ‬جایی‭ ‬كه‭ ‬می‌توانند‭ ‬در‭ ‬فضای‭ ‬خاكستری‭ ‬این‭ ‬سال‌ها‭ ‬به‭ ‬شایعات‭ ‬دامن‭ ‬می‌زنند‭. ‬این‭ ‬سال‌ها‭ ‬انقلاب‭ ‬نوپای‭ ‬ایران‭ ‬ابزارهای‭ ‬محدودی‭ ‬برای‭ ‬پاسخ‭ ‬به‭ ‬كارشكنی‌های‭ ‬خارجی‭ ‬و‭ ‬عناصر‭ ‬وابسته‭ ‬به‭ ‬آن‌ها‭ ‬در‭ ‬داخل‭ ‬كشور‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬همین‭ ‬دلیل‭ ‬یك‭ ‬سری‭ ‬از‭ ‬دروغ‌های‭ ‬مسلم‭ ‬تاریخی‭ ‬تا‭ ‬هم‭ ‬اكنون‭ ‬هم‭ ‬به‭ ‬عنوان‭ ‬یك‭ ‬اصل‭ ‬مسلم‭ ‬پذیرفته‭ ‬می‌شود‭. ‬دو‭ ‬شبكه‭ ‬تلویزیونی‭ ‬با‭ ‬ساعات‭ ‬پخش‭ ‬محدود،چند‭ ‬شبكه‭ ‬رادیویی‭ ‬و‭ ‬روزنامه‭ ‬تمام‭ ‬دارایی‭ ‬انقلابی‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬هر‭ ‬روز‭ ‬از‭ ‬سویی‭ ‬با‭ ‬
یك‭ ‬تهاجم‭ ‬جدید‭ ‬روبه‭ ‬رو‭ ‬می‌شود‭. ‬آغاز‭ ‬جنگ‭ ‬تحمیلی‭ ‬هم‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬میان‭ ‬فرصتی‭ ‬می‌شود‭ ‬تا‭ ‬فضای‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬غرب‭ ‬هر‭ ‬آنچه‭ ‬می‌خواهد‭ ‬علیه‭ ‬ایران‭ ‬انجام‭ ‬دهد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬شكل‭ ‬طبیعی‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬تجربه‭ ‬طولانی‌تری‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬رسانه‭ ‬و‭ ‬كاركردهای‭ ‬آن‭ ‬دارد‭ ‬معمولا‭ ‬به‭ ‬پیروزی‭ ‬می‌رسد‭. ‬ایران‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬سال‌ها‭ ‬توان‭ ‬اقتصادی‭ ‬بسیار‭ ‬محدودی‭ ‬برای‭ ‬نبردهای‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬میان‭ ‬این‭ ‬سال‌ها‭ ‬درگیری‭ ‬و‭ ‬تقابل‭ ‬نظامی‭ ‬در‭ ‬اولویت‭ ‬جبهه‭ ‬مقابل‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬غرب‭ ‬به‭ ‬نابودی‭ ‬انقلاب‭ ‬ایران‭ ‬با‭ ‬ابزارهای‭ ‬نظامی‭ ‬اطمینان‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬روی‭ ‬آن‭ ‬برنامه‌ریزی‭ ‬می‌كند‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬دوران‭ ‬رسانه‌هایی‭ ‬مانند‭ ‬بخش‭ ‬فارسی‭ ‬بی‭.‬بی‭.‬سی‭ ‬و‭ ‬صدای‭ ‬آمریكا‭ ‬هر‭ ‬آنچه‭ ‬در‭ ‬توان‭ ‬دارند‭ ‬صرف‭ ‬می‌كنند‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬مانند‭ ‬رادیو‭ ‬كویت‭ ‬با‭ ‬پخش‭ ‬ترانه‌های‭ ‬درخواستی‭ ‬سعی‭ ‬می‌كند‭ ‬مخاطب‭ ‬داخلی‭ ‬ایران‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬سوی‭ ‬اخبار‭ ‬جهت‭ ‬دار‭ ‬خود‭ ‬سوق‭ ‬دهد‭.‬

مهم‌ترین‭ ‬تلاش‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬این‭ ‬سال‌های‭ ‬مجموعه‭ ‬صدا‭ ‬و‭ ‬سیما‭ ‬پخش‭ ‬برنامه‌های‭ ‬رادیویی‭ ‬به‭ ‬زبان‭ ‬كردی‭ ‬و‭ ‬عربی‭ ‬برای‭ ‬مرزنشینان‭ ‬و‭ ‬مردم‭ ‬مرزی‭ ‬كشورهایی‭ ‬مانند‭ ‬عراق‭ ‬و‭ ‬تركیه‭ ‬و‭ ‬سایر‭ ‬كشورهای‭ ‬همجوار‭ ‬است‭. ‬این‌كار‭ ‬از‭ ‬آنجایی‭ ‬اهمیت‭ ‬دارد‭ ‬كه‭ ‬بدانیم‭ ‬ایران‭ ‬در‭ ‬دوران‭ ‬درگیری‭ ‬نظامی‭ ‬مستقیم‭ ‬با‭ ‬عراق‭ ‬قرار‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬اتفاقا‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬مردم‭ ‬مرزی‭ ‬این‭ ‬كشور‭ ‬در‭ ‬مرزهای‭ ‬مشترك‭ ‬با‭ ‬ایران‭ ‬به‭ ‬زبان‌های‭ ‬كردی‭ ‬و‭ ‬عربی‭ ‬صحبت‭ ‬می‌كنند‭. ‬این‭ ‬اتفاق‭ ‬باعث‭ ‬می‌شود‭ ‬ایران‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬اخبار‭ ‬دروغ‭ ‬و‭ ‬شانتاژهای‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬رادیوهایی‭ ‬مانند‭ ‬بخش‭ ‬فارسی‭ ‬رادیو‭ ‬اسرائیل،‭ ‬عراق‭ ‬و‭ ‬همین‌طور‭ ‬رسانه‭ ‬وابسته‭ ‬به‭ ‬منافقین‭ ‬را‭ ‬خنثی‭ ‬كند‭. ‬منافقینی‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬فاصله‭ ‬چند‭ ‬ده‭ ‬كیلومتری‭ ‬مرز‭ ‬با‭ ‬ایران‭ ‬خبرپراكنی‌های‭ ‬وسیعی‭ ‬انجام‭ ‬می‌دهند‭ ‬و‭ ‬حتی‭ ‬به‭ ‬پشتوانه‭ ‬رژیم‭ ‬بعث‭ ‬عراق‭ ‬وارد‭ ‬درگیری‭ ‬نظامی‭ ‬با‭ ‬ایران‭ ‬می‌شوند‭ ‬كه‭ ‬البته‭ ‬سرانجامی‭ ‬جز‭ ‬شكست‭ ‬برای‭ ‬آنها‭ ‬ندارد‭.‬

ضمیمه قاب کوچک